Kardeşi olan ve olmayan çocukların sosyal ve psikosomatik açıdan değerlendirilmesi
Social and psychosomatic evaluation of children with and without siblings
- Tez No: 886710
- Danışmanlar: PROF. DR. EBRU KOLSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
İçinde bulunduğumuz dönem ve çağ itibariyle hem ülkemizde hem de dünya genelinde“Tek Çocukluk”büyük bir hızla artış göstermiştir. Kadınların iş hayatına girmesi ve çalışan kadınların sayısının gün geçtikçe artıyor oluşu, sosyoekonomik durumlar, kendini psikolojik olarak hazır hissetme durumu gibi sebepler eşlerin çocuk sayısının tek veya iki olmasına sebebiyet vermektedir. 2019 yılında ortaya çıkan Covid-19 salgını dolayısıyla çocukların sosyal yaşamı ve akran ilişkisi de buna bağlı olarak sınırlandırılmıştır. Çocukların kardeşinin olmayışı, akran ilişkisinin ve sosyalliğinin kısıtlanması, teknolojinin hızla gelişiyor oluşundan ötürü ekran maruziyetinin de buna paralel olarak kontrolsüz şekilde artışı gibi faktörlerin tümü bir araya geldiğinde çocuklar üzerinde bazı olumsuz duygu durumlara ve gelişimsel geriliğe yol açmaktadır. Ancak tek bir sebep olarak değerlendirildiğinde“Tek Çocuk Olma”hali, gereken sosyalliğin anne-baba desteği ve yönlendirilmesi ile sağlanması; akran ilişkisinin ve okul öncesi eğitimin teşviki, ekran maruziyetinin kontrollü şekilde seyretmesi gibi durumlar ile olumsuz bir durum olarak değerlendirilmemelidir. Tek çocuklar için ise bazı toplum yargıları söz konusudur. Bu çocukların“Sorunlu”kişiler oldukları inancı nesnel bir yargı değildir ve doğruluğu yoktur. Günümüzde okul öncesi eğitim sürecinin hayatımızın bir parçası olması ve yaygınlığının gün geçtikçe çoğalması sebebiyle; çocuklar kardeşi olmasa dahi, kendi akranları ile eğitim alanlarında vakit geçirme imkânlarına sahip olmaktadır. Bu durumun önüne geçen ve engel olan durum ise anne-babaların sergiledikleri davranışlardır. Çocuğun kişilik ve karakter özelliklerini oluşturma ve şekillendirme noktasında aile oldukça önemlidir. Hızla değişmekte olan aile dinamiğinde; ataerkil aile dinamiğinin yerini gün geçtikçe eşitlikçi aile dinamikleri almaktadır. Başarılı anne-baba olma açısından evlilikte uyum başta olmak üzere; sağlık, duygusal ve sosyoekonomik yönden uyum ve denge esas alınmaktadır. Aile ilişkilerinde eşler arası ilişki, anne-baba-çocuk ilişkileri, kardeşler arası ilişkiler oldukça önemlidir. Bu çalışma kardeşi olan ve olmayan çocuklar arasındaki sosyal ve psikosomatik benzerlikleri ve farklılıkları karşılaştırma amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda İstanbul ili Büyükçekmece, Çatalca, Silivri, Esenyurt, Beylikdüzü, Avcılar ilçeleri sınırlılığında olan Yuvamız İstanbul Çocuk Etkinlik Merkezlerinin 2015-2020 doğumlu çocuğu olan anne- babaları ile çalışma yürütülmüştür. Araştırmada Sosyal Beceri Ölçeği, Çocuk Somatizasyon v Envanteri-24 (ÇSE–24) ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Çalışmaya toplamda 443 ebeveyn katılım sağlamıştır. Araştırmamızın sonucunda tek çocuğu olan katılımcıların öğrenim durumuna göre öz kontrol düzeylerinin anlamlı farklılık gösterdiği görülmektedir. Ancak öğrenim durumlarına göre sosyal beceri, hakkını arama düzeylerinin anlamlı farklılık göstermediği görülmektedir. Bir başka ifadeyle, tek çocuğu olan katılımcıların öğrenim durumları çocuk somatizasyon envanteri, sosyal beceri, işbirliği ve hakkını arama düzeylerini etkilememektedir. Bu konularda farklı eğitim düzeylerine sahip katılımcıların birbirleriyle benzer düşündükleri ifade edilebilir. Birden fazla çocuğu olan katılımcılarda ise öğrenim durumuna göre hakkını arama düzeylerinin anlamlı farklılık gösterdiği görülmektedir. Tek çocuğu olan katılımcıların evlilik süreleri ile çocuk somatizasyon envanteri düzeyleri arasında düzeyleri orta düzeyde, pozitif ve anlamlı korelasyon bulunmaktadır. Birden fazla çocuğu olan katılımcıların evlilik süreleri ile işbirliği düzeyleri düşük düzeyde, pozitif ve anlamlı; Çocuk somatizasyon düzeyleri arasında düzeyleri orta düzeyde, pozitif ve anlamlı korelasyon göstermektedir. Birden fazla çocuğu olan katılımcıların evlilik süreleri ile sosyal beceri düzeyleri arasında ise anlamlı korelasyon göstermemektedir. Buna bağlı olarak çocuğun kardeşinin olması ya da olmaması durumunun aile dinamiğinde, anne-babanın ilişkisinde, çocuğun zihinsel ve psikosomatik gelişiminde direkt olumsuz etkisinin olmadığı söylenebilmektedir.
