Manisa Salihli'de Osmanlı Dönemi mezar taşları
Ottoman period tombstones in Manisa Salihli
- Tez No: 898076
- Danışmanlar: PROF. DR. HALDUN ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk-İslam Sanatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1880
Özet
Mezar taşları birer tarihi belge olmalarının yanı sıra ait oldukları dönemin sanatsal, sosyal ve kültürel anlayış özelliklerini de bizlere yansıtırlar. Bu topraklarda var oluşumuzun simgelerinden biri olan mezar taşları gelecek kuşaklara aktarılması gereken son derece kıymetli taşınmaz kültür varlıklarıdır.“Manisa Salihli'de Osmanlı Dönemi Mezar Taşları”adlı tez çalışmamızda, Salihli ilçe merkezinde ve köylerinde yer alan 21 farklı mezarlık alanında çalışılmıştır. Bu mezarların 396'sının erkek, 336'sının ise kadınlara ait mezarlar oldukları tespit edilmiştir. Tespit edilen 732 adet mezarın 716'sı toprak mezar, 15'i çerçeveli mezar ve 1'i sandık (lahit) mezardır. Salihli'de yer alan bu mezarlar üzerine 732'si baş şahidesi, 41'i ayak şahidesi olmak üzere toplamda 773 adet Osmanlı dönemine ait mezar taşı tespitn edilmiştir. Baş ve ayak şahidesi olan mezarlar aynı katalogda değerlendirilmiştir. İncelediğimiz 732 adet baş şahidenin 1'i XVII., 91'i XVIII., 402'si XIX., 233'ü XX. yüzyıla aittir. Mezar taşları içerisinde en eski tarihli örnek XVII. Yüzyıla tarihlediğimiz Durasıllı Beldesi Mezarlığı Kat. No: 28 'de bulunan mezar taşıdır. En geç tarihli mezar taşı ise 1927 yılına tarihlenen Durasıllı Beldesi Mezarlığı Kat. No: 225'te bulunan Voyvadazade Ahmet Ağa mahdumu Osman'ın mezarıdır. 21 farklı mezarlık alanı, 732 adet mezar ve 773 adet mezar taşı üzerinde yapmış olduğumuz bu çalışmada 14 farklı tipte mezar taşı formu, 18 farklı başlık tipi tespit edilmiş olup bunlar Osmanlı mezar taşlarıyla ilgili daha önce yapılmış çalışmalar baz alınarak tasniflenmiştir. Mezar taşlarında yer alan süsleme programına bakıldığında ise genellikle bitkisel, geometrik, nesneli ve mimari motiflerin yer aldığı görülür. Gerek mezar tipi gerek mezar taşı formu, gerekse süsleme özellikleri bakımından Salihli'de bulunan mezar taşları dönemin Başkenti İstanbul'da yer alan mezar taşlarından farklı olarak, bu yöreye has taşra üslubuyla meydana getirildikleri açıkça görülmektedir. Sonuç olarak, yapıldıkları dönemin sanatsal, edebi ve sosyokültürel özelliklerini yansıtan mezar taşları, Sanat Tarihi, Tarih, Edebiyat, Sosyoloji gibi birçok bilim açısından önemli bir yere sahip olup incelemiş olduğumuz mezar taşları bu bağlamda değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In addition to being historical documents, tombstones also reflect the artistic, social and cultural understanding of the period they belong to. Gravestones, one of the symbols of our existence in these lands, are extremely valuable immovable cultural assets that should be passed on to future generations. In our thesis, titled“Ottoman Period Tombstones in Manisa Salihli”, we studied 21 different cemeteries in Salihli district center and its villages. It has been determined that 396 of these graves are male and 336 are women's graves. Of the 732 identified graves, 716 are earthen graves, 15 are framed graves, and 1 are chest (sarcophagus) graves. On these graves in Salihli, a total of 773 Ottoman period tombstones were identified, of which 732 were headstones and 41 were footstones. Graves with head and footstones were evaluated in the same catalogue. Of the 732 headstones we examined, 1 was XVII., 91 was XVIII., 402 was XIX., 233 was XX. century. The oldest dated example among the tombstones is XVII. It is the tombstone found in Durasıllı Town Cemetery Catalog No: 28, which we date to the 17th century. The latest tombstone is the tomb of Voyvadazade Ahmet Ağa mahdumu Osman, located in Durasıllı Town Cemetery Catalog No: 225, which is dated to 1927. In this study, which we have done on 21 different cemetery areas, 732 graves and 773 gravestones, 14 different types of gravestone forms and 18 different types of headgears have been identified and these have been classified on the basis of previous studies on Ottoman gravestones. When we look at the ornament program on the tombstones, it is seen that there are generally galenic, geometric, object and architectural motifs. It is clearly seen that the tombstones found in Salihli, in terms of both the tomb type, tombstone form and ornamental features, were created with the provincial style unique to this region, unlike the tombstones in İstanbul, the capital city of the period. As a result, tombstones reflecting the artistic, literary and socio-cultural characteristics of the period they were made, have an important place in terms of many sciences such as Art History, History, Literature, Sociology, and the tombstones that we have examined have been tried to be evaluated in this context.
Benzer Tezler
- Manisa Kula ilçesi folkloru üzerinde inceleme çalışmaları
Başlık çevirisi yok
AĞGÜL ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik ÜniversitesiHalk Bilimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. AFŞİN EMİRALİOĞLU
- Manisa ve çevresindeki bağlarda 1977-1986 yılları arasında zararlı olan böcekler ve bu böceklere karşı uygulanan savaşım yöntemlerinin gelişimi
The Investigations over the harmful insects in Manisa and surrounding vineyards and the developments of the contention methods against to these insects from 1977 up to 1986
FİLİZ ELBEYLİ
- Manisa Salihli ilçesi kazakları (Kültür ve folklor)
Manisa Salihli district cossacks (Culture and folklore)
TANJU KARADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Muğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KENAN KOÇ
- Kültürel kimlik ve sermaye kavramları bağlamında Manisa Salihli Kazak Türkleri müzik pratikleri
Musical practices of Kazakh Turks from Manisa Salihli in the context of cultural identity and capital concepts
EMİN YILDIRIM
- Tasos Athanasiadis ve Niobe'nin Çocukları romanında Anadolu
Anatolia, Turks and cultural living together culture in the historical romants of Tasos Athanasiadis
TOUGMPA MOURAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Batı Dilleri ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiBalkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM KELAĞA AHMET