Sanal gerçeklik destekli ve destekli olmayan video temelliçevre eğitiminin hemşirelerin empati düzeylerine ve çevre etiği yaklaşımlarına etkisi
The effect of virtual reality and non-virtual reality videobased environmental education on nurses' empathy levels and environmental ethicsapproaches
- Tez No: 898437
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BAHANUR MALAK AKGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Eğitimi, Health Education
- Anahtar Kelimeler: Hemşire, Çevre Eğitimi, Çevre Etiği, Çevre Etiği Yaklaşımları, Sanal Gerçeklik, Empati, Nurse, Environmental Education, Environmental Ethics, Environmental Ethics Approaches, Virtual Reality, Empathy
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ardahan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Sağlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Çalışmada sanal gerçeklik destekli ve destekli olmayan video temelli çevre eğitiminin hemşirelerin çevre etiği yaklaşımlarına ve empati düzeylerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Randomize kontrollü üç kollu deneysel bir çalışma olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 01.10.2022-30.04.2023 tarihlerinde Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki bir ilde yer alan Devlet Hastanesi'nde çalışan ve örnekleme alınma kriterlerine uyan 91 hemşire [sanal gerçeklik destekli çevre eğitimi alanlar (deney 1 grubu) (n=30), sanal gerçeklik destekli olmayan çevre eğitimi alanlar (deney 2 grubu) (n=30) ve çevre eğitimi almayanlar (kontrol grubu) (n=31)] oluşturmuştur. Çalışma verileri“Hemşire Tanıtıcı Formu”,“Empati Düzeyi Belirleme Ölçeğ i”ve“Çevre Etiği Yaklaşımları Ölçeği”kullanılarak toplanmıştır. Deney 1 grubundaki hemşirelere çevre koruma, geri dönüşüm ve iklim değişikliği konularında Çevre Vakfı, Doğa ve Çevre Vakfı, Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı ve Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı tarafından hazırlanan haftada bir gün eğitim olacak şekilde iki hafta boyunca toplamda iki kere çevre eğitimi videoları ders içeriği olarak sanal gerçeklik gözlükleri ile izletilmiştir. Deney 2 grubundaki hemşirelere ise bu çevre eğitim videoları iki hafta boyunca toplamda iki kere cep telefonu ile izletilmiştir. Her bir eğitim uygulaması yaklaşık 45 dakika kadar sürmüştür. Kontrol grubundaki hemşirelere herhangi bir girişimde bulunulmamıştır. Girişim öncesi ve sonrası tüm gruplardaki hemşirelere veri toplama formları uygulanmıştır. Niceliksel veriler için üç ve üzeri grupların karşılaştırmasında KruskallWallis H testi; iki grup karşılaştırmasında Mann-Whitney U Testi kullanılmıştır. Ön test ve son test ölçek puanlarının karşılaştırmalarında ise Wilcoxon işaretli sıralar testi kullanılmıştır. Nitel veriler arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla Chi-square analizi kullanılmıştır. Ölçek puanları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi için Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. Sonuçlar % 95'lik güven aralığında, anlamlılık p< .05 düzeylerinde değerlendirilmiştir. Çalışmaya katılan hemşirelerin yaş ortalama değeri vii 29.52±6.35 olup, % 68.1'i kadındır. Çevre Etiği Yaklaşımları Ölçeği alt boyutu biyosentrik yaklaşım ile Empati Düzeyi Belirleme Ölçeği toplam puanı ve alt boyutlarından bilişsel empati, sosyal beceriler arasında olumlu yönde birer ilişki bulunmaktadır. Çevre Etiği Yaklaşımları Ölçeği alt boyutları ekosentrik ve antroposentrik yaklaşımlar ile Empati Düzeyi Belirleme Ölçeği toplam puanı ve alt boyutları (bilişsel empati, duygusal tepki ve sosyal beceriler) arasında istatistiksel olarak anlamlı birer ilişki bulunmamaktadır. Deney 1 grubunun biyosentrik değeri sanal gerçeklik destekli çevre eğitimi sonrası düşmüş, Empati Düzeyi Belirleme Ölçeği toplam puanı değeri ve bilişsel empati değeri yükselmiştir. Deney 2 grubunun Çevre Etiği Yaklaşımları ve Empati Düzeyi Belirleme Ölçekleri değerleri sanal gerçeklik destekli olmayan çevre eğitimi sonrası istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermemiştir. Kontrol grubunda ise Empati Düzeyi Belirleme Ölçeği toplam puanı değeri ve bilişsel empati, sosyal beceriler değerleri önteste göre sontest sonrası yükselmiş fakat bu değerlerin gruplar arası karşılaştırmada istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar göstermediği anlaşılmıştır. Çevre eğitimi sonrası deney 1 grubunun biyosentrik değerinin, deney 2 ve kontrol gruplarının biyosentrik değerlerinden daha düşük olduğu saptanmıştır. Çalışmada hemşirelere sanal gerçeklik destekli çevre eğitimi verilmesinin biyosentrik değeri azalttığı; empati değerini ve özellikle bilişsel empati değerini arttırdığı görülmüştür. Sanal gerçeklik destekli çevre eğitiminin, sanal gerçeklik destekli olmayan çevre eğitimine göre biyosentrik değeri düşürmede daha avantajlı olduğu anlaşılmıştır. Bir çevre eğitimi yöntemi olarak sanal gerçeklik destekli çevre eğitimi; hemşirelerde biyosentrik yaklaşımı azaltmak ve empati düzeyini artırmak için kullanılabilir.