Özet (Çeviri)
As of the current period and age,“Only Childhood”has increased rapidly both in our country and around the world. Reasons such as the entry of women into business life and the increasing number of working women, socioeconomic situations, and feeling psychologically prepared cause spouses to have one or two children. Due to the Covid-19 epidemic that emerged in 2019, children's social life and peer relationships have been limited accordingly. When children come together, factors such as not having a sibling, restriction of peer relationships and sociability, and an uncontrolled increase in screen exposure due to the rapid development of technology, lead to some negative emotional states and developmental delay in children. However, when considered as a single reason, the state of“Being an Only Child”means providing the necessary sociality with the support and guidance of parents; Encouraging peer relationships and pre- school education, and controlling screen exposure should not be considered as a negative situation. There are some social judgments for single children. The belief that these children are“problem”people is not an objective judgment and has no truth. Today, because the pre-school education process is a part of our lives and its prevalence increases day by day; Even if children do not have siblings, they have the opportunity to spend time with their peers in educational areas. What prevents and hinders this situation is the behavior of parents. Family is very important in creating and shaping the child's personality and character traits. In the rapidly changing family dynamics; Patriarchal family dynamics are being replaced by egalitarian family dynamics day by day. In terms of being successful parents, especially harmony in marriage; health, emotional and socioeconomic harmony and balance are taken as basis. In family relationships, relationships between spouses, parent-child relationships, and relationships between siblings are very important. This study was conducted to compare the social and psychosomatic similarities and differences between children with and without siblings. For this purpose, the study was conducted with the parents of children born in 2015-2020 at Yuvamiz Istanbul Children's Activity Centers, which are located in Büyükçekmece, Çatalca, Silivri, Esenyurt, Beylikdüzü and Avcılar districts of Istanbul. Social Skills Scale, Child Somatization Inventory-24 (ÇSE-24) and Personal Information Form were used in the research. A total of 443 parents participated in the study. vii As a result of our research, it is seen that the self-control levels of participants who have an only child differ significantly according to their educational level. However, it is seen that the levels of social skills and assertion of rights do not differ significantly according to educational status. In other words, the educational background of the participants who have only one child does not affect their child somatization inventory, social skills, cooperation and rights-seeking levels. It can be stated that participants with different education levels think similarly about these issues. For participants with more than one child, it is observed that their level of seeking their rights varies significantly depending on their educational level. There is a moderate, positive and significant correlation between the duration of marriage of participants with only one child and their child somatization inventory levels. The duration of marriage and cooperation levels of participants with more than one child are low, positive and significant; There is a moderate, positive and significant correlation between child somatization levels. There is no significant correlation between the duration of marriage and social skill levels of participants who have more than one child. Accordingly, it can be said that having or not having a sibling does not have a direct negative impact on the family dynamics, the relationship between the parents, or the child's mental and psychosomatic development.
Benzer Tezler
- Kardeşi otizmli olan ve olmayan çocukların kardeş ilişkileri, benlik saygıları ve stresle başa çıkma yolları
The sibling relationship, self esteem and stress manage of the children who has an sibling with autism and children who has an sibling without auti̇sm
CANSU KIZILALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDAN DOĞAN
- Psychological adjustment and sibung relationships of older brothers and sisters of children with pervasive developmental disorders
Yaygın gelişimsel bozukluğu olan çocukların ağabey ve ablalarının psikolojik uyumu ve kardeş ilişkileri
VİRNA APALAÇİ
Yüksek Lisans
İngilizce
1996
PsikolojiBoğaziçi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İ. ERCAN ALP
- Normal zekalı kardeşlerin zihinsel engelli kardeşe yönelik kabul düzeyleri
Determination of acceptance leveles of mentally normal children towards mentally discorded sublings
ALEV GİRLİ
- Engelli kardeşe olan ve olmayan bireylerin kardeş ilişkilerinin belirlenmesi
Determination the sibling relationships of people who have handicapped and non-handicapped siblings
EBRU ONAT ZOYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. İLKNUR ÇİFTCİ TEKİNARSLAN