Alak Sûresi örnekliğinde Kur'ân'ın temel maksatları ve âyetlerin lafzî delâletleri
The basic purposes of the Qur'an in the example of Surah Alak and linguistic denotations of the verses
- Tez No: 889200
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA CORA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Makâsıdu'l-Kur'ân, Kur'ân-ı Kerîm'in maksat ve gayelerini tespit eden bir ilim dalıdır. Klasik dönem eserlerinde Makâsıdu'l-Kur'ân alanında müstakil çalışmalara az rastlanmaktadır. Bununla beraber tefsîr metinlerinde sûre ve âyetlerin maksatlarına dair pek çok tevîl ve izahlarla karşılaşılmaktadır. Ayrıca İslâm âlimlerinin Kur'ân'ın temel maksat ve gayelerinin kaç tane ve neler olduğu hususunda birtakım açıklamaları bulunmaktadır. Modern dönemde ağırlık kazanan çalışmalarda ilmin temellendirilmesi ve bu alanda müstakil tefsîr metinlerine olan ihtiyacın vurgulanmasına dair çalışmaların kaleme alındığı görülmektedir. Nitekim Kur'ân-ı Kerîm İslâm akâidinin erkânı olan Tevhîd, Âhiret ve Nübüvvet esaslarının toplumlara yerleştirilmesini ve bütün insanların yaratılış gayesi olan İbâdet'in teşvik edilmesiyle hem dünyada fertler ve toplumlar arası ilişkilerin ıslâhını hem de âhirette ebedî saadetin temin edilmesini hedeflemektedir. Bunlar Kur'ân-ı Kerîm'in temel maksatları içerisinde en genel olan unsurlardır. Bu çalışmamızda Makâsıdu'l-Kur'ân çerçevesinde tespit edilmiş bu en genel maksatlar merkeze alınarak, sûrelerin merkezine alınan temel maksatların neler olduğu tespit edilecektir. Yine el-Alak sûresi örnekliğinde Kur'ân-ı Kerîm'in en temel tefsir unsurlarından olan lafzî delâletler vasıtasıyla âyet-i kerîmelerin temel maksatlara olan delâletleri tespit edilmeye çalışılacaktır. Böylece sûre ve âyetlerin ifade ettikleri ve merkezlerine aldıkları maksatlar açısından nasıl bir ahenk oluşturduğuna temas edilecektir. Sûre örneklendirmesi itibariyle el-Alak sûresinin sûre merkezli temel maksatları ile âyet merkezli maksatları arasındaki uyum ve ahenk tespit edilmeye çalışılacaktır. Bu çalışmanın Makâsıdu'l-Kur'ân literatürü içerisinde Kur'ân'ın bir i'câz türü olan sûre ve âyetleri arasındaki ahengin tespitinde de lafız delâletleri üzerinden gerçekleştirilen bir uygulama alanına dikkat çekmesi hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
Maqāṣid al-Qur'ān is a branch of science that determines the purposes and aims of the Qur'ān. In the works of the classical period, independent studies in the field of Maqāṣid al-Qur'ān are rare. However, in tafsīr texts, one encounters many interpretations and explanations about the purposes of sūrahs and verses. In addition, there are some explanations of Islamic scholars about how many and what are the main purposes and aims of the Qur'an. In the studies that gained weight in the modern period, it is seen that studies have been written on the grounding of the science and emphasizing the need for independent tafsīr texts in this field. As a matter of fact, the Qur'ân al-kerîm aims to establish the principles of Tawheed, Hereafter and Prophethood, which are the pillars of the Islamic creed, in societies, and to promote worship, which is the purpose of the creation of all human beings, in order to improve the relations between individuals and societies in this world and to ensure eternal bliss in the Hereafter. These are the most general elements among the main purposes of the Qur'an. In this study, these most general purposes determined within the framework of Maqāṣid al-Qur'ān will be taken as the center and the basic purposes of the suras will be determined. Again, in the example of al-Alaq surah, we will try to determine the evidence of the verses to the basic purposes by means of verbal evidence, which is one of the most basic exegetical elements of the Qur'ân al-kerîm. Thus, it will be touched upon how the sūrahs and verses form a harmony in terms of the purposes they express and center on. In terms of sūrah exemplification, the harmony and harmony between the sūrah-centered basic purposes and verse-centered purposes of al-Alaq sūrah will be tried to be determined. This study aims to draw attention to a field of application in the literature of Maqāṣid al-Qur'ān, which is a type of i'jāz of the Qur'ān in determining the harmony between the sūrahs and verses of the Qur'ān.
Benzer Tezler
- Alak suresi tefsiri
Başlık çevirisi yok
MECİT KARAKIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADRETTİN GÜMÜŞ
- Tefsir ilminin gelişim süreci bağlamında Alak suresi yorumunun değerlendirilmesi
Evaluation of surah Al-Alak interpretation in the context of the development process of the science of tafsir
ALİ HAKAN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN KAYA
- Nüzûl sırasına göre mekkî sûrelerde münâsebâtü'l-Kur'ân ilminin uygulaması – Alak Sûresi ile Sâd Sûresi arası
The implementation of the science of munâsabât al-Qur'ân in the makkî suras in relation to the order of nuzûl between Surah Alaq and Surah Sâd
GÖKHAN TİRYAKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinGümüşhane ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KAYHAN
- Çağdaş tefsirlerde Alak Sûresinin yorumu
Approaches to Surah Alak in contemporary tafsir
ELİF ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinBalıkesir ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH BAYRAM
- تفسير الحنفيللشيخ محمد بن محمد بن محمد محي الدين البَرْدَعي المتوفى:927هــ (من بداية سورة الشمس الى نهاية سورة العلق) دراسة وتحقيقاً
Shams, Leyl, Duha, Sharh ve Tin Surelerinin başından Alak Suresinin sonuna kadar Hanefi tefsiri (Çalışma ve araştırma)
ABDULWAHHAB ALİ DHAHİR ALWASH
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO