Marmara Denizi'nde ağır metal kirliliğinin belirlenmesinde bazı deniz canlılarının biyomonitör olarak kullanılabilirliklerinin araştırılması
An investigation of the usability of some sea creatures as biomonitors in determination of heavy metal pollution in the Sea of Marmara
- Tez No: 893509
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SALİM SÜNER, DOÇ. DR. BANU ORTA YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Zooloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 271
Özet
Ağır metaller, fiziksel olarak yoğunlukları 5g.ml-1'den fazla olan metallerdir. Her bir ağır metal için değişmekle beraber belirli konsantrasyon değerlerinin üzerinde genellikle canlılar üzerinde toksik etkili ve aynı zamanda çevre kirliliğinin de bir sebebidirler. Bu nedenle ağır metal kontaminasyonunun özellikle kantitatif olarak izlenmesi, oldukça önemli araştırma konularından biridir. Bu konuda zaman içerisinde ağır metal kirliliğinin tespitinde çeşitli organizmalar ya da söz konusu organizmaya ait spesifik organ ve/veya dokuların“biyomonitör”olarak kullanılmaları oldukça pratik bir uygulama olarak yaygınlaşmıştır. Bu çalışmada, Spatangus purpureus O. F. Müller 1776 (Büyük Mor Kalp Kestanesi), Parapenaeus longirostris Lucas, 1846 (Karides), Macropipus depurator Linnaeus, 1758 (Yengeç), Serranus hepatus Linnaeus, 1758 (Hani balığı) türlerine ait bireylerin ağır metal birikiminin kantitatif olarak tespiti ve çevresel ağır metal konsantrasyonları ile korele olup olmadıklarının belirlenerek canlıların biyomonitör olarak kullanılıp kullanılamayacaklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Marmara Denizi genelinde belirlenen 14 noktadan su, sediment ve canlı örnekleri algarna yardımıyla elde edilmiş ve canlılara ait karaciğer, mide, solungaç veya tüm sindirim sistemi kısımlarında ağır metal konsantrasyonları ICP-OES yöntemiyle belirlenmiştir. Elde edilen veriler, gerek FAO, WHO ve US EPA gibi uluslararası kurumların gerekse yerel hükümetlerin belirlediği limit değerlere göre kıyaslanmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen verilere göre Marmara Denizi'nde pek çok istasyonda farklı ağır metaller yönünden, güvenli olarak ifade edilen limit konsantrasyonların aşıldığı; araştırılan istasyonların hepsinde hem su hem de sediment örneklerinde, yaygın bir bakır kirliliğinin yaşandığı ortaya çıkmıştır. Bu anlamda özellikle körfez bölgelerinden veya yakınlarından toplanan örneklerin (İzmit, Bandırma, Gemlik ve Erdek), genel olarak gıda şeklinde tüketilmelerinin uygun olmadıkları saptanmıştır. Çalışma kapsamında yer alan canlıların tam bir“biyomonitör”olarak değerlendirilemeyeceği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Heavy metals are defined as metal elements with a physical density greater than 5g.ml-1. Above certain concentration values they are generally toxic to living things and are also a cause of environmental pollution. For this reason, monitoring heavy metal contamination, especially quantitatively, is one of the most important research topics. In this regard, over time, the use of various organisms or specific organs and/or tissues of the organism in question as“biomonitors”in the detection of heavy metal pollution has become widespread as a very practical application. In this study, Spatangus purpureus O. F. Müller 1776 (Purple hearth urchin), Parapenaeus longirostris Lucas, 1846 (Deep-water rose shrimp), Macropipus depurator Linnaeus, 1758 (Crab), Serranus hepatus Linnaeus, 1758 (Brown comber) were investigated to determine their biomonitor status via quantitatively determining the heavy metal accumulation of individuals belonging to species and determining whether they are correlated with environmental heavy metal concentrations. For this purpose, water, sediment and living samples were obtained from 14 points across the Marmara Sea by the beam trawl, and heavy metal concentrations in the liver, stomach, gills or the entire digestive system parts of the living things were measured via ICP-OES. The data obtained were compared according to the limit values determined by international institutions such as FAO, WHO and US EPA, as well as local governments. According to the data obtained, the safe limit concentrations of different heavy metals were exceeded in many stations in the Marmara Sea; It was revealed that there was widespread copper contamination in both water and sediment samples at all of the investigated stations. In this sense, it has been determined that the samples collected from or near the gulf regions (İzmit, Bandırma, Gemlik and Erdek) are generally not suitable for consumption as food. It has been determined that none of the creatures included in the study can be considered as“biomonitors”.
Benzer Tezler
- İzmit havzasının hidrojeoloji incelemesi ve yeraltısuyu akım modellemesi
An examination of the hydrogeology of the İzmit basin, and modelling of the groundwater flow
MERAL ERDOĞAN TOPÇUOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REMZİ KARAGÜZEL
- Çayırova deresinin kirlenmesi ve Marmara denizine etkisi
Başlık çevirisi yok
HALİL HIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Çevre MühendisliğiGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. SALİM ÖNCEL
- Marmara denizi Tekirdağ kıyı bölgesi balık ve sediment örneklerinde esansiyel ve toksik metallerin birikimi ve dağılımı
Accumulation and distribution of essential and toxic metals in fish and sediment samples from Tekirdağ coastal region, the Marmara sea
VEYSİ DALMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
KimyaTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMİNE ŞABUDAK
DOÇ. DR. AYŞE HANDAN DÖKMECİ
- Kamil Abduş lagününde tatlı ve tuzlu suyun su kirliliğinin kontrolü yönetmeliği kapsamında incelenmesi
Başlık çevirisi yok
BURAK YANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Deniz BilimleriMarmara ÜniversitesiÇevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YEŞİM GÜRTUĞ
DR. ESİN BOZKURT KOPUZ
- Kuzey Marmara deizindeki karagöz istavrit balığında (Trachurus trachurus L., 1758) bazı ağır metal birikimleri
Some heavy metal accumulations in the horse mackerel (Trachurus trachurus L., 1758) on the North Marmara sea
ATİLLA RADJAEİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
KimyaMarmara ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA CEBECİ