Palyatif bakım servisinde farklı tanılarla yatan hastalarda bası yarası sıklığı ve mortalite riskinin belirlenmesi
Determination of the frequency of pressure injury and mortality risk in different diagnosed patient groups hospitalized in a palliative care service
- Tez No: 896095
- Danışmanlar: PROF. DR. UMUT SAFER, DR. NEZAHAT MÜGE ÇATIKKAŞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Geriatri, Geriatrics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Sancaktepe Şehit Prof.Dr. İlhan Varank Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Hastalıkları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Amaç: Palyatif bakım servisinde yatan farklı tanılı hasta gruplarındaki bası yarası sıklığı ve mortalite riskini belirleyip ilişkili faktörleri araştırmayı amaçladık. Gereç ve Yöntem: Ocak 2023-Ocak 2024 tarihleri arasında palyatif bakım servisimizde yatan 18 yaş ve üzeri hastalar ile prospektif olarak yapılan çalışmada, hastaların demografik verileri, komorbiditeleri, Charlson Komorbidite İndexi puanları, Katz ve Lawton Brodie ölçekleriyle fonksiyonellik durumu, üriner katater varlığı, alt bezi kullanımı, trakeostomi durumu, beslenme şekilleri, yatış süreleri, FRAIL ölçeğiyle kırılganlık durumu, bası yarası varlığı/evresi/lokalizasyonu ve yatış laboratuvar parametreleri değerlendirildi. Hastaların bir aylık mortalite oranları kaydedildi. 'Kanser ve demans olmayanlar,' 'sadece kanser olanlar,' 'sadece demans olanlar' ve 'kanser ve demans olanlar' olarak dört gruba ayrılan hastalarda hem tüm popülasyonda hem de 60 yaş ve üzeri alt grupta dört grup arası karşılaştırmalar yapıldı. Bulgular: Çalışmaya 101 hasta (ortalama yaş: 70,82±14,39 yıl, %52,5: erkek ve %87,1: 60 yaş ve üzeri) dahil edildi. Hastaların çoğu (%41,6) 'sadece demans olanlar' grubundaydı. Hastaların %55,4'ünde bası yarası mevcuttu (en çok sakral-evre1) ve mortalite oranı %15,8 idi. Dört grup arasında bası yarası bakımından farklılık saptanmazken mortalite oranı anlamlı farklılık gösterdi (p=0,006). 'Sadece kanser olanlar' grubunda 'kanser ve demans olmayanlar' grubuna kıyasla mortalite daha çoktu. Lenfosit, C-reaktif protein, vitamin D düzeyleri dört grup arasında anlamlı farklılık gösterdi (p=0,045, 0,041 ve 0,043, sırasıyla). 60 yaş ve üzeri alt grup analizinde ise dört grup arasında hem bası yarası hem de mortalite bakımından anlamlı farklılık saptandı (p=0,015 ve p=0,014). 'Kanser ve demans olmayanlar' grubuna kıyasla 'sadece demans olanlar' grubunda bası yarası; 'sadece kanser olanlar' grubunda ise mortalite daha fazlaydı. Sonuç: 'Sadece demans olanlar' grubunda bası yarası, 'sadece kanser olanlar' grubunda mortalite daha fazla saptandı. Palyatif bakıma en sık kabul edilen hasta gruplarından olan kanser ve demans hastaları gibi özellikli hasta popülasyonları için bası yarası ve mortalite gelişimini azaltacak spesifik önlemler alınmasını sağlayacak çok merkezli, geniş kapsamlı çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: We aimed to determine the frequency of pressure injuries and mortality risk in different diagnosed patient groups hospitalized in a palliative care service and to investigate the associated factors. Materials and Methods: Demographic data, comorbidities, Charlson Comorbidity Index scores, functionality status with Katz and Lawton Brodie scales, presence of urinary catheter, diaper use, tracheostomy status, enteral routes, length of stay, frailty status with FRAIL scale, presence/stage/localization of pressure injuries and laboratory parameters at admission were evaluated in a prospective study conducted with patients aged 18 years and older who were hospitalized in our palliative care service between January 2023 and January 2024. The patients' one- month mortality rates were recorded. Comparisons were made between the four groups both in the whole population and in the subgroup aged 60 years and older patients who were divided into four groups: 'without cancer and dementia,' 'with cancer only,' 'with dementia only,' and 'with cancer and dementia.' Results: The study included 101 patients (mean age: 70.82±14.39 years, 52.5%: male and 87.1%: 60 years and older). Most of the patients (41.6%) were in the 'with dementia only' group. Pressure injuries were present in 55.4% of the patients (most commonly sacral-stage 1) and the mortality rate was 15.8%. While no difference was found between the four groups regarding pressure injuries, the mortality rate showed a significant difference (p=0.006). The mortality was higher in the 'with cancer only' group compared to the 'without cancer and dementia' group. Lymphocyte, C-reactive protein, and vitamin D levels showed a significant difference among the four groups (p=0.045, 0.041, and 0.043, respectively). In the 60 years and older subgroup analysis, there was a significant difference in terms of both pressure ulcers and mortality (p=0.015 and p=0.014). Compared to the 'without cancer and dementia' group, the pressure injuries were higher in the 'with dementia only' group and mortality was higher in the 'with cancer only' group. Conclusion: Pressure injuries were more common in the 'with dementia only' group and mortality was higher in the 'with cancer only' group. Multicenter, large-scale studies are needed to take tailored preventions to reduce the development of pressure injuries and mortality for specific patient populations such as cancer and dementia patients, who are among the most frequently admitted patient groups to palliative care.
Benzer Tezler
- Palyatif bakım servisinde takip edilen hastalardaki düşük T3 düzeyinin morbidite ve mortalite ile korelasyonunun araştırılması
Investigation of the correlation between low T3 levels and morbidity and mortality in patients followed in the palliative care unit
FATMA DOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL ÖZKAYA
- Palyatif bakım hastalarında beslenme destek ürünleri kullanımının hasta laboratuvar sonuçları ile değerlendirilmesi
Evaluation of the use of nutritional support products in palliative care patients with patient laboratuary results
ONUR POLAT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UMUT GÖK BALCI
- Pediyatrik palyatif bakım merkezinde yatan hastalarda görülen enfeksiyonlar ve çoklu ilaç diremci gösteren patojenlerin görülme sıklığı
Frequency of infections and multidrug resistant pathogens in patients hospitalized in pediatric palliative care centers
KERİME CAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık BakanlığıÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞANLIAY ŞAHİN
- Bir üniversite hastanesi palyatif bakım servisi konsültasyon hizmetlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of consultation services of a university hospital palyative care service
ÖZNUR ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiGaziosmanpaşa ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAGİHAN YILDIZ ÇELTEK
- Onkoloji hastalarının terminal dönemindeki onkolojik ve palyatif tedavi yaklaşımlarının incelenmesi
Investigation of oncological and palliative treatment approaches in the terminal period of oncology patients
MALİK AKSEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
İç HastalıklarıDokuz Eylül Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN SALİH SEMİZ