Evrensel temel gelir modeli ile İslam ekonomisinde zekât uygulamasının karşılaştırılması
Comparison of the universal basic income model and zakat practice in the İslamic economy
- Tez No: 893152
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM HALİL SUGÖZÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 343
Özet
Bu çalışma, Evrensel Temel Gelir (ETG) ve İslam ekonomisindeki zekât uygulamasını karşılaştırarak yoksulluk, işsizlik ve gelir adaletsizliği gibi konulara çözüm önerileri sunmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın I. bölümünde, ETG uygulamasının kavramsal çerçevesi çizilmiş ve tarihsel süreçte gerçekleştirilen pilot uygulamaların etkileri ele alınmıştır. Bu bölümde, ETG'nin yoksulluk ve işsizlikle mücadele ve gelir adaletinin sağlanmasındaki rolü detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Ayrıca, ETG'nin pilot uygulamalarının etkileri ve COVID-19 pandemisi sonrasındaki tepkiler ele alınmıştır. Bunun yanı sıra, ETG uygulaması geleneksel sosyal yardım projeleri ile karşılaştırılmış, etkinlik ve verimlilik açısından Türkiye'de uygulanabilirliği üzerine tartışmalara yer verilmiştir. Çalışmanın II. bölümünde, işsizlik, yoksulluk ve gelir adaletsizliği kavramları detaylı bir şekilde tanımlanmıştır. Bu bölümde, bu sorunların ortaya çıkış sebepleri, ekonomik ve sosyal etkileri araştırılmış ve olası çözüm önerileri sunulmuştur. Ayrıca, gelir dağılımı türleri incelenmiş, dünya genelinde ve Türkiye'de iş gücüne katılım oranları ve yoksulluğun boyutları karşılaştırılmıştır. Türkiye'de uygulanmakta olan sosyal yardım uygulamalarının maliyeti ve etkinliği de tartışılmıştır. Çalışmanın III. bölümünde, zekât müessesesinin tarihsel kökenleri, uygulamaları ve ekonomi üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Bu bölümde, zekâta tabi malların nisapları, zekât yükümlülüğünün şartları ve zekât toplama usulleri gibi konular ayrıntılı bir şekilde tartışılmıştır. Ayrıca, zekâtın diğer semavi dinlerdeki yeri de incelenmiştir. Devamında, ETG ve zekât uygulamasının yoksulluk, işsizlik ve gelir eşitsizliği üzerindeki etkileri ARDL (Autoregressive Distributed Lag) modeli kullanılarak test edilmiş ve bu etkiler kapsamlı bir şekilde analiz edilmiştir. Bu çalışmada, Evrensel Temel Gelir modeli ile zekât müessesesinin Türkiye örneğinde işsizlik ve yoksulluk üzerindeki etkileri karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. 2000-2024 dönemine ait veriler, ARDL eşbütünleşme yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçları hem ETG'nin hem de zekât uygulamasının işsizlik ve yoksulluğu azaltıcı etkilerinin olduğunu ortaya koymaktadır. Çalışmada, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2023 yılına ait“Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Mikro Veri Seti (Kesit) (GYKA)”kullanılarak gerekli hesaplamalar yapılmış ve ekonomik göstergeler üzerinden ETG ile zekât uygulamaları arasındaki etkileşimler incelenmiştir. Bulgular, her iki sistemin de işsizlik ve yoksulluğun azaltılmasına yönelik önemli katkılar sunduğunu göstermektedir. Çalışmanın bulguları, ETG ve zekât uygulamalarının etkin kullanımının, yoksulluğun azaltılması ve gelir adaletinin sağlanması açısından önemli politika araçları olabileceğini göstermektedir. Bu sonuçlar, akademik literatüre kayda değer bir katkı sağlamakta olup, ETG ve zekât uygulamalarının, yoksulluğun azaltılması ve gelir dağılımında adaletin tesis edilmesi hususlarındaki potansiyelini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
This study compares the Universal Basic Income (UBI) and the practice of zakat in the Islamic economy and offers solutions to issues such as poverty, unemployment and income inequality. In the first part of the study, the conceptual framework of the UBI application was drawn and the effects of the pilot applications in the historical process were tried to be revealed. In this context, the role of UBI in combating poverty and unemployment and ensuring income justice has been analyzed. Then, the effects of UBI's pilot practices and positive responses after the COVID-19 pandemic were examined. In addition, the implementation of UBI and traditional social assistance projects were compared, and the applicability of the practice in Turkey in terms of effectiveness and efficiency was discussed. In Part II of the study, the concepts of unemployment, poverty and unfair income distribution are defined. The reasons for the emergence of these problems, their economic and social effects have been investigated and solutions have been tried to be presented. Afterwards, the types of income distribution were examined, labor force participation rates and dimensions of poverty in the world and in Turkey were compared. In addition, the cost and effectiveness of social assistance practices implemented in Turkey were discussed. In Part III of the study, the historical origin, practices and effects of the zakat institution on the economy are examined. Then, the quorum of the goods subject to zakat, the conditions of the zakat obligation, the method of collecting zakat and its place in other heavenly religions, etc., were discussed. This study comparatively analyzes the effects of the Universal Basic Income model and the zakat institution on unemployment and poverty in Turkey. Data for the period 2000-2024 are analyzed using the ARDL (Autoregressive Distributed Lag) cointegration method According to the results of the analysis, it is found that both the ETG and the zakat practice have a decreasing effect on unemployment and poverty. In this context, necessary calculations were made using the“Income and Living Conditions Survey Micro Data Set (Cross Section) (ILCS)”of the Turkish Statistical Institute (TURKSTAT 2023). The findings of the study show that the effective use of ETG and zakat practices can be important policy instruments for poverty alleviation and income justice. These results make a significant contribution to the academic literature and emphasize the potential of ETG and zakat practices in reducing poverty and ensuring fairness in income distribution.
Benzer Tezler
- Suriyeli mültecilerin Türkiye medyasındaki sınıfsal temsili
Class representation of Syrian refugees in Turkish media
FERAY ARTAR
Doktora
Türkçe
2019
GazetecilikAnkara ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜZEYYEN AYTÜL KASAPOĞLU
- La problématique de l'espace et du temps dans l'écriture d'Assia Djebar et de Nedim Gürsel
Assia Djebar'ın ve Nedim Gürsel'in yazınında zaman ve mekan sorunsalı
CANSU GÜMÜŞTAŞ ŞEN
Yüksek Lisans
Fransızca
2014
Fransız Dili ve EdebiyatıGalatasaray ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SIDIKA SEZA YILANCIOĞLU
- Effect of self-steepening on optical solitons in nonlinear media
Doğrusal olmayan ortamlarda öz-dikleştirmenin optik solitonlar üzerindeki etkisi
ERİL GÜRAY ÇELİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Matematikİstanbul Teknik ÜniversitesiMatematik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NALAN ANTAR
- Evrensel temel gelir modeli ve Türkiye'de uygulanabilirliği
Universal basic income model and it's applicability in Turkey
FARUK KAHVECİOĞLU
- Türkçe ders kitapları üzerine değerler eğitimi bağlamında karşılaştırmalı bir inceleme
A comparative study on Turkish textbooks in the context of values education
ADEM KARABACAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiDisiplinlerarası Değerler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURAN BAŞOĞLU