Şefik Can hayatı eserleri tasavvufî görüşleri
Şefik Can's life, works and his mystical views
- Tez No: 897724
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR GÖZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyografi, Din, Biography, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
Ömrünü Mevlânâ'ya, ilme, dine hizmete ve insanların faydasına adayan Şefik Can'ın hayatının dönüm noktası, Tâhirü'l-Mevlevî ile tanışmasıdır. Can'ı tasavvufa daha içkin yaklaşmaya iten ve kendi mizacına uygun olan Mevlevîliğe yönelten sebep de budur. Bu bağlamda giriş bölümünde; Can'ın yaşadığı döneme genel bakışla beraber, Mevlevîliği tanımak için özet mahiyetinde bilgiye yer verilmiştir. Can'ın hayatı, tahsili ve intisap ettiği şeyhlerini incelediğimiz birinci bölüm; yaşadığı zamanın iyi anlaşılmasına, dönemin getirdiği zorlukların Can'ın üzerindeki etkisine, hayatı ve çalışmalarını kıymetli kılan sebeplerin daha iyi görülmesine bağlı olarak şekillenmiştir. Mesnevîhan ve aynı zamanda Mevlevî dedesi olan Tâhirü'l-Mevlevî, stajyer öğrencisi olan Can'ın ilmî ve tasavufî bakımdan gelişimine büyük katkı sağlamıştır. Can, bir asker olarak idâreci ve sorumlu olduğu vazifelerde dinî ve tasavvufî hassasiyetle bütün ön yargıları yıkmakta, hoşgörü ve dürüstlüğüyle göz doldurmaktadır. Dededen ve babadan müftü olan dindar bir ailenin, çocuklarının tahsilinde kendisini serbest bırakıp askerliğe yönlendirmeleri de ayrıca dikkatimizi çeken bir bulgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkenin ateş çemberinden geçtiği savaş zamanlarında ihtiyaç odaklı bu yaklaşımın ne kadar ileri görüşlü, duyarlı ve aydın bir bakış açısını temsil ettiği görülmektedir. Can'ın aile hayatı ve tahsilinde yüksek ahlâkî erdemler, ilim için katlanılan onca zahmet ve bu aziz milletin bütün çocukları için gösterdiği diğerkâmlık ve îsâr âzami derecede kendisini belli etmektedir. Felsefe, tarih, edebiyat ve yabancı dil alanlarında yetkin olan Can, dinî hassasiyeti olmayan ilmî ve sanatsal değerlere de tek bir pencereden bakmamış, dünyevî ve uhrevî ilimleri sentezlediği bünyesinde onlara da içtimaî fayda noktasında bir yer vermiştir. Bu mânada müsamahanın sınırlarını zorlayan Can, tenkitlere de mâruz kalmıştır. Bu örnekler de ikinci bölümde; etkilendiği bazı şahsiyetler kısmında yer almaktadır. Arkasında gerçekten değerli bir külliyat bırakan Can'ın eserlerine üçüncü bölümde yer verilmiştir. Tasavvufî görüşlerinin bulunduğu dördüncü bölümde sosyal hayata bakışı, dikkat çeken sekiz başlık altında incelenmiş, on iki tasavvuf kavramının Kur'ân, sünnet ve sufîlerin kanaatlerindeki yerine bakılıp Can'ın görüşleriyle birlikte değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The introductory part of our study, in which we examine the life, personality and ideas of Şefik Can, who devoted his life to Mevlânâ, science, religion and the benefit of people, has been shaped depending on a good understanding of the time he lived in, the impact of the difficulties brought by the period on Can, and a better understanding of the reasons that make his life and work valuable. His meeting with Tâhiru'l-Mevlevî, which was the turning point of his life, led Can to approach Sûfîsm more immanently and to Mevlevîsm, which was suitable for his own temperament. In this context, in the first part, summary information is given to get to know Mevlevîsm. Tâhiru'l-Mevlevî, who was Mesnevîhan and also his Mevlevî grandfather, made a great contribution to the scientific and mystical development of Can, who was an intern student. As a soldier, Can destroys all prejudices with his religious and mystical sensitivity in the duties he is responsible for as an administrator and impresses with his tolerance and honesty. The fact that a religious family, who was a mufti from grandfather and father, freed himself in the education of his children and directed him to military service is also a finding that attracts our attention, and it is seen how farsighted, sensitive and enlightened this needs-oriented approach represents in times of war when the country is going through a ring of fire. In the second part, where we talk about his family, education, love of books and his works, the high moral virtues, all the troubles endured for knowledge, and the altruism and charity that this beloved nation shows for all its children are manifested to the utmost. Can, who is competent in the fields of philosophy, history, literature and foreign languages, did not look at scientific and artistic values that do not have religious sensitivity from a single window, and gave them a place in terms of social benefit in his synthesis of worldly and otherworldly sciences. In this sense, Can, who pushes the limits of tolerance, has also been subjected to criticism. These examples are also included in the second part, in the section on some of the personalities he was influenced by. In the third part, some of his views that draw attention in the context of jurisprudence are touched upon, and their place in the opinions of the Qur'an, Sunnah and Sûfîs about twelve of the Sûfî concepts is evaluated by associating them with the views of Can.
Benzer Tezler
- Dîvân-ı Kebîr'in yazma nüshaları ve Türkçe tercümeleri
Manuscript copies and Turkish translations of Dīvān-ı Kabīr
GÜNGÖR LEVENT MENTEŞE
Doktora
Türkçe
2024
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN KARAİSMAİLOĞLU
- Hattat Şefik Bey ve eserleri
Calligrapher Sefik Bey and his work of calligraphy
SÜMEYRA DURSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. MEHMET HÜSREV SUBAŞI
- Hattat Çırçırlı Ali Efendi'nin eserleri ve hat sanatına katkıları
The works of calligrapher Çırçırlı Ali Efendi and his contributions to calligraphy
FATMA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarNecmettin Erbakan ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ALİ FUAT BAYSAL
- Şefika Yarkın'ın (Shafiqa Yarqin) hayatı ve edebi eserleri
Works and life of Shafika Yarqin
FATMA BEGZADA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
BiyografiGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEZAHAT ÖZCAN
- Buhurizade Mustafa Itri Efendi, hayatı, neva karin makam olarak incelenmesi ve elimdeki notası mevcut eserleri
Başlık çevirisi yok
MEHMET HALDUN GÜRPINAR