Makroekonomik göstergeler ve döviz kuru arasındaki ilişkiler
Relationships between macroeconomic indicators and exchange rate
- Tez No: 886795
- Danışmanlar: PROF. DR. HİLAL YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 74
Özet
Döviz kuru, bir ülkenin ekonomik sağlığının ve uluslararası rekabet gücünün önemli göstergelerinden biridir. Reel efektif döviz kuru ise bir ülkenin para biriminin diğer ülke para birimlerine göre değerini, ticaret ağırlıklı bir ortalama ile hesaplayarak gösterir ve bu nedenle uluslararası ticaret ve yatırım akışlarını anlamada kritik bir role sahiptir. Reel efektif döviz kuru, sadece nominal döviz kurlarını değil, aynı zamanda ilgili ülkelerin fiyat seviyelerindeki değişiklikleri de dikkate alarak daha kapsamlı bir değerlendirme sunar. Bu çalışma, makroekonomik göstergelerin özellikle para arzı, işsizlik, ekonomik büyüme ve dış ticaret dengesi ile reel efektif döviz kuru arasındaki ilişkileri incelemektedir. Tezin temel amacı, bu faktörler arasındaki etkileşimi analiz ederek, ekonomik istikrar ve döviz kuru üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Bu kapsamda Ocak 2012 – Aralık 2023 arasındaki aylık frekanstaki verilere Toda-Yamamoto Nedensellik ve ARDL Eşbütünleşme Analizleri uygulanmış ve Hata Düzeltme Modeli ile kısa ve uzun-dönemli sonuçlara ulaşılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar metodolojik sırayla değerlendirildiğinde nedensellik ilişkileri açısından para arzının ve sanayi üretiminin reel efektif döviz kurunun nedeni olduğu sonucuna ulaşılmıştır. ARDL eşbütünleşme analizi sonuçları değerlendirildiğinde, para arzının reel efektif döviz kuru üzerindeki etkisi değerlendirildiğinde kısa dönemde negatif olan etkinin uzun dönemde pozitif olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Dış ticaret dengesini temsilen ele alınan ihracatın ithalatı karşılama oranı sadece kısa dönemde olmak kaydıyla reel efektif döviz kuru üzerinde negatif etkili bulunmuştur. Büyümeyi temsilen kullanılan sanayi üretimindeki değişim reel efektif döviz kuru üzerinde kısa dönemde pozitif, uzun dönemde negatif şekilde saptanmıştır. İşsizlik oranının ise, ne kısa- ne de uzun-dönemde reel efektif döviz kuru üzerinde anlamlı bir etkisi saptanmamıştır.
Özet (Çeviri)
The exchange rate is one of the crucial indicators of a country's economic health and international competitiveness. The real effective exchange rate, however, shows a country's currency value relative to other countries' currencies by calculating a trade-weighted average, thus playing a critical role in understanding international trade and investment flows. The real effective exchange rate provides a more comprehensive evaluation by taking into account not only nominal exchange rates but also changes in the price levels of relevant countries. This study examines the relationships between macroeconomic indicators, particularly money supply, unemployment, economic growth, trade balance, and the real effective exchange rate. The main objective of the thesis is to analyze the interaction between these factors and to highlight their effects on economic stability and the exchange rate. In this context, Toda-Yamamoto Causality and ARDL Cointegration Analyses were applied to monthly frequency data from January 2012 to December 2023, and short and long-term results were obtained using Error Correction Model. When the results of the research are evaluated in methodological order, it is concluded that in terms of causality relationships, money supply and industrial production are the causes of the real effective exchange rate. Upon evaluating the effects of money supply on the real effective exchange rate, it is found that the negative impact in the short term turns positive in the long term. The ratio of exports to imports, representing the trade balance, was found to have a negative impact on the real effective exchange rate only in the short term. Changes in industrial production, representing growth, were found to have a positive short-term and negative long-term effect on the real effective exchange rate. The unemployment rate did not have a significant impact on the real effective exchange rate in either the short or long term.
Benzer Tezler
- Nöroiktisat ve güven: Temel makroekonomik göstergeler ve güven düzeyi arasındaki nedensellik ilişkileri
Neuroeconomics and trust: Causal relationship between the key macroeconomic indicators and the level of confidence
SELİM KORAY DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYFETTİN ARTAN
- BİST 100 endeksini etkileyen makroekonomik göstergeler
Macroeconomic indicators affecting the BIST 100 index
BEGÜM CEREN NARİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ BAHÇEKAPILI
- 2018 krizi ve COVİD-19 pandemisinin makroekonomik göstergeler üzerindeki etkisi: Türkiye üzerine ekonometrik bir analiz
The impact of the 2018 crisis and COVID 19 pandemic on macroeconomic indicators: An econometric analysis on Turkey
MERVE AYDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonometriAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA YURDAKUL
- Makroekonomik göstergeler ile döviz kuru arasındaki ilişkinin analizi:(2005:01-2019:10) Türkiye uygulaması
Analysis of the relationship between macroeconomic indicators and exchange rate: Case study of Turkey
MOHAMMAD AYOOB MAKHDOM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İşletmeAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN KAMİL ERCAN
- Turizm gelirleri ile makroekonomik göstergeler arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye-Brics ülkeleri örneği
The casuality relationship between tourism receipts and macroeconomic indicators: The example of Turkey - Brics countries
CANER MERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiMarmara Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL YILMAZ TÜRKMEN