Azerbaycan Halk Cumhuriyeti bakanlarından Mehemmed Hasan Hacınski'nin hayatı (1875-1931) ve siyasi faaliyetleri
The life (1875-1931) and political activities of Mehemmed Hasan Hajinski, one of the ministers of Azerbaijan People's Republic
- Tez No: 890562
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HİKMET DEMİRCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Transkafkasya Komiserliği, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti, Mehemmed Hasan Hacınski, Diplomatik ĠliĢkiler, Paris BarıĢ Konferansı, Transcaucasian Commissariat, Azerbaijan People's Republic, Mehemmed Hasan Hadjinski, Diplomatic Relationships, Paris Peace Conference
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
XX. yüzyıl dünya tarihini derinden etkileyen ve bazı ülkelerin geleceğine yön veren kritik olayların meydana geldiği bir dönemdir. Bu yüzyılda, Kafkasya bölgesinde yaĢayan milletlerin bağımsızlıklarına giden siyasi geliĢmeler önemli bir yer tutar. 1917 yılında Tiflis'te Gürcü, Ermeni ve Azerbaycan devlet adamları Transkafkasya Komiserliğini kurdular. ġubat 1918'de Osmanlı Devleti'nin baskısı sonucunda Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti ilan edildi. Mehemmed Hasan Hacınski, Transkafkasya Hükümeti ile Osmanlı Devleti arasında gerçekleĢen Trabzon ve Batum Konferansına Mehmet Emin Resulzade'yle birlikte katıldı. 26 Mayıs 1918 yılında Gürcistan'ın bu yapıdan ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesiyle Federatif Cumhuriyet dağıldı. Bu geliĢmelerden sonra Azerbaycan'ın aydın liderleri, 28 Mayıs 1918'de Türk tarihinin ilk demokratik devleti kabul edilen Azerbaycan Halk Cumhuriyeti kuruldu. Milli ġura ve Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin kurulmasında rol alan diplomat Hacınski, Azerbaycan'ın bağımsızlığının tüm dünyaya duyurulması için Paris BarıĢ Konferansı'na katılan heyetin baĢkan yardımcılığını yaptı. Hacınski, bağımsızlığını ilan eden Cumhuriyet'te DıĢiĢleri, Maliye ve ĠçiĢleri Bakanlığı görevlerinde bulundu. Hacınski, Osmanlı Devleti ile diplomatik iliĢkiler kurarak Bakü'nün Sovyet Rusya ve Ermeni Devleti'nin elinden kurtarılması için büyük çaba gösterdi. Bakü'nün Azerbaycan topraklarına dahil edilmesine katkıda bulundu. Hacınski, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti döneminde Gürcistan ve Ermenistan ile yaĢanan sorunların çözümünde de aktif rol oynadı. Borçalı bölgesi ve Bakü-Batum petrol hattı konularında Azerbaycan'ın çıkarlarını savundu. ÇalıĢma, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin kuruluĢ sürecine ve sonrasına dair önemli bir perspektif sunmayı hedeflemektedir. AraĢtırmada Hacınski'nin Cumhuriyet kurulmadan önce yapmıĢ olduğu mimari, sosyal ve siyasi çalıĢmalarının yanı sıra onun Azerbaycan tarihindeki önemi üzerine değerlendirmeler yer almaktadır. Hacınski'nin Azerbaycan tarihi için değerini vurgulamakta ve baĢarılarını detaylı bir Ģekilde ele almaktadır. ÇalıĢmada kaynak taraması yapılarak kitap, gazete, tez ve makalelerden araĢtırma yapıldı. ÇalıĢma sonucunda, Hacınski'nin vatansever kiĢiliğe, diplomatik becerilere sahip olduğu, Azerbaycan halkının haklarını savunma konusunda kararlı bir tutum sergilediği ve Azerbaycan tarihine önemli katkıda bulunduğu bilgisine ulaĢıldı.
Özet (Çeviri)
XX. The 20th century is a period in which critical events occurred that deeply affected world history and shaped the future of some countries. In this century, political developments leading to the independence of the nation's living in the Caucasus region have an important role. In 1917, Georgian, Armenian and Azerbaijani statesmen established the Transcaucasian Commissariat in Tbilisi. In February 1918, as a result of the pressure of the Ottoman Empire, the Transcaucasian Democratic Federative Republic was declared. Mehemmed Hasan Hadjinski attended the Trabzon and Batum Conference held between the Transcaucasian Government and the Ottoman Empire together with Mehmet Emin Resulzade. The Federative Republic was dissolved on May 26, 1918, when Georgia left this structure and declared its independence. After these developments, Azerbaijani statesmen declared the Azerbaijan People's Republic, which was considered the first democratic state in Turkish history, on May 28, 1918. Diplomat Hadjinski, who played a role in the establishment of the National Council and the Azerbaijan People's Republic, was the vice president of the delegation that attended the Paris Peace Conference to announce the independence of Azerbaijan to the entire world. Hadjinski had missions as the Minister of Foreign Affairs, Finance and Internal Affairs in the Republic that declared its independence. Hadjinski made great efforts to save Baku from Soviet Russia and the Armenian State by establishing diplomatic relations with the Ottoman Empire. He contributed to be accepted Baku as Azerbaijani territory. Hadjinski also had an active role in resolving the problems with Georgia and Armenia during the Azerbaijan People's Republic. He defended Azerbaijan's benefits on the Borchali region and the Baku-Batumi oil pipeline. The study aims to provide an important perspective on the establishment process and aftermath of the Azerbaijan People's Republic. The research includes appreciations of Hadjinski's architectural, social and political works done before the establishment of the Republic, as well as his importance in the history of Azerbaijan. It emphasizes the importance of Hadjinski for the history of Azerbaijan and discusses achievements in detail. In the study, resources were scanned and research was conducted from books, newspapers, theses and articles. As a result of the study, it was learned that Hadjinski had a patriotic personality, diplomatic skills, showed a determined attitude towards defending the rights of the Azerbaijani people and made significant contributions to the history of Azerbaijan.
Benzer Tezler
- Azerbaycan Halk Cumhuriyeti üzerinde İngiltere, Osmanlı ve Rusya mücadelesi (1918-1920)
Britain's Azerbaijan policy in 1918-1920
TURAL ŞİKARLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İstanbul ÜniversitesiAvrasya Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. Ayna ASKEROĞLU ARSLAN
- Azerbaycan dış poliitkasına yön veren temel belgeler
Basic documents guiding Azerbaijan's foreign policy
RASHAD NURİYEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerKarabük ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ASKER
- Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşu
Establishment of the Azerbaijan Democratic Republic
SAFAR ALİYEV
- Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşu ve çöküşü (1918-1920)
The establishment and collapse of the People's Republic of Azerbaijan (1918-1920)
OSMAN ŞÜKÜROV
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Siyasal BilimlerSüleyman Demirel ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞABAN SİTEMBÖLÜKBAŞI
- Azerbaycan siyasi tarihinde Nesip Bey Yusufbeyli: 1881-1920
Nesib Bey Yusufbeyli (1881-1920) and his role in the political hisyory of Azerbaijan
İBRAHİM SUSLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESRİN SARIAHMETOĞLU