Hidroelektrik santrallerde enerji üretimine etki eden parametreler: Şırnak örneği
Parameters affecting electricity production in hydroelectric power plants- a case study in Şırnak
- Tez No: 888700
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EDİP TAŞKESEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enerji, Energy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Şırnak Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Enerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Enerjiye olan ihtiyaç gerek nüfus sayısındaki artış gerekse sanayi gelişimine bağlı olarak artmaktadır. Yenilenemeyen enerji kaynakları enerji ihtiyacını karşılamakta yetersiz kaldığı için yenilenebilen enerji kaynaklarına yönelim artmaktadır. Yenilenebilen enerji olan hidrolik enerjiyi kullanmak için kurulan hidroelektrik santralleri bu enerji açığının kapatılması için tercih edilmektedir. Bu çalışmada, Şırnak ilinin Silopi ilçesinde bulunan Zagros Enerji Üretim Anonim Şirketi ve Uludere ilçesinde bulunan Elbi Elektrik Üretim İmalat İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti' den türbin hızı, enerji üretimi, basınç, enerjiye verilen su, jeneratör gerilimi, şebeke gerilimi, frekans ve düşü değerleri alınarak hidroelektrik santrallerde elektrik üretimine etki eden parametreler incelenmiştir. Ayrıca T.C. Şırnak Valiliği Meteoroloji Müdürlüğü'nden 2020-2023 arası hidroelektrik santrallerinin bulunduğu konumlara en yakın Otomatik Meteorolojik Gözlem İstasyonlarından; atmosferdeki aylık olarak ortalama aktüel basınç (hPa), ortalama sıcaklık (°C), ortalama nispi nem (%) ve ortalama yağış miktarı (kg/m²) verileri ve 2022 yılı Zagros ve Elbi hidroelektrik santrallerinin gerçekleşen enerji üretimi, aylık ortalama sıcaklık, aktüel basınç, yağış miktarı, nispi nem ve türbinlerden geçen debi miktarı gibi parametrelerin bu hidroelektrik santrallerin üzerindeki üretimlerine etkileri, verimlilikleri ve kapasite faktörlerinin hesaplanması yapılmıştır. Yapılan araştırma neticesinde bahsedilen parametrelerin etkili olduğu, Zagros Hes (Hidroelektrik Santral)'te en düşük gerçekleşmiş olan enerji üretimi 1156 MWh ile Nisan ayında, en yüksek 1506 MWh ile aralık ayında, Elbi Hes' te en düşük enerji üretimi 5 MWh ile Ağustos ayında, en yüksek 1550 MWh ile Mayıs ayında gerçekleşmiştir. Enerji üretim verimliliğini incelediğimizde 2022 yılı içinde Zagros Hes en yüksek üretimin aralık ayında değil Ocak ayında olduğu hesaplanmıştır. 2022 yılı içinde Elbi Hes'te en düşük üretimin Ağustos ayında değil Şubat ve Mart aylarında olduğu hesaplanmıştır. Buna göre hidroelektrik santralde enerji üretimin fazla olması çok verimlilik oluşturmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Kapasite faktörünün Zagros Hes 'te en yüksek değeri % 89,38 ile Aralık ayında, en düşük %68,61 Nisan ayında, Elbi Hes' te de en yüksek %67,76 ile Mayıs ayında, en düşük % 0,2 ile Ağustos ayında olduğu yapılan hesaplamalardan elde edilmiştir. Bununla birlikte kapasite faktörü ve enerji üretimi arasında doğru orantı olduğu ispatlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The demand for energy is increasing due to both population growth and industrial development. As non-renewable energy sources become insufficient to meet this demand, the focus is shifting towards renewable energy sources. Hydroelectric power plants, which utilize renewable hydraulic energy, are preferred to help bridge this energy gap. In this study, various parameters affecting electricity production in hydroelectric power plants were analyzed by collecting data from the turbines, energy production, pressure, water used for energy generation, generator voltage, grid voltage, frequency, and head measurements at the Zagros Energy Production Inc. located in the Silopi district, and Elbi Electric Production Manufacturing Construction Industry and Trade Co. Ltd. located in the Uludere district of Şırnak province. Additionally, data on the average monthly atmospheric pressure (hPa), average temperature (°C), average relative humidity (%), and average precipitation (kg/m²) from the nearest Automatic Meteorological Observation Stations to the hydroelectric plants for the years 2020-2023 were obtained from the Şırnak Governorate Meteorology Directorate. The study also calculated the capacity factors, efficiencies, and the impact of various parameters on energy production, including the actual energy produced in 2022 at the Zagros and Elbi hydroelectric plants, the monthly average temperature, actual pressure, precipitation levels, relative humidity, and flow rates through the turbines. The research findings indicate that the mentioned parameters are influential. At the Zagros Hydroelectric Power Plant (HEP), the lowest energy production in 2022 occurred in April with 1,156 MWh, while the highest was in December with 1,506 MWh. At the Elbi Hydroelectric Power Plant, the lowest energy production was in August with 5 MWh, and the highest was in May with 1,550 MWh. However, upon examining energy production efficiency, it was found that at Zagros HEP, the highest production in 2022 was actually in January, not December. At Elbi HEP, the lowest production in 2022 was in February and March, not August. These findings suggest that higher energy production in a hydroelectric plant does not necessarily imply greater efficiency. In terms of capacity factor, the highest value at Zagros HEP was recorded in December at 89.38%, while the lowest was in April at 68.61%. At Elbi HEP, the highest capacity factor was in May at 67.76%, while the lowest was in August at 0.2%. The analysis demonstrates that there is a direct correlation between capacity factor and energy production.
Benzer Tezler
- Sınır ötesi elektrik ticaretinin gün öncesi piyasası fiyat oynaklığı üzerindeki etkisi: Türkiye örneği
Impact of cross-border electricity trade on day-ahead market price volatility: A case study of Turkey
MUSTAFA EMİN MALKOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMİN ONAYGİL
- Sakarya havzasındaki hidroelektrik enerji santrallerinin enerji potansiyellerinin yapay sinir ağları yönetimi ile ileriye dönük araştırılması
Prospective investigation of energy potential of hydroelectric power plants in Sakarya basin by artificial neural networks
MUHAMMED ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İnşaat MühendisliğiSakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKMEN ÇERİBAŞI
- Impact of renewable energy on the power market
Yenilenebilir enerjinin elektrik piyasası üzerindeki etkisi
BURAK GÖKÇE
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZGÜR KAYALICA
- Hava durumunun enerji tedariki üzerindeki etkisi: Kahramanmaraş Adıyaman bölgesindeki güneş enerjisi santrallerinin incelenmesi örneği
The impact of weather on energy supply - Examination of solar power plants in Kahramanmaraş and Adıyaman region
NİDA ÖZDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonometriKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARİF SELİM EREN