Deprem yaşamış bireylerde EMDR flash tekniği uygulamasının travmatik stres, depresyon, kaygı belirtileri üzerine etkisi ve duygusal işlemlemenin rolü: randomize kontrollü pilot çalışma
The effect of EMDRb flash technique application on traumatic stress, depression, anxiety symptoms in individuals with earthquake experience and the role of emotional processing: A randomized controlled pilot study
- Tez No: 891295
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERSİN UYGUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Deprem, EMDR, Flash Teknik, Travma, Duygusal İşlemleme, Earthquake, EMDR, Flash Technique, Trauma, Emotional Processing
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Travma ve Afet Çalışmaları Uygulamaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Travma ve Afet Çalışmaları Uygulamalı Ruh Sağlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Doğal afete maruz kalmak veya tanık olmak, kaygı, depresyon ve stres belirtilerine neden olabilen ve insanı derinden etkileyen bir deneyimdir. Travmatik olayın ardından bir uyum tepkisi olarak başlayan bu stres belirtileri zamanla azalmadığında ciddi ruh sağlığı sorunları haline gelebilmektedir. Bunu önlemek ve daha etkin tedavi yöntemleri geliştirmek afet sahası için önemlidir. EMDR, travma ile ilişkili bozukluklarda belirtileri azaltmada etkililiği kanıtlanmış ve bazı tedavi kılavuzlarına girmiş bir terapidir. EMDR Flash Teknik uygulaması da bazı çalışmalarda travma ve travma ile ilişkili belirtilerin tedavisinde etkin olduğu gözlemlenmiş ancak deprem travması yaşamış kişilerde daha fazla araştırmanın yapılması gereken bir müdahaledir. Çalışmaya depremi deneyimlemiş 18 yaş üstü yetişkin 51 katılımcı alınmıştır. Katılımcılar rastgele iki gruba bölünmüştü. Çalışma grubuna Flash Teknik uygulaması yapılmıştır kontrol grubuna bir müdahale yöntemi uygulanmamıştır. Katılımcılara sosyo-demografik veri formu, Depresyon-Anksiyete-Stres Ölçeği (DASS-21), Travma Sonrası Stres Bozukluğu Kontrol Listesi (PCL-5) ve Duygusal İşlemleme ölçekleri verilmiştir. Değerlendirmeler müdahaleden önce ve müdahaleden 1 hafta sonra alınmıştır. Ardından 1 ay sonrasında izlem değerlendirme ölçümleri alınmıştır. Araştırma verileri Bağımlı T Testi, Mann Withney U ve Korelasyon Analizi kullanılarak incelenmiştir. Analizler sonucuna göre uygulama grubunun depresyon, kaygı ve stres düzeyleri kontrol grubundaki kişilere oranla anlamlı ve yüksek düzeyde bir iyileşme görülmüştür. Çalışma grubundaki kişilerin semptomlarında azalma ya da iyileşme görülürken kontrol grubunda semptomlar ya aynı şekilde seyretmiş ya da daha da yoğunlaşmıştır. İzlem değerlendirme ölçüm analizleri sonucuna göre çalışma grubunda iyileşme devam etmiştir. Ayrıca depresyon, kaygı ve stres ile duygusal işlemleme arasında anlamlı bir ilişki gözlenmiştir. Kişilerin semptomları azaldıkça duygusal işlemleme yeterlilikleri artmaktadır ya da kişinin semptomları arttıkça duygusal işlemlemedeki yeterlilikleri azalmaktadır. Çalışmamız Flash Tekniğin depresyon, kaygı, stres belirtileri ve duygusal işlemleme üzerine etkili olduğunu göstererek bu alandaki çalışmaların üzerine bir tuğla daha oluşturmuştur. Ayrıca çalışmamız sonucu elde ettiğimiz bu veri ile Flash Tekniğin deprem bölgelerinde travmatize olmuş bireylerde kullanılabilecek bir müdahale aracı olduğu ileri sürülebilir. Bu tekniğin etkinliğini inceleyen daha çok sayıda çalışmaya ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
Experiencing or witnessing a natural disaster can deeply affect individuals, leading to symptoms of anxiety, depression, and stress. These stress symptoms, which initially begin as an adaptive response to the traumatic event, can become serious mental health issues if they do not diminish over time. Preventing this and developing more effective treatment methods is crucial for disaster response. EMDR is a therapy that has proven effective in reducing symptoms associated with trauma and has been included in some treatment guidelines. The EMDR Flash Technique has also been shown to be effective in treating trauma and trauma-related symptoms in some studies, but more research is needed on its application for earthquake trauma. In this study, 51 participants aged 18 and older who witnessed an earthquake were included. Participants were randomly divided into two groups. The Flash Technique was applied to the study group, while no intervention was applied to the control group. Participants were given socio-demographic data forms, the Depression-Anxiety-Stress Scale (DASS-21), the PTSD Checklist (PCL-5), and Emotional Processing scales. Assessments were taken before the intervention and one week after the intervention. Follow-up assessments were conducted one month later. The research data were analyzed using Dependent T-Test, Mann-Whitney U, and Correlation Analysis. According to the results of the analyses, the levels of depression, anxiety, and stress in the study group showed significant and higher levels of improvement compared to the control group. While there was a decrease or improvement in symptoms in the study group, symptoms in the control group either remained the same or intensified. Follow-up assessment analysis showed continued improvement in the study group. Additionally, a significant relationship was observed between depression, anxiety, stress, and emotional processing. As individuals' symptoms decreased, their emotional processing capabilities increased, or as their symptoms increased, their emotional processing capabilities decreased. Our study demonstrates the effectiveness of the Flash Technique on depression, anxiety, stress symptoms, and emotional processing, adding a new contribution to the field. Moreover, our results suggest that the Flash Technique can be a useful intervention tool for traumatized individuals in earthquake-affected areas. More studies are needed to further investigate the effectiveness of this technique.
Benzer Tezler
- Deprem yaşamış bireylerde EMDR 2.0'ın travmatik stres, depresyon ve kaygı belirtileri üzerine etkisi randomize kontrollü pilot çalışma
Randomized controlled pilot study among earthquake survivors who traumatic stress, depression and anxiety of EMDR 2.0 in effect on symptoms
FURKAN GEÇEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiTravma ve Afet Çalışmaları Uygulamaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERSİN UYGUN
- Depremi yaşayan bireylerle çalışan psikologlarda ikincil travmatik stres düzeyi ve psikolojik semptomların incelenmesi
Examination of secondary traumatic stress level and psychological symptoms of psychologists working with earthquake survivors
SEVDENUR VERİMLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAntalya Bilim ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CUMHUR AVCİL
- Investigation of personal qualities contributing to psyhological resilience among earthquake survivors: A model testing study
Deprem yaşamış bireylerde psikolojik sağlamlığa etki eden kişisel faktörlerin incelenmesi: Bir model test etme çalışması
ÖZLEM KARAIRMAK
Doktora
İngilizce
2007
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. DEAN OWEN
- 6 şubat depremleri ve artçı sarsıntılar sonrası gelişen deprem kaygı düzeyinin vertigo ve dizziness üzerine etkisi
The impact of post-february 6, earthquakes and aftershocks-induced earthquake anxiety on vertigo and dizziness
EYÜP DANIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kulak Burun ve BoğazKapadokya ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL BAŞARAN
- 6 Şubat deprem deneyimi yaşamış bireylerin deprem sonrası travma, aşkınlık ve kendini toparlama gücü düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between post-earthquake trauma, transcendence and resilience levels of individuals who experienced the February 6 earthquake
AYYÜCE AKDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZİFE ÜZBE ATALAY