Yenice (Karabük) kırsal konut mimarisi
Yenice (Karabük) rural housing architecture
- Tez No: 887415
- Danışmanlar: PROF. DR. ANAR AZİZSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Ahşap, Çantı, Yenice, Geleneksel, Karabük, Wood, Çantı, Yenice, Traditional, Karabük
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 508
Özet
Yenice coğrafi konumundan dolayı, önemli tarihi kent olan Safranbolu ilçesine yakın olması önem teşkil etmektedir. Karadeniz ikliminin etkisi ile orman bitki örtüsünün zengin olması bu yapılarda ahşap kullanımını yaygınlaştırmıştır. Bilhassa bölgenin en yoğun ormanlarının bulunduğu Yenice ilçesinde ahşap oldukça yaygın olarak kullanılmıştır. İlçede ahşap malzeme daha çok konut mimarisinde tercih edilmiştir. Bunun yanı sıra köy odalarında ve camilerde de ahşap kullanımına örnek olan uygulamalar vardır. Yapılan saha çalışmaları sonucunda Yenice İlçe Merkezi'ne bağlı 10 mahalle, ilçenin merkezine bağlı 34 köy ve Yortan Beldesi'nde 8 mahallede incelemeler de bulunulmuş ve tespit edilen konut örnekleri kataloglanarak ele alınmıştır (Harita 3-5). Katalog bölümü alfabedik sırayla verilmiştir. Araştırma sırasında izin alınabilen 9 konutun planı çizilmiştir. Çalışmaya konu olan ahşap evler genel olarak güney veya batı yükseltili topoğrafya üzerinde, düzleştirilmiş arazide konumlanmıştır. Genel olarak orta sofalı olarak görülmüştür. Çantı tekniğindeki bu evlerin genellikle iki katlı olduğu, ancak az sayıda da olsa bazı örneklerin tek katlı olduğu örnekler mevcuttur. Bu evlerde zemin kat genellikle ahır ve depo olarak kullanılmıştır. Her iki katın giriş yönünün aynı fakat kapıları farklıdır. İkinci kat ise yaşam alanı olarak düzenlenmiştir. Zemininde taş malzeme kullanılması, köşelerin kurtboğazı tekniği ile yapılması, odaların tek başına yaşam alanı olarak düzenlenmesi ise karşımıza çıkan diğer özelliklerdir. Evlerin çoğu onarım yapılmış olması nedeniyle orijinalliklerini yitirmiştir. Bazı evler ise bakımsızlıktan ve ahşap malzemeye özen gösterilmediğinden dolayı çürümüş ve enkaz durumuna gelmiştir. Ayrıca evlerde yıkılma meydana geldiğinde, bu bölümlerin tuğla malzemeyle onarıldığını gösteren örnekler de mevcuttur. Bu evlerin çoğu sade yapılmış ve herhangi bir süsleme unsuruna yer verilmemiştir. Ancak bazı köylerde evlerin pencere altı bölümlerine yağlı boya ile bezemeler yapılmıştır. Bu bezemelerde genellikle geometrik üçgen formları ve biçimleri belirsiz olan bitkisel formlar kullanılmıştır. Yenice kırsalında bulunan örnekler plan ve strüktür açısından değerlendirildiğinde konutların tamamen gündelik hayata göre inşa edildiği ve çoğunlukla bölgenin yüksek kesimlerinde bulunduğu görülmektedir. Bölgenin yakınında yer alan illerde bulunan çantı evlerle benzer özellikler taşıdığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Due to its geographical location, Yenice is significant for its proximity to the historically important town of Safranbolu. The influence of the Black Sea climate and the richness of forest vegetation have made the use of wood widespread in these structures. Especially in the Yenice district, where the densest forests in the region are located, wood has been extensively used. Wooden materials are predominantly preferred in residential architecture in the district. Additionally, there are examples of wood usage in village rooms and mosques. Field studies were conducted in 10 neighborhoods within the Yenice District Center, 34 villages connected to the district center, and 8 neighborhoods in Yortan Town. Residential examples identified in these areas were cataloged and examined (Maps 3-5). The catalog section is provided in alphabetical order. Plans of 9 residences, for which permission could be obtained, were drawn during the research. The wooden houses studied are generally located on flattened terrain on southern or western elevated topography. They are commonly seen as having a central hall. These houses, built using the“Çantı”technique, are usually two-storied, although there are a few single-story examples. The ground floor is typically used as a stable and storage area. Both floors have the same entry direction but different doors. The second floor is arranged as a living space. The use of stone materials on the ground floor, the wolf's mouth technique for the corners, and the arrangement of rooms as standalone living areas are other notable features. Most of these houses have lost their originality due to repairs. Some houses have decayed and turned into rubble due to neglect and lack of care for wooden materials. There are also examples showing that brick materials were used to repair sections when parts of the houses collapsed. Most of these houses are simple in design without decorative elements. However, in some villages, decorative paintings using oil paint were applied under the windows of the houses. These decorations typically feature geometric triangular shapes and indistinct plant forms. When the examples found in Yenice's rural areas are evaluated in terms of plan and structure, it is observed that the residences were entirely built according to daily life and are mostly located in the higher regions of the area. It has been determined that they share similar features with“Çantı”houses found in provinces near the region.
Benzer Tezler
- Doğal kaynakların sürdürülebilirliği açısından ilköğretimdeki paydaşların algı ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of stakeholders' perceptions and behaviors in primary education in terms of sustainability of natural resources
ÖMÜR GÜNAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKarabük ÜniversitesiDisiplinlerarası Doğal Kaynaklar Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UFUK COŞGUN
- Yenice (Karabük) bölgesinin heyelan tehlikesinin değerlendirilmesi
Landslide hazard assessment of Yenice (Karabük) region
SİNEM ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ERCANOĞLU
- Yenice bölgesindeki (Karabük) kütle hareketlerinin incelenmesi
Examination of mass movements in Yenice (Karabük)
AYŞE GÜL YİĞİTTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Jeoloji MühendisliğiBülent Ecevit ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜLYA KESKİN ÇITIROĞLU
- Kavaklı bölgesindeki (Yenice-Karabük) doğal yaşlı orman meşcerelerinin florası
Flora of old growth forest in Kavakli region (Yenice-Karabuk)
AHMET AYTEĞİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BotanikDüzce ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECMİ AKSOY
- Kelemen vadisindeki (Kd Yenice-Karabük)kütle hareketlerinin incelenmesi
Examine the mass movements of Kelemen valley (Ne Yenice Karabük)
İSMAİL KEREM TAŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Jeoloji MühendisliğiBülent Ecevit ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜLYA KESKİN ÇITIROĞLU