Barış gazeteciliği bağlamında Rusya-Ukrayna Savaşı'nın Türk medyasına yansıması
News media coverage of the Russia-Ukraine War: A peace journalism perspective
- Tez No: 894015
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BERNA ARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Toplumlar arasındaki savaş durumları, insanlık tarihi kadar eski olup, insanlığa ve doğaya geri dönüşü olmayan zararlar vermiştir. Savaş durumlarında tahrip edilen ormanlar, içilemez hale gelen su kaynakları, tarımsal olarak verimsizleşen topraklar ve altyapı sistemleri çökmüş şehirler savaşın doğaya verdiği zararın birkaç örneğidir. Bu gibi görünür etkilerin yanında savaş durumları sosyal, kültürel ve ekonomik olarak nesiller boyunca süre gelen izler de bırakmaktadır. Bu, savaşın kısa sürelerde çözüme kavuşturulmasının yanında, başlamadan engellenmesini ve barışın korunmasını zorunlu kılmaktadır. Bu noktada savaşın etkilerini gündemde tutacak ve barışın korunması için kamuoyu oluşturabilecek güçlü araçlardan biri olarak medya öne çıkmaktadır. Savaşın nedenlerini ve çözüm önerilerini ele alan“Barış Gazeteciliği”bu amaca hizmet etmektedir. Çalışma 24 Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'ya saldırması ile başlayan ve son dönemde Türkiye ve dünya gündemini oluşturan savaşın Türk medyasındaki yer alış biçimini, aktarımını gündem belirleme kuramı ile barış gazeteciliği bağlamında ele almaktadır. Çalışma amacı savaş durumlarında medyanın barış gazeteciliği doğrultusunda, barışa katkı sağlamaya yönelik habercilik anlayışıyla hareket etmesine dikkat çekmektir. Bu amaçla; Türk medyasından farklı ideolojik ve mülkiyet yapılarına sahip Hürriyet, Yeni Şafak, Sözcü gazetelerinde 24 Şubat 2022 ve 22 Haziran 2022 tarihleri arasında yayınlanan Rusya ve Ukrayna Savaşı'nı konu alan haberler çerçeveleme kuramı bağlamında içerik analiziyle analiz edilmiştir. Analizde bulunan verilerin yorumlanması sürecinde IBM SPSS istatistiksel programı kullanılmıştır. Çalışmada ayrıca nitel analiz yöntemi olarak söylem analizi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; belirlenen tarih aralığında örneklemi oluşturan gazetelerde yayınlanan haberlerin, gazetelerin ideolojik yapılarına göre farklılıklar göstererek savaşın görünür etkilerine odaklandığı ortaya konmuştur. Ayrıca haberlerden çerçeveleme kuramına göre oluşturulan kategorilerden, (I) savaşın ekonomik etkilerine tüm aylarda yoğun bir şekilde yer verilirken, (II.) savaşın politik etkileri, (III.) kamusal etkileri ve (IV.) yıkıcı etkilerinin görünürlüğünün giderek azaldığı tespit edilmiştir. Toplumsal sorumluluk anlayışı ile hareket etmesi beklenen medyanın savaş durumlarında, barış gazeteciliğini benimseyerek kamuoyunu bilgilendirmesi, barışı teşvik edecek yayıncılık politikası izlemesi son derece önem kazanmaktadır.
Özet (Çeviri)
Both human civilizations and nature have suffered from wars and conflicts that are as old as human history. It can be listed some of the damages caused by war to nature as follows: destruction of forests, pollution of water resources, de-productivization of agricultural lands, collapsing of cities' infrastructures, etc. However, in addition to these visible effects, war and conflict also have social, cultural, and economic consequences that are passed down through generations. So, it can be said that even the smallest conflict or war causes permanent damage. Thus, ending wars and conflicts as soon as possible, or preventing them before they start, is important both for humankind and nature. The media is one of the most powerful tools to report the invisible effects of conflicts/wars on the agenda and to form public opinion for peace among citizens. Serving the above-mentioned purpose, peace journalism states the reasons behind wars and conflicts and suggests solutions to overcome them. This study examines the coverage and narration of this war, which started with Russia's attack on Ukraine on February 24, 2022, and has been extensively covered by the press in Turkey and around the world, in the context of agenda-setting theory and peace journalism theory. The main purpose of this study is to draw attention to the necessity that the media should apply peace journalism practices to contribute to peace in times of war/conflict. Therefore, Hürriyet, Yeni Şafak, and Sözcü newspapers, which have different ideologies and ownership structures, have been selected as the sample. The news about the Russia-Ukraine War published by these newspapers between February 24 2022 and June 22 2022 have been analyzed by the content analysis method based on framing theory. The IBM SPSS (29) statistical program has been used as an analysis tool to analyze the data obtained from content analysis. Moreover, the“discourse analysis”coined by Teun Van Dijk has been used as a qualitative analysis method to examine the news. The findings point to newspapers determined as the research sample focuse on the visible effects of the war. Furthermore, every newspaper, which has different ideological perspectives, emphasizes different visible effects of the war. While the category focusing on the economic effects of the war has been often covered by the media during the war, the categories focusing on (II.) the political effects, (III.) the public effects, and (IV.) the destructive effects of the war have gradually been covered less and neglected by the media. Another key finding is about the categories formed according to the framing theory based on the news analyzed. Consequently, it can be implied that the peace journalism practices of the press have a crucial role in contributing to ensuring peace in times of war or conflict.
Benzer Tezler
- Alternatif ve ana akım medyada barış gazeteciliği karşılaştırması: Rusya-Ukrayna Savaşı örneği
Comparison of peace journalism in alternative and mainstream media: The case of the Russian-Ukraine War
EDA ER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
GazetecilikSelçuk ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE OSMAN OLKUN
- ABD ve Rusya medyası arasındaki enformasyon savaşı: Ukrayna krizi örneği (2014)
Information warfare between American and Russian media: Ukrainian crisis case (2014)
VIOLETA STRATAN ILBASMIS
Doktora
Türkçe
2018
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGenel Gazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN BARIŞ DOSTER
- Yeni iletişim teknolojileri çağında savaş haberleri söylemi: Rusya-Ukrayna savaşı örneği
War news discourse in the age of new communication technologies: The example of the Russian-Ukraine war
MUSTAFA AKARİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
GazetecilikSelçuk ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA BETÜL AYDIN VAROL
- İnternet gazeteciliği bağlamında barış odaklı habercilik: Ukrayna-Rusya savaşı örneği
In the context of internet journalism peace-oriented journalism:The case of Ukraine-Russia war
GAMZE DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
GazetecilikAtatürk ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLHANIM KARAOĞLU
- Türkiye-Rusya uçak krizi ve krizin Türk basınında ele alınış biçimi ekseninde Türkiye-Rusya ilişkileri
Turkey-Russia aircraft crisis and Turkey-Russia relations on the axis of handling style of the crisis in the Turkish media
MERT MİNİSKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ YAMAN