Çocukluk çağı travmalarının obsesif inanışlar ile ilişkisinde bağlanma, duygu düzenleme, öz-şefkat ve bilişsel esnekliğin aracı rolleri
The mediating roles of attachment, emotion regulation, self-compassion, and cognitive flexibility in the relation between childhood traumas and obsessive beliefs
- Tez No: 891056
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİNE SEVİNÇ TOK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Bu tez çalışmasının temel amacı, yetişkin bireylerde çocukluk çağı travmalarının, bağlanma stillerinin, duygu düzenleme güçlüklerinin, öz-şefkat düzeylerinin ve bilişsel esneklik seviyelerinin obsesif inanışlarla olası ilişkilerinin incelenmesidir. Çalışmanın ikinci amacı ise, çocukluk çağı travmaları ile obsesif inanışlar arasındaki ilişkide kaygılı bağlanma, duygu düzenleme, öz-şefkat ve bilişsel esnekliğin aracı rollerinin yol analizi üzerinden sınanması ve obsesif inanışların kaynağına ilişkin açıklayıcı bir model sunulmasıdır. Bu doğrultuda 18 yaş ve üzeri olan, normal popülasyondan toplam 267 katılımcıdan çevrimiçi ortamda veri toplanmıştır. Katılımcılara Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (CTQ-33), Yakın İlişkilerde Yaşantılar Ölçeği Kısa Formu, Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği Kısa Formu, Öz-Şefkat Ölçeği, Bilişsel Esneklik Envanteri ve Obsesif İnanışlar Ölçeği uygulanmıştır. Hipotezler korelasyon analizi, aşamalı regresyon analizi ve AMOS yol analizi kullanılarak test edilmiştir. Korelasyon analizi sonuçlarında, bireylerin çocukluk çağı travma düzeyleri, kaygılı bağlanma stilleri ve duygu düzenleme güçlükleri artıkça obsesif inanış puanları yükselmiştir. Ek olarak, öz-şefkat ve bilişsel esneklik düzeyleri azaldıkça obsesif inanış puanları artış göstermiştir. Çocukluk çağı travmaları, kaygılı bağlanma, öz-şefkat düzeyi, duygu düzenleme güçlüğü ve bilişsel esneklik değişkenlerinin birlikte obsesif inanış puanını istatistiksel açıdan anlamlı seviyede yordadığı görülmüştür. Regresyon modeli, obsesif inanış değişkeninin varyansını %33 oranında açıklamıştır. Yapılan yol analizinde iyi uyum indeksleri olan bir modele ulaşılmıştır. Çocukluk çağı travmaları, kaygılı bağlanma biçimi, öz-şefkat düzeyi, duygu düzenleme güçlükleri ve bilişsel esneklik düzeyi doğrudan obsesif inanışları yordamaktadır. Bununla birlikte çocukluk çağı travmaları ve obsesif inanışlar arasındaki ilişkide kaygılı bağlanmanın, duygu düzenleme güçlüklerinin, öz-şefkat ve bilişsel esneklik düzeylerinin aracı rolleri olduğu görülmüştür. Kaygılı bağlanma ve obsesif inanışlar arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüklerinin aracı rolü bulunmaktadır. Duygu düzenleme güçlüğü ve obsesif inanışlar arasındaki ilişkide öz-şefkat ve bilişsel esneklik düzeylerinin aracı rolleri bulunmaktadır. Öz-şefkat ve obsesif inanışlar arasındaki ilişkide ise bilişsel esnekliğin aracı rolü olduğu görülmüştür. Mevcut veriler alanyazın çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The primary aim of this thesis was to examine the possible relationships between childhood traumas, attachment styles, emotion regulation difficulties, self-compassion levels and cognitive flexibility levels and obsessive beliefs in adults. The secondary aim of the study was to test the mediating roles of anxious attachment, emotion regulation, self-compassion, and cognitive flexibility in the relationship between childhood traumas and obsessive beliefs through path analysis, and to present an explanatory model regarding the source of obsessive beliefs. In this context, data were collected online from a total of 267 participants aged 18 years and over from the normal population. The participants were administered the Childhood Trauma Questionnaire (CTQ-33), the Experiences in Close Relationships Scale (ECR) - Short Form, the Difficulties in Emotion Regulation Scale-Brief Form (DERS-16), the Self-Compassion Scale, the Cognitive Flexibility Inventory (CFI), and the Obsessive Beliefs Questionnaire (OBQ-44). Hypotheses were tested using correlation analysis, stepwise regression analysis, and AMOS path analysis. The results of the correlation analysis showed that obsessive belief scores increased as the individuals' childhood trauma levels, anxious attachment styles and emotion regulation difficulties increased. Additionally, as levels of self-compassion and cognitive flexibility decreased, obsessive belief scores increased. The variables of childhood trauma, anxious attachment, level of self-compassion, difficulty in emotion regulation and cognitive flexibility have been identified as significant predictors of obsessive beliefs. The regression model explained 33% of the variance in the obsessive belief variable. A model with good fit indices was achieved in the path analysis. The study found that childhood traumas, anxious attachment style, level of self-compassion, emotion regulation difficulties, and level of cognitive flexibility were directly predictive of obsessive beliefs. However, it was observed that anxious attachment, emotion regulation difficulties, self-compassion, and cognitive flexibility levels played a mediating role in the relationship between childhood traumas and obsessive beliefs. The relationship between anxious attachment and obsessive beliefs was mediated by emotion regulation difficulties. Similarly, the relationship between emotion regulation difficulties and obsessive beliefs was mediated by self-compassion and cognitive flexibility. Furthermore, cognitive flexibility played a mediating role in the relationship between self-compassion and obsessive beliefs. The available data has been evaluated in relation to the existing literature.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağı travmaları ve bağlanma özellikleri ile obsesif inanışlar ve obsesif-kompulsif belirtilerin ilişkisinde dünyaya ilişkin varsayımların aracılık rolü: Üniversite öğrencilerinde bir değerlendirme
The mediator role of worldview assumptions in the relationship between childhood traumas and attachment features with obsessive beliefs and obsessive-compulsive symptoms: An investigation in university students
CANSU ALSANCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF BARIŞKIN
- Çocukluk çağı travmaları ile obsesif kompulsif belirtiler arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğünün ve obsesif inançların aracı rolünün incelenmesi
Investigation of the mediating role of emotion regulation difficulties and obsessive beliefs on the relationship of childhood trauma and obsessive compulsive symptoms
SENEM KAYMAZ
- Çocukluk çağı travmalarının akılcı olmayan inançlar ve psikopatolojik belirtiler ile ilişkisinin incelenmesi
The relationship between childhood traumas, irrational beliefs and psychopathological symstoms
ÖZGENUR KAYA
- Yetişkin bireylerde çocukluk çağı travmaları ve duygu düzenleme güçlüğü ile aleksitimi ve obsesif inanışlar arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Nvestigation of the relationship between childhood traumas and emotion regulation difficulty with alexithymia and obssesive beliefs in adults
SELMA KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiDicle ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM TOLAN
- Obsesif kompulsif bozukluk hastalarında çocukluk çağı travması, üst biliş ve silik nörolojik belirtiler arasındaki ilişki
The relationship between childhood trauma, metacognition and neurological soft signs in obsessive compulsive disorder
HİLAL YAVUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriAfyonkarahisar Sağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BENGÜ YÜCENS
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ÜZER