Acâibü'l-Mahlûkât türünün 16. ve 17. yüzyıl Osmanlı coğrafya eserlerine etkisi
The effect of Acaibü'l- Mahlûkât genre on 16th and 17th century Ottoman geographical works
- Tez No: 889718
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLHAMİ DANIŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Osmanlı coğrafya çalışmaları başlangıçta Arap ve Fars eserleri etkisi altında kalarak XV. yüzyılını geçirmiştir. Arapça ve Farsça eserleri tanımaya çalışan Osmanlı müellifleri XVI. yüzyılda tercüme faaliyetleri ile ilgilenmiştir. Bu yüzyılda tercüme faaliyetleri dışında seyahatname, monografi ve risâle türünde eserler kaleme alınmıştır. XVI. ve XVII. yüzyıllarda Osmanlı coğrafyacıları eserlerini kaleme alırken kaynak olarak pek çok eser kullanmışlardır. Acâibü'l-mahlûkât türü eserler de bu kaynaklar arasında önemli bir yer edinmiştir. Osmanlı müellifleri bu türde yazılan eserleri ortak ya da müstakil şekilde kullanmışlardır. XVI. ve XVII. yüzyıllarda acâibü'l-mahlûkât türünü kaynak olarak kullanan Osmanlı müellifleri Mustafa b. Ali El-Muvakkit, Sipâhîzâde Mehmed, Mehmed Suûdi Efendi, Âşık Mehmed, Gelibolulu Mustafa Âli ve Kâtib Çelebi'dir. Acâibü'lmahlûkât türüne dair eserleri en yoğun kullanan ise Tuhfetü'z-zamân'ın müellifi Mustafa b. Ali ile Menâzırü'l-Avâlim'in müellifi Âşık Mehmed'dir. Osmanlı coğrafya eserlerinde su kaynakları, dağlar, yeryüzü, hayvanlar, şehirler, hikayeler ve daha farklı konulara yer verilmiştir. Bu sebeple oldukça geniş bir coğrafî bilgi aktarımı yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
Geography studies in the Ottoman Empire started under the influence of the East. In the 15th century, Ottoman authors who tried to get acquainted with Arabic and Persian works started translation activities in the 16th century. In addition to translation activities, monographs and treatises were written in this century. In the 16th and 17th centuries, Ottoman geographers used many works as sources while writing their works. Works of the genre of acâibü'l-mahlûkât written in Eastern sources were also included. Ottoman authors used the works written in this genre either jointly or independently. In the 16th and 17th centuries, the Ottoman authors who used the genre of Acâibü'l-Mahlûkât as a source were Mustafa b. Ali el-Muvakkit, Sipâhîzâde Mehmed, Mehmed Suûdi Efendi, Âşık Mehmed, Gelibolulu Mustafa Âli and Kâtib Çelebi. Mustafa b. Ali, the author of Tuhfetü'z-Zamânand Âşık Mehmed, the author of Menâzırü'l-Avâlim, were the most intensive users of works in the genre of Acâibü'l-Mahlûkât. Ottoman geographical works include water sources, mountains, land, animals, cities, stories and other subjects. For this reason, a wide range of geographical information was conveyed.
Benzer Tezler
- Acâibü'l-Mahlûkât'ta yer alan kriptozoolojik ve mitolojik unsurların yorumlanması
Interpretation of cryptozoological and mythological elements in Ajâibü'l-Mahlûkât
İPEK SILA ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Eskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KÜRŞAT ÖNCÜL
- Rodosî-zâde'nin Acâibü'l-Mahlûkât tercümesi [İnceleme metin sözlük tıpkıbasım]
The translation of Rodosî-zâde's Acâibü'l-Mahlûkât [analysis text dictionary facsimile]
EROL ÇELİK
Doktora
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıUşak ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN BARDAKÇI
- Mir'ât-ı Acâibü'l-Mahlûkat ve Keşf-i Garâibül Mevcûdât (İnceleme-transkriptli metin-100a-200a)
Mir'ât-i Acâibü'l-Mahlûkat and Keşf-i Garâibü'l Mevcûdât (Examination-transcript-text, 100a-200a)
BEYZA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKİYE KAZAN NAS
- Mir'ât-ı 'Acâibü'l-Mahlûkât ve Keşf-i Garâibü'l-Mevcûdât (inceleme-çeviriyazılı metin-tıpkıbasım, 400a-488a)
Mir'ât-i 'Acâibü'l-Mahlûkât ve Keşf-i Garâibü'l-Mevcûdât (review-transcription-facsimile, 400a-488a)
TUĞBA ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıUşak ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN BARDAKÇI
- Rükneddin Ahmed'in Acâibü'l-Mahlûkat tercümesi (giriş-metin-sözlük)
The translation of Rükneddin Ahmed's Acaibül-Mahlukat
BEKİR SARIKAYA
Doktora
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. AHMET TOPALOĞLU