12 Eylül darbesine giden süreçte Necip Fazıl Kısakürek ve rapor dergisi
Necip Fazıl Kısakürek and rapor magazine in the process leading to the September 12 coup
- Tez No: 886543
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMED FAZIL BAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Türk edebiyat, düşünce ve sanat dünyasında önemli bir otoriteye sahip olan Necip Fazıl Kısakürek, dergi yayımcılığı konusunda da adından söz ettirmeyi başarmış isimlerdendir. Yapılan çalışma, Kısakürek'in diğer dergilerinin aksine literatürde pek ele alınmayan Rapor dergisine odaklanmaktadır. Rapor, Kısakürek'in ömrünün son yıllarındaki düşünce dünyasına ışık tutan ve güncel siyasetle dirsek temasını sağlayan bir durak niteliğinde olması münasebetiyle özel bir öneme sahiptir. Kısakürek'in başyazarlığını üstlendiği, Şubat 1976-Aralık 1980 tarihleri arasında toplam 13 sayı olarak çıkan Rapor, Kısakürek'in siyasi yazılarını ihtiva etmektedir. Dergi asıl önemini ise Kısakürek'in 12 Eylül darbesinin öncesi ve sonrasına dair yaptığı değerlendirmeleriyle bu döneme ışık tutmasına borçludur. Bu tezin amacı, Rapor dergisi aracılığıyla Necip Fazıl Kısakürek'in 12 Eylül darbesine bakış açısı ve arkasında yatan nedenleri ortaya çıkarmaktır. 12 Eylül darbesine giden süreç, Türkiye'nin toplumsal ve siyasal iklimi ve Kısakürek'in bu dönem boyunca siyasi parti ve şahıslarla ilişkisi dikkate alınarak yorumlanmaya çalışılmıştır. Bununla birlikte Kısakürek'in genel anlamda darbelere yönelik bakış açısını, daha bütüncül ve kapsamlı bir çerçevede okuyabilmek adına 27 Mayıs ve 12 Mart müdahalelerine yönelik değerlendirmeleri de incelenmiştir. Bu çalışma, Necip Fazıl Kısakürek'in 12 Eylül döneminin siyasi atmosferi içinde siyasete müdahalenin elzem olduğuna işaret ettiğini, bu müdahale şeklinin ise zaman içinde bir askeri darbeyi destekleyecek mahiyete kavuştuğunu göstermektedir. Bu noktada Kısakürek, 12 Eylül darbesini ülkeyi içinde bulunduğu durumdan kurtaracak yegâne çıkış olarak görmektedir. 27 Mayıs 1960, 12 Mart 1971 ile 12 Eylül 1980 darbesi arasında keskin bir ayrım yapan Kısakürek, 12 Eylül darbesinin her iki hareketten de farklı bir noktada olduğunu ve millî bir ihtiyaç sonucu ortaya çıktığını vurgulamaktadır. Bu tezin temel iddiası şu şekildedir: Kısakürek'in darbeye yönelik tavrını, darbenin kim tarafından yapıldığı ve getireceği olası sonuçlar belirlemektedir. Bu noktada, eğer lehine bir siyaset ortamı oluşacaksa, kendisinin darbeler karşısındaki konumu değişebilmekte veya esnekleşebilmektedir.
Özet (Çeviri)
Necip Fazıl Kısakürek, who holds a prominent figure in Turkish literature and thought, is one of the names who managed to make his name mentioned in the realm of magazine publishing. This study focuses on Rapor magazine, which, unlike Kısakürek's other magazines, has not received much attention in the literature. Rapor which was published between February 1976 and December 1980 in a total of 13 issues under the editorship of Kısakürek, consists of his political writings. Rapor has a special significance due to its role in shedding light on Necip Fazıl Kısakürek's thought world in his final years and enabling continued engagement with daily politics. The magazine owes its primary significance to shedding light on the period before and after the September 12 coup d'état. The purpose of this thesis is to reveal Necip Fazıl Kısakürek's perspective on the September 12 coup d'état and the reasons behind it through Rapor magazine. The process leading up to the September 12 coup has been interpreted considering Turkey's social and political climate, as well as Kısakürek's relationship with political parties and individuals during this period. Furthermore, in order to explain Kısakürek's overall perspective on coups in a more comprehensive and holistic framework, his evaluations about of the May 27 and March 12 coups have also been examined. This study demonstrates that Necip Fazıl Kısakürek pointed out the necessity of an intervention in politics within the political atmosphere of the September 12 period, and over time, this form of intervention took on a nature that would support a military coup. He regarded the September 12 coup as the only solution that could rescue the country from its dire situation. Kıskaürek drew a sharp distinction between May 27, March 12 and September 12 coup and emphasizes that the September 12 coup emerged as a result of a national necessity and stands at a different point from both movements. The main claim of this thesis is that: Kısakürek's attitude towards coups is determined by who carries out the coup and the possible consequences it may bring. In this regard, if a favorable political environment emerges for him, he can change or soften his position regarding the coups.
Benzer Tezler
- İki darbe arası demokrasi bilinci ve yapılan genel seçimler (27 Mayıs 1960 – 12 Eylül 1980)
Awareness of democracy between two coups and general elections (27 May 1960 - 12 September 1980)
GÖKHAN KORKMAZ
- 1980'li yıllar Türk sinemasında bunalımlı ve uyumsuz karakter
Incompatible and depressed characacters in Turkish cinema in the 1980s
CEYHAN HANSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonSelçuk ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL SERARSLAN
- Türkiye'de ideolojik kamplaşma ve 6. filo eylemleri
Ideological campaign in Turkey and 6th fleet actions
HATİCE KÜBRA İMAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELMA GÖKTÜRK ÇETİNKAYA
- Hergün gazetesine göre 1977–1980 yıllarında sağ–sol çatışması
Hergün according to the newspaper the left-right conflict in the years 1977–1980
KUBİLAY MUHAMMET ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Siyasal BilimlerİSTANBUL AYVANSARAY ÜNİVERSİTESİTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENVER EMRE ÖCAL
- 1970'li yıllarda Türkiye'de solun tarihine yerelden bakmak: Taşova örneği
Analyzing the left in Turkey in 1970s through periphery: The case of Taşova
SİNAN KADİR SAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerHacettepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADİR DEDE