Özet (Çeviri)
The aim of the study was to examine the effect of virtual reality and non-virtual reality video based environmental education on nurses' empathy levels and environmental ethics approaches. The research was conducted as a randomized controlled three-arm experimental study. The sample of the study consisted of 91 nurses working at a State Hospital in a province in the Eastern Anatolia Region between 01.10.2022 and 30.04.2023, who met the sampling criteria [those who received virtual reality-supported environmental education (experimental group 1) (n=30), those who received virtual reality unsupported environmental education (experimental group 2) (n=30), and those who did not receive environmental education (control group) (n=31)]. Data of the study were collected using“Nurse Introduction Form”,“Empathy Level Determination Scale”, and“Environmental Ethics Approaches Scale”. Nurses in experimental group 1 were shown environmental education videos with virtual reality goggles as the lesson content twice a week for two weeks, prepared by Environment Foundation, Nature and Environment Foundation, Environmental Protection and Packaging Waste Evaluation Foundation, and Turkey Erosion Control, Afforestation and Natural Assets Conservation Foundation, on topics such as environmental protection, recycling, and climate change. Nurses in experimental group 2 were shown these environmental education videos twice a week for two weeks via mobile phone. Each training session lasted approximately 45 minutes. Nurses in the control group did not receive any intervention. Data collection forms were applied to all groups of nurses before and after the intervention. KruskalWallis H test was used for comparisons of three or more groups for quantitative data; Mann-Whitney U Test was used for comparisons of two groups. Wilcoxon signed-rank test was used for comparisons of pre-test and post-test scale scores. Chi square analysis was used to determine the relationship between qualitative data. Spearman correlation analysis was used to evaluate the relationship between scale scores. Results were evaluated at a significance level of p< .05 with a 95 % confidence interval. The mean age ix of the nurses participating in the study was 29.52±6.35, and 68.1 % of them were female. There is a positive relationship between the sub dimension of Biocentric Approach of the Environmental Ethics Approaches Scale and the total score and sub-dimensions of the Empathy Level Determination Scale, including cognitive empathy and social skills. There is no statistically significant relationship between the sub-dimensions of Environmental Ethics Approaches Scale, including ecocentric and anthropocentric approaches, and the totalscore and sub-dimensions (cognitive empathy, emotional response, and social skills) of the Empathy Level Determination Scale. The biocentric value of experimental group 1 decreased after virtual reality supported environmental education, while the total score value and cognitive empathy value of the Empathy Level Determination Scale increased. The values of the Environmental Ethics Approaches Scale and Empathy Level Determination Scale of experimental group 2 did not show a statistically significant difference after virtualreality unsupported environmental education. In the control group, the total score value of the Empathy Level Determination Scale and the values of cognitive empathy and social skills increased compared to the pre test, but it was understood that these values did not show statistically significant differences in intergroup comparisons. After environmental education, the biocentric value of experimental group 1 was found to be lower than the biocentric values of experimental group 2 and the control group. It has been observed that providing nurses with virtual reality-supported environmental education reducesthe biocentric value while increasing the empathy value, especially cognitive empathy. Virtual reality-supported environmental education is found to be more advantageous in reducing biocentric values compared to virtual reality unsupported environmental education. Virtual reality-supported environmental education can be used to reduce biocentric approach and increase empathy level in nurses as an environmental education method.
Benzer Tezler
- Network digital twins: Tackling challenges and enhancing wireless network management
Ağ dijital ikizleri: Sorunları ele alma ve kablosuz ağ yönetimini geliştirme
ELİF AK
Doktora
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERK CANBERK
- DREAMSCAPE: Use of virtual reality in architectural design & education
DREAMSCAPE: Mimari tasarım ve eğitiminde sanal gerçeklik kullanımı
OĞUZ ORKUN DOMA
Doktora
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER
- Oyun motorlarının mimarı tasarım ve temsil süreçlerinde değerlendirilmesi
Evaluation of game engines in architectural design and representation processes
OSMAN SÜMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ÖZKAR KABAKÇIOĞLU
- The impact of AI-based chatbots on speaking anxiety among EFL learners
Yapay zeka tabanlı sohbet robotlarının ingilizceyi yabancı dil olarak öğrenenlerdeki konuşma kaygısına etkisi
MELTEM BALLIDAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAMİ AYDIN
- Bilgisayar ve internet destekli uzaktan eğitim programlarının tasarım, geliştirme ve değerlendirme aşamaları (SUZEP örneği)
Design, development and evaluating stages of computer and internet supported distance education program (on the model of SUZEP)
BİROL GÜLNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Radyo-TelevizyonSelçuk ÜniversitesiRadyo Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET HALUK YÜKSEL