Bir eğitim ve araştırma hastanesine başvuran sigara içen bireylerinsağlık okuryazarlığı düzeylerinin sigara bırakma niyeti üzerine etkisi
The impact of the health literacy levels of individuals who smoke and apply to a training and research hospital on their intention to quit smokin
- Tez No: 897013
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLSEREN PAMUK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Sigara İçmek, Sağlık Okuryazarlığı, Sigara Bırakma Niyeti, Smoking, Health Literacy, Intention to Quit Smoking
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Aile Hekimliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 65
Özet
BİR EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİNE BAŞVURAN SİGARA İÇEN BİREYLERİN SAĞLIK OKURYAZARLIĞI DÜZEYLERİNİN SİGARA BIRAKMA NİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ Batuhan BOZ İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi, İzmir, Türkiye, 2024 Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı, sigara içen bireylerdeki sağlık okuryazarlık düzeyi ile sigara bırakma niyeti arasındaki ilişkiyi değerlendirmektir. Yöntem: Tanımlayıcı bir tasarıma sahip olan bu araştırmada, 18 yaş ve üzeri sigara içen kişilerin sağlık okuryazarlık düzeyi ile sigara bırakma niyeti arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışmanın katılımcıları, İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne başvuran sigara içicileri arasından seçilmiştir. Katılımcıların, Dünya Sağlık Örgütü ve ICD sigara bağımlılık kriterlerine göre son bir yıl içinde her gün en az bir sigara tüketmiş olmaları gerekmektedir. Araştırma hakkında ayrıntılı bilgi verilmiş ve katılımcılardan yazılı ve sözlü onay alınmıştır. Veri toplama araçları şunlardır: 1. Sosyodemografik Veri Anketi: Katılımcıların yaş, cinsiyet, eğitim durumu gibi temel özelliklerini belirlemeye yönelik 12 soruluk anket. 2. Fagerström Bağımlılık Ölçeği: Sigara bağımlılık düzeyini belirlemek amacıyla kullanılan 6 maddelik ölçek. 3. Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (TSOY-32): Katılımcıların sağlık okuryazarlık düzeyini ölçmeyi amaçlayan 32 soruluk ölçek. 4. Sigara Bırakma Niyet Ölçeği: Katılımcıların sigara bırakma niyetlerini değerlendiren 8 soruluk ölçek. Örneklem büyüklüğü, NCSS/PASS yazılımı kullanılarak hesaplanmıştır. Önceki benzer çalışmalardan elde edilen verilere dayanarak; %90 güven düzeyi, sigara bırakma niyeti sıklığı %38, yeterli bilgi düzeyine sahip olanların bırakma niyeti odds ratio (OR): 1.25 ve yeterli bilgi düzeyine sahip olma oranı %14 olarak kabul edilmiştir. Bu parametreler doğrultusunda, çalışmaya en az 344 katılımcının dahil edilmesi planlanmıştır. Bulgular: Çalışmaya 344 kişi katılmıştır. Yaş ortalaması 40,14±12,51 (median:38,00 min: 19,00 maks: 78,00) idi.. Kadın katılımcı % 47,1 Erkek katılımcı sayısı % 52,9 du. Sağlık okuryazarlığı düzeyi ve sigara bırakma niyeti arasında korelasyon değerlendirildiğinde istatistiksel anlamlı ilişki tespit edilmedi(r=,056 p=0,303) Sonuçlar: Sigarayı bırakma üzerine yapılan araştırmalarda, öncelikli olarak Sigarayı Bırakma Niyeti Ölçeği kullanılarak katılımcıların bırakma eğilimleri incelenmeli ve bu sonuçlar doğrultusunda uygun hedef gruplar belirlenmelidir. Bununla birlikte farklı sağlık okuryazarlığı seviyelerine sahip bireylerin sigarayı bırakma niyetlerinin analiz edilmesi tavsiye edilir. Literatürde birçok çalışmada sigaranın zararlarına ilişkin bilgi düzeyinin sigara bırakma niyetini pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu çerçevede, sigaranın zararları hakkında bilinç düzeyini artırmaya yönelik eğitimler, seminerler, konferanslar ve kamu spotları gibi çalışmaların artırılmasının, sigara kullanımını bırakma konusunda kullanıcılar olumlu katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
THE EFFECT OF HEALTH LITERACY ON THE INTENTION TO QUIT SMOKING AMONG INDIVIDUALS WHO SMOKE APPLYING TO AN EDUCATION AND RESEARCH HOSPITAL Batuhan BOZ Izmir Katip Celebi University, Faculty of Medical Sciences, Family Medicine Medical Specialization Thesis, Izmir, Türkiye, 2024 Aim: The aim of this study is to evaluate the relationship between the health literacy level and the intention to quit smoking in individuals who smoke. Method: This descriptive study examines the relationship between the health literacy level and the intention to quit smoking in individuals aged 18 and over who smoke. The participants were selected from smokers attending İzmir Atatürk Education and Research Hospital. Participants were required to have smoked at least one cigarette daily in the past year according to World Health Organization and ICD smoking addiction criteria. Detailed information about the research was provided, and written and verbal consent was obtained from the participants. The data collection tools used are as follows: 1. Sociodemographic Data Questionnaire: A 12-question survey designed to determine basic characteristics such as age, gender, and education level of the participants. 2. Fagerström Dependency Scale: A 6-item scale used to determine the level of nicotine dependence. 3. Turkey Health Literacy Scale: A 32-item scale aimed at measuring participants' health literacy levels. 4. Intention to Quit Smoking Scale: An 8-item scale that evaluates participants' intention to quit smoking. Sample size was calculated using NCSS/PASS software. Based on data from previous similar studies, with a 90% confidence level, a smoking cessation intention frequency of 38%, an odds ratio (OR) of 1.25 for having sufficient knowledge, and a 14% rate of having sufficient knowledge, the study plans to include at least 344 participants. Results: 344 people participated in the study. The average age was 40.14 ± 12.51 (median: 38.00 min: 19.00 max: 78.00). The percentage of female participants was 47.1%, while the number of male participants was 52.9%. When evaluating the correlation between the level of health literacy and the intention to quit smoking, no statistically significant relationship was found (r = ,056 p = 0,303). Conclusion: In research on quitting smoking, it is recommended to primarily use the Intention to Quit Smoking Scale to examine participants' quitting tendencies, and based on these results, appropriate target groups should be determined. Additionally, analyzing the intentions to quit smoking among individuals with varying levels of health literacy is advised. Numerous studies in the literature have concluded that awareness of the harms of smoking positively influences the intention to quit smoking. In this context, it is thought that increasing educational efforts, seminars, conferences, and public service announcements aimed at raising awareness of the harms of smoking will positively contribute to users' intentions to quit smoking.
Benzer Tezler
- Bir eğitim ve araştırma hastanesine alt solunum yolu infeksiyonu nedeniyle başvuran beş yaş altı çocuklarda pasif içiciliğin etkisinin araştırılması
Investigation of passive smoking effects on children under the age of five who were admitted to a teaching hospital with the diagnosis of lower respiratory infection.
KAZIM NAZLIER
- Sigara içen bireylerde huzursuz bacak sendromu sıklığı ve sigara bağımlılık düzeyi ile ilişkisi
The rate of incidence for restless legs syndrome (rls) in smokers and investigate the effect of smoking addiction level on such rate
OSMAN GÜLER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKCAN BASAT
- Miad gebelerde, preterm eylemde ve erken membran rüptüründe grup B streptokok prevalansının karşılaştırılması ve gebelik sonuçları
Comparison of group B streptococcal prevalence and pregnancy outcomes in term pregnant women, preterm labor and premature rupture of membranes
ZEYNEP HAZAL MAVİOĞLU IŞIKLAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV AYDIN
- Birinci basamağa başvuran erişkin bireylerin karşılanmamış koruyucu sağlık hizmeti ihtiyacının belirlenmesi
Detecting unmet preventative healthcare needs of adults who apply to primary health care
SÜHEYLA ATALAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiMarmara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKMAN
- Sigara içenlerde lipid peroksidasyonu antioksidan aktivite ve solunum fonksiyon testleri
Başlık çevirisi yok
FİLİZ ÇİMEN