Geri Dön

Diyarbakır masalları ve sembolik açıdan incelenmesi

The Diyarbakır tales and the symbolic examination

  1. Tez No: 887837
  2. Yazar: MEHMET YUSUF ASLAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BİROL AZAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fırat Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 764

Özet

Halk anlatıları içinde oluştukları toplumların örf ve âdetlerini, dil, din, gelenek ve yaşam felsefelerini barındırır ve gelmiş ile gelecek arasında bir köprü görevi görerek bunların sonraki nesillere aktarılmasıyla millî bilincin oluşmasına öncülük eden araçlardır. Bu sebeple halk kültürü ögelerini özellikle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı günümüzde tespit etmek, kayda alıp geleceğe taşıma adına adım atmak toplum adına çok önemli olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Tarihin en eski dönemlerinden beri sözlü gelenek içerisinde gelişip büyüyen masallar halk anlatıları içerisinde geniş bir yer tutan, içerisinde geçmiş zamanın bilgeliklerinin yoğun olarak yer aldığı ve bunların sembolik dil ile sonraki nesillere aktarıldığı bir türdür. Masallar üretildikleri toplumların genetik hafızası konumunda olup toplumların kültürlerini yaşatması ve aktarması noktasında önemli görevler üstelenirler. İnsanın doğumundan ölümüne kadar bireyleşme mücadelesi masal kahramanları aracılığıyla metinlere işlenmiştir. Metinlerde sembollerin ardına gizlenmiş olan bu sırlar çözüldüğünde hem toplumların kendine özgü kültürel değerlerinin ortaya konulmasına hem de bireylerin ruhlarının ve bilinç dışının çözülmesine önemli katkılar sağlayacaktır. Derleme ve inceleme olmak üzere iki aşamadan oluşan bu çalışmanın amacı Diyarbakır ili masal anlatma geleneğini tespit edip bu geleneğin günümüze yansımalarını ortaya koymak ve burada asırlardır anlatılan sözlü kültür öğelerinden olan masalları derleyip yeni nesillere aktarmaktır. Yapılan derlemeler ve daha önceki masal metinleri incelendiğinde uzun bir olay örgüsüne sahip olan Diyarbakır masallarının sembolik unsurlar, formel yapısı ve motif yönünden de oldukça zengin olduğu görülmektedir. Tespit edilen bu unsurlar Diyarbakır masallarının özgün yapısını gün ışığına çıkarttığı gibi bunların anlatılarda verilen mesajlar hakkında da önemli ipuçlarını ortaya koyarak günümüz kültürünün şekillenmesine katkı sağladıkları görülmektedir.

Özet (Çeviri)

Folk narratives contain the customs and traditions, language, religion, tradition and life philosophies of the societies in which they are formed, and they act as a bridge between the past and the future and are tools that lead to the formation of national consciousness by transferring them to the next generations. For this reason, it is an indisputable fact that it is very important for society to identify folk culture elements, record them and take steps to carry them to the future, especially today when they are in danger of extinction. Fairy tales, which have developed and grown in oral tradition since the earliest periods of history, are a genre that has a wide place in folk narratives, contains the wisdom of the past and is transferred to the next generations through symbolic language. Fairy tales are the genetic memory of the societies in which they are produced and they play an important role in keeping the societies' cultures alive and transmitting them. The struggle of human being to individualize from birth to death has been processed into texts through fairy tale heroes. When these secrets hidden behind symbols in the texts are solved, they will make significant contributions to both revealing the unique cultural values of societies and unraveling the souls and subconscious of individuals. The aim of this study, which consists of two stages, compilation and analysis, is to identify the storytelling tradition of Diyarbakır province, to reveal the reflections of this tradition to the present day, and to compile the tales, which are elements of oral culture that have been told here for centuries, and to pass them on to new generations. When the compilations and previous tale texts are examined, it is seen that Diyarbakır tales, which have a long plot, are also quite rich in terms of symbolic elements, formal structure and motifs. These identified elements bring to light the unique structure of Diyarbakır tales, and it is seen that they contribute to the shaping of today's culture by revealing important clues about the messages given in the narratives.

Benzer Tezler

  1. Folklorê kirmancan (Zazayan / Kırdan / Dimılîyan) ser o cigêrayîşê

    Kırmancların (Zazaların/Kırdların/Dımılilerin) folkloru üzerine bir araştırma

    NADİRE GÜNTAŞ ALDATMAZ

    Yüksek Lisans

    Kürtçe

    Kürtçe

    2013

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu Üniversitesi

    Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KADRİ YILDIRIM

  2. Zargotina Kurdan û çîrokên herêma Diyarbekirê

    Kürt folkloru ve Diyarbakır yöresi masalları

    CİHAT GÜNEY

    Yüksek Lisans

    Kürtçe

    Kürtçe

    2019

    DilbilimVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KEMAL EROL

  3. Anadolu masallarında yer alan değerlerin okul öncesi dönemde resim analizi yöntemi ile incelenmesi

    Examination of the values in Anatolian tales in the preschool period with the painting analysis method

    TUBA ÇİÇEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimDicle Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATİH YILMAZ

  4. Vıstunıkuni Zazakiye Çewlig dı bawerî bêbıni

    Bingöl yöresindeki Zazaca masallarda batıl inançlar

    DANYAL APUHAN

    Yüksek Lisans

    Zazaca

    2015

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıBingöl Üniversitesi

    Zaza Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AHMET KAYINTU

  5. Dı nav çanda kurdî de çîrokêk sîndrella

    Di nav çanda kurdî de çîrokêk sîndrella

    HALİL İÇEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıDicle Üniversitesi

    Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HAYREDDİN KIZIL