Psiko-Onkoloji Temel Bilgilendirme Formu'nun Türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışması
Turkish validity and reliability study of 'The Basic Documentation for Psycho-Oncology (PO-BADO)'
- Tez No: 899841
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ IRMAK POLAT
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
AMAÇ: Kanser birçok farklı faktörün etkisiyle ortaya çıkan ve insanların yaşamını olumsuz yönde etkileyen, yaşam kalitesini önemli ölçüde azaltabilen bir sistemik hastalıktır. Kanser tedavisi alan hastaların sağlık hizmetlerinden fayda görmeleri ve tedavi sürecinde karşılaştıkları fiziksel, duygusal ve ekonomik zorlukların azaltılmasında psikososyal destek büyük öneme sahiptir. Çeşitli öz bildirim ölçeklerinin bulunmasına karşın, psikososyal ve fiziksel durumlarının belirlenebilmesini birlikte değerlendiren araçlar yeterince bulunmamaktadır. Psiko-Onkoloji Temel Bilgilendirme Formu (PO-BF), kanser hastalarının psikososyal ve fiziksel sıkıntılarının kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesine yönelik olarak geliştirilmiş bir uzman derecelendirme ölçeğidir. Kanser hastalarının ruh sağlığı ve psikoterapötik desteğe yönelik olarak geliştirilen Psiko-Onkoloji Temel Bilgilendirme Formu'nun (PO-BF Ölçeği) Türkiye'de bu alandaki mevcut ihtiyacı gidermeyi ve bundan sonraki çalışmalarda kullanılabilecek güvenilir bir araç olması amaçlanmaktadır. Araştırmanın temel amacı, bu ölçeğin Türkiye için geçerlilik ve güvenilirlik değerlendirmelerini yapmaktır. YÖNTEM: Araştırmaya Mart-Aralık 2023 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi (İ.Ü.) İstanbul Tıp Fakültesi (İTF) Psikiyatri Anabilim Dalı ve İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü'ne başvuran veya yatarak tedavi gören, onkolojik tanılı 151 hasta alınmıştır. Katılımcılar, on sekiz yaş ve üzeri, zeka geriliği veya aktif psikotik bozukluğu bulunmayan, en az okuryazar olan, genel tıbbi durumu görüşmeyi sürdürmeye uygun olan ve çalışmayı kabul eden bireyler arasından rastgele seçilmiştir. 75 hastayla yapılan görüşmelerde ikinci bir uygulayıcı da hazır bulunmuş, uygulamaya müdahale etmeden izleyici olarak puanlama yapmıştır. Görüşmeci ve ikinci uygulayıcı, yanıtlarını bağımsız olarak iki farklı forma not etmiştir. Araştırmaya dahil etme kriterlerini karşılayan gönüllülere“Sosyodemografik Veri Formu”,“Psiko-Onkoloji Temel Bilgilendirme Formu”,“Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADÖ)”,“Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ)”,“Karnofsky Performans Ölçeği”,“Kanserle Başa Çıkma Ölçeği (KBÇÖ)”uygulanmıştır. BULGULAR: Güvenilirlik değerlendirmesinde korelasyon analizi yapılmış ve ölçeğin iyi düzeyde iç tutarlılığa sahip olduğu görülmüştür. Cronbach alfa değerleri tüm ölçek için 0.826, bedensel belirti alt boyutunun için 0,792, ruhsal belirti alt boyutu için ise 0,749 olarak saptanmıştır. 2 PO-BF toplam ve alt ölçek puanları ile HADÖ, ASO, Karnofsky, KBÇÖ puanları arasındaki korelasyon düzeyleri değerlendirilmiştir. PO-BF puanları ile ASÖ, HADÖ-toplam puanları arasında pozitif yönlü, KBÇÖ ve Karnofsky ölçek puanları ile negatif yönlü istatistiksel olarak anlamlı ilişki (p < 0,01) saptanmıştır. Korelasyon düzeylerinin anlamlı çıkması, PO-BF'nin kanser hastalarının tıbbi zorluklarının yanı sıra anksiyete, depresyon, başa çıkma becerileri ve algılanan stres gibi ruhsal zorluklarının değerlendirilmesinde geçerli bir araç olduğunu göstermektedir.“Kaiser-Meyer-Olkin(KMO)”örneklem yeterliliği, 0,839 olarak ölçülmüştür, bu da verinin faktör analizi uygulanmaya elverişli olduğuna işaret etmektedir. Ölçeğin yapı geçerliliği için doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Bu çalışmada DFA için x2/df değeri,“CFI (Comparative Fit Index)”,“RMSEA (Root Mean Square Error of Approximation)”,“TLI (Tucker Lewis index)”uyum indeksleri kullanılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi bulguları incelendiğinde x2/sd değerinin 3'ten düşük olduğu, CFI değerinin 0.97; RMSEA değerinin ise 0.034 olduğu görülmektedir. Bulgulara göre modelin veriye iyi uyum gösterdiği söylenebilir. SONUÇ: Bu çalışma ile PO-BF ölçeğinin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir değerlendirme aracı olarak kullanılabileceği gösterilmektedir. Çalışmamız kanser hastalarının psikososyal ve fiziksel sıkıntılarının kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesine yönelik iyi bir kaynak olacaktır.
Özet (