Konaklama işleviyle yeniden işlevlendirilen Anadolu kervansaraylarının mekânsal analizi
Spatial analysis of Anatolian caravansarais refunctioned with accommodation functions
- Tez No: 889703
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATİH SEMERCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Butik otel, kervansaray, konaklama, mekânsal analiz, yeniden işlevlendirme, Boutique hotel, caravanserai, accommodation, spatial analysis, repurposing
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Giriş: Tarihsel süreç boyunca kervansaraylar, ticaretin canlandığı ve kültürel alışverişin yoğun olduğu noktalarda önemli bir rol oynamıştır. Ancak zamanla, ticaret yollarındaki değişimler ve toplumsal yapıdaki dönüşümlerle birlikte, bu yapılar eski işlevlerini yitirmişlerdir. Bazıları terk edilmiş, bazıları ise farklı amaçlarla kullanılmıştır. Bugün ayakta kalan kervansaraylar, geçmişin derin izlerini taşıyan anıtlardır. Bu yapılar, sadece mimari değil, aynı zamanda o dönemin ticaret, kültür ve yaşam tarzıyla ilgili önemli bilgiler sunarlar. Dolayısıyla, yeniden işlevlendirilen kervansaraylar, sadece fiziksel yapıları korumakla kalmaz, aynı zamanda tarihsel mirası gelecek nesillere aktarırlar. Amaç: Bu çalışmanın temel amacı, Anadolu'daki kervansarayların korunması ve kullanım değerlerinin artırılması için bu tarihi yapıların yeniden konaklama alanları olarak işlevlendirilmesini detaylı bir şekilde incelemektir. Çalışma, kervansarayların tarihî ve kültürel miraslarının korunmasını sağlarken, aynı zamanda bu yapıların modern turizm ve konaklama ihtiyaçlarına uyumlu hale getirilmesi sürecini ele alacaktır. Kapsam: Bu amaçla öncelikle kavramsal çerçeveyi oluşturan; yeniden işlevlendirme, konaklama yapıları, han, kervansaray ve butik otel kavramları incelenmiştir. Sonrasında butik otel olarak yeniden işlevlendirilen han ve kervansaray örnekleri araştırılmıştır. Tasarım ölçütlerince çalışmanın yöntemi oluşturulmuş ve seçilen örnekler çerçevesinde yeniden işlevlendirilen tarihi yapıların mekânsal analizleri yapılmıştır. Yöntem: Çalışmanın yöntemi detaylı literatür taraması haricinde; çalışmanın matematiksel verilerle desteklenmesi amacıyla DepthmapX programı ile mekan dizim(space-syntax) analizi ve görsel anket şeklinde toplamda üç aşamadan oluşmaktadır. Bulgular: Yapılan araştırmalar, analizler ve anket verileri ışığında; alan çalışmasına dahil edilmiş yeniden işlevlendirilen Anadolu han ve kervansarayların bazılarında mekânsal entegrasyonlarının, iç mekan tasarımlarının ve işlevselliklerinin yetersiz ve zayıf olduğu bazı yapılarda ise otel bütününde mekânsal bağlantıların optimum düzeyde olduğu görülmüştür. Dolayısıyla yeniden işlevlendirilen yapıların işlevsellikleri değişkenlik göstermektedir. Bu durum yeniden işlevlendirilen ve çalışma alanına dâhil edilen Anadolu han ve kervansaraylarının planları üzerinde mekân dizim yöntemi ve görsel anket verileri ile kanıtlanmış ve grafiklerle açıklanmıştır. Sonuç: Tüm araştırmalar, tarihi yapıların yeniden işlevlendirilmesinde dikkate alınması gereken temel unsurları ortaya koymaktadır. Mekânların birbiriyle olan bağlantısı ve iç mekân tasarımı gibi faktörlerin, kullanıcı deneyimini doğrudan etkilediği anlaşılmaktadır. Sonuç olarak, tarihi yapıların yeniden işlevlendirilmesinde düzenlemelerin benimsenmesi, kullanıcı memnuniyetini artıracak ve yapının sürdürülebilir kullanımını destekleyecektir. Tarihi dokusunu korurken modern ihtiyaçlara cevap verebilen yapılar, diğer projeler için örnek teşkil edebilecek nitelikte olup, bu alanda gelecekteki çalışmalar için yol gösterici olacaktır.
Özet (Çeviri)
Introduction: Throughout history, caravanserais have played a significant role at points where trade flourished and cultural exchange was intense. However, over time, with changes in trade routes and transformations in social structures, these buildings lost their original functions. Some were abandoned, while others were used for different purposes. Today, the remaining caravanserais are monuments bearing deep traces of the past. These structures provide important information not only about architecture but also about trade, culture, and lifestyle of the period. Therefore, refunctionalized caravanserais not only preserve their physical structures but also transmit historical heritage to future generations. Purpose: The main aim of this study is to examine in detail the refunctionalization of historical caravanserais in Anatolia as accommodation areas to enhance their preservation and utilization value. The study will address the process of adapting these structures to modern tourism and accommodation needs, while ensuring the protection of their historical and cultural heritage. Scope: To this end, the study first examined the conceptual framework, including concepts such as refunctionalization, accommodation structures, inns, caravanserais, and boutique hotels. Subsequently, examples of caravanserais and inns refunctionalized as boutique hotels were investigated. Based on design criteria, the methodology of the study was developed, and spatial analyses of the refunctionalized historical buildings were conducted within the scope of the selected examples. Method: The methodology of the study consists of three stages: a detailed literature review, as well as supporting the study with mathematical data using a space-syntax analysis with the DepthmapX program and a visual survey. Findings: Based on the research, analyses, and survey data; it has been observed that in some of the refunctionalized caravanserais and inns in Anatolia included in the field study, the spatial integration, interior atmospheres, and functionality are inadequate or weak. In contrast, in some structures, the spatial connections within the hotel are at an optimal level. Therefore, the functionality of the refunctionalized buildings varies. This situation has been proven and illustrated with diagrams and visual survey data on the plans of the refunctionalized Anatolian inns and caravanserais included in the study area. Results: All research highlights the fundamental elements to consider in the refunctionalization of historical buildings. It is understood that factors such as the connectivity between spaces and interior design directly affect user experience. As a result, adopting appropriate arrangements in the refunctionalization of historical buildings will enhance user satisfaction and support the sustainable use of the structure. Buildings that preserve their historical character while addressing modern needs can serve as exemplary models for other projects and will provide guidance for future studies in this field.
Benzer Tezler
- Anadolu kervansaraylarının tarihsel ve mimari gelişimi, kervansaray yapılarının işlevlendirilerek yeniden kullanımı
Historical and architectural development of Anatolian carburies, reconstruction by functioning of kervansaray structures
SEDA AYCİBİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Ticaret Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ IŞIK AYDEMİR
- Çok amaçlı tasarlanıp uygulanan binanın otel olarak işlevlendirilmesi : Gaziantep Teymur Continental Otel örneği
Multipurpose design and design of the building of the building of hotel: Gaziantep Teymur Continental Hotel example
SERDA ARPAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkHasan Kalyoncu ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKÜ ALTINOLUK
- Tarihi yapılarda koruma ve yeniden işlevlendirme: Bursa Eski İpek Han
Conservation and re-functioning in the context of historic buildings: Bursa Eski İpek Han
AYBÜKE YAĞMUR HOŞ ULUSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkKonya Teknik ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARİFE DENİZ OKTAÇ BEYCAN
- İşlevsel ömrünü tamamlamış endüstri mirası yapılarında uyarlanabilir yeniden kullanım: Silo yapıları
Adaptive reuse in industrial heritage stuctures that have completed their functional life: Silo structures
HURİYE MERVE ARAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İç Mimari ve DekorasyonHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE NUR OZANÖZGÜ
- Tarihi yapıların yeniden kullanımı ve işlevlendirilmesinin mekansal algıya etkisi, Gaziantep örneği
The effect of restoration and functioning of historical buildings on spatial perception, example of Gaziantep
İPEK OZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkGaziantep ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA GÜRBÜZ YILDIRIM
PROF. DR. MUSTAFA ÖZAKÇA