Simbat Maksutova'nın 'Asar' adlı eserindeki zarf-fiiller ve işlevleri
Adverb-verbs and their functions in Simbat Maksutova's work named 'Asar'
- Tez No: 888163
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ÖZEREN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Kırgız Türkçesi, Simbat Maksutova, Asar, Zarf-fiil, Kyrgyz Turkish, Simbat Maksutova, Asar, Adverb
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 56
Özet
Bu çalışmada, Kıpçak grubu lehçeleri arasında önemli bir yere sahip olan Kırgız Türkçesindeki zarf-fiiller ve işlevleri incelenmiştir. Simbat Maksutova'nın“Asar”adlı eseri örnek alınarak, zarf-fiil ve zarf-fiil grupları ele alınmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında Kırgız Türkçesinde kullanılan zarf-fiil ekleri tespit edilmiştir. Bu ekler tespit edilirken, Hülya Kasapoğlu Çengel'in“Kırgız Türkçesi Grameri (Ses ve Şekil Bilgisi)”eserindeki zarf-fiil ekleri esas alınmıştır. Daha sonra inceleme metni seçilen Simbat Maksutova'nın“Asar”adlı eseri taranarak, eserde geçen zarf-fiil ekleri tespit edilmiştir. Zarf-fiilin bulunduğu cümle, Kırgız Türkçesinden Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. Çalışmanın temel konusu olan zarf-fiil işlevlerinin incelemesi yapılırken Türkiye Türkçesine aktarılan örnek cümlelerin işlevi tespit edilerek ilgili ekin işlevinin başlığı altında gösterilmiştir. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde bulunan giriş kısmında Kırgız edebiyatı, zarf-fiil ve tanımı, seçilen eserin yazarının hayatı ve eser hakkında bilgi verilmektedir. İkinci bölümünde ise çalışmanın temel konusu olan zarf-fiil ve işlevlerinin incelemesi yapılmıştır. Kırgız Türkçesinde kullanılan zarf-fiil ekleri basit ve birleşik zarf-fiiller olarak iki başlık altında incelenmiştir. İlk olarak ilgili ekin tarihî gelişiminden bahsedilmiştir. Daha sonra ilgili ekin işlevleri başlığında ise tespit edilen örnek cümlelere yer verilmiştir. Toplam on üç zarf-fiil eki incelenmiştir. Türkoloji literatüründe Kırgız Türkçesindeki zarf-fiiller ile ilgili yapılan çalışmaların neredeyse yok denecek kadar az olduğu görülmektedir. Bu nedenle tez konusu olarak Simbat Maksutova'nın“Asar”adlı eseri örneğiyle Kırgız Türkçesindeki zarf-fiillerin incelenmesi konusu seçilmiştir. Çalışmanın hedefi, Kırgız Türkçesi ile ilgili yapılmış gramer çalışmalarına yeni bir çalışma daha ekleyerek bilime katkıda bulunmaktır.
Özet (Çeviri)
In this study, gerunds and their functions in Kyrgyz Turkish, which has an important place in the Kipchak group dialects, were examined. Taking Simbat Maksutova's work“Asar”as an example, gerunds and gerund groups are discussed. In the first stage of the study, gerund suffixes used in Kyrgyz Turkish were identified. While determining these suffixes, the gerund suffixes in Hülya Kasapoğlu Çengel's“Kyrgyz Turkish Grammar (Sound and Shape Information)”were taken as basis. Then, Simbat Maksutova's work“Asar”, which was selected as the review text, was scanned and the gerund suffixes in the work were identified. The sentence containing the gerund was transferred from Kyrgyz Turkish to Türkiye Turkish. While examining the gerund functions, which is the main subject of the study, the functions of the sample sentences translated into Turkey Turkish were determined and shown under the title of the function of the relevant suffix. The study consists of two parts. In the introduction in the first chapter, information about Kyrgyz literature, the gerund and its definition, the life of the author of the selected work and the work are given. In the second part, the main subject of the study, the gerund and its functions, was examined. The gerund suffixes used in Kyrgyz Turkish are examined under two headings: simple and compound gerunds. Firstly, the historical development of the relevant crop is mentioned. Then, the identified sample sentences are included under the heading of the functions of the relevant suffix. A total of thirteen gerund suffixes were examined. It can be seen that there are almost no studies on gerunds in Kyrgyz Turkish in the Turkology literature. For this reason, the subject of the thesis was chosen as the examination of gerunds in Kyrgyz Turkish with the example of Simbat Maksutova's work“Asar”. The aim of the study is to contribute to science by adding a new study to the grammar studies on Kyrgyz Turkish.
Benzer Tezler
- Оценка воздействия загразнения на некоторые виды fabaceae на территории бывшего уранового производства мин-куш
Eski min-kuş uranyum üretim bölgesindeki bazı fabaceae türlerinin üzerindeki kirlilik etkisinin değerlendirilmesi
SIMBAT KAÇIBEKOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2019
BiyolojiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZGÜL IMANBERDİEVA
- Matematik öğrenme güçlüğü riski olan öğrenciler için gerçekçi matematik eğitimi ile öğretim tasarım modeli geliştirme, uygulama ve değerlendirme
Developing, implementing and evaluating an instructional design model with realistic mathematics education for students at risk of mathematics learning difficulties
TUNAHAN FİLİZ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖNÜL GÜNEŞ
- Ermeni ve Süryani müverrihlerin kaleminden Selçuklular Döneminde Türklerin Anadolu'ya girişi (I. Kılıçarslan dönemine kadar )
The entry of Turks to Anatolia in the Seljuk period from the pen of Armenian and Syrian revolutions (up to i. Kiliçarslan period )
HANRİET BASOĞLU
- Bolşevik Ütopya ve Türkistan kadını (1917-1953): Özbek ve Kazak - Kırgız Örnekleri
Bolshevik Utopia and Türkistan women (1917-1953): The case of Uzbek and Kazakh - Kyrgyz
SYMBAT ESENKAN KYZY