Uluslararası ticarette küresel değer zincirlerinden yararlanma: Türkiye'nin ihracatına, yurt içi değer yaratımına ve istihdamına etkileri
Harnessing global value chains in international trade: Effects on Türkiye's exports, domestic value creation and employment
- Tez No: 889734
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZGÜR TONUS
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 236
Özet
Bu çalışmanın amacı Türkiye ekonomisinin küresel değer zincirleri (KDZ)'ne entegasyonunu artırması yoluyla elde edebileceği ekonomik kazanımları ortaya koymaktır. KDZ üretimin spesifik aşamalara parçalanarak bu aşamaların karşılaştırmalı üstünlük temelli farklı coğrafi bölgelerdeki en verimli tedarikçilere tahsis edilerek nihai ürünlerin üretildiği üretim süreçleridir. KDZ'nin teorik temelleri karşılaştırmalı üstünlükler, üretimin parçalanması, offshoring, dikey uzmanlaşma, ayrışma ekonomileri ve görevlerin ticareti olmak üzere geniş bir altyapıya dayanmaktadır. KDZ özellikle gelişmekte olan ekonomilere kalkınma yolunda önemli fırsatlar sunmaktadır. KDZ'ne katılım firmalar arası güçlü etkileşimler ve ileri uzmanlaşmaya zemin hazırlaması yoluyla ekonomik verimliliği artırmakta, ekonomide ihracat, katma değer ve istihdam artışına yol açmaktadır. Bu çalışmada Türkiye ekonomisi için 1995-2020 dönemini ve 17 imalat sanayi alt sektörünü kapsayan dış ticarette katma değer verileri üzerinden KDZ'ne ileri ve geri yönlü katılımın ihracata, ihracat artışlarının yurt içi katma değerin payına ve yurt içi katma değerin istihdama etkileri birbirini kapsayan üçlü bir regresyon modeli üzerinden CS-ARDL yöntemi ile tahmin edilmiştir. Bulgulara göre KDZ'ne hem ileri hem de geri yönlü katılım ihracat performansını olumlu etkilemektedir. İhracattaki artışlar ihracattaki yurtiçi katma değerin payının azalmasıyla gerçekleşmektedir. Bu bulgu Türkiye'nin ihracatta yabancı girdi bağımlılığının yüksek olduğuna işaret etmektedir. Yurt içi katma değerdeki artışlar da istihdamı olumlu etkilemektedir. Bu çalışmanın nihai sonucu KDZ'ne katılımı artırmaya yönelik yatırım, sanayi ve dış ticaret politikalarının ihracatı ve istihdamı güçlendireceği yönündedir. Türkiye ekonomisinde KDZ odaklı bir dönüşüm için motorlu taşıtlar, elektrikli teçhizat ve ilaç sanayileri öne çıkmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to reveal the economic gains that the Turkish economy can achieve by increasing its integration into global value chains (GVCs). GVCs are production processes in which production is broken down into specific stages and final products are produced by allocating these stages to the most efficient suppliers in different geographical regions based on comparative advantage. The theoretical foundations of GVCs are based on a broad background of comparative advantages, production fragmentation, offshoring, vertical specialization, unbundling economies and trade in tasks. GVCs offer significant opportunities for development, especially for developing economies. Participation in GVCs increases economic efficiency through strong inter-firm interactions and advanced specialization, leading to increased exports, value added and employment in the economy. In this study, the effects of forward and backward GVCs participation on exports, the effects of export increases on the share of domestic value added in exports, and the effects of domestic value added on employment are estimated with the CS-ARDL method through three regression models covering the period 1995-2020 and 17 manufacturing industry sub-sectors for the Turkish economy. According to the findings, both forward and backward participation in the GVC positively affects export performance. Increases in exports are realized by decreasing the share of domestic value added in exports. This finding suggests that Turkey has a high dependence on foreign inputs in exports. Increases in domestic value added also positively affect employment. The final conclusion of this study is that investment, industrial and foreign trade policies to increase GVC participation will strengthen exports and employment. The motor vehicles, electrical equipment and pharmaceutical industries stand out for a GVC-oriented transformation of the Turkish economy.
Benzer Tezler
- Impact of Covid-19 on Islamic and conventional stock indexes
Covıd-19'un İslami ve geleneksel hisse senedi endeksleri üzerindeki etkisi
ALMABROK F AHMİD
- Küresel değer zincirlerinin tasarımında dikkat edilmesi gereken faktörler
Factors to be considered in designing global value chains
EVREN KOLAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
UlaşımMaltepe ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL HALEFŞAN SÜMEN
- Uluslararası çerçeve anlaşmalar ve İş Hukukuna etkisi
International framework agreements and impact on Labour Law
METEHAN KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukDokuz Eylül ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ ERDUT
- Yeni korumacı politikalar ve ülke grupları ile Türkiye üzerindeki etkileri
New protectionist policies and their effects on country groups and Turkey
EDA GÜLTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN BERBER
- A Dutch disease approach into the premature deindustrialization
Erken sanayisizleşmeye Hollanda hastalığı yaklaşımı
MUHAMMET SAİT ÇAKIR
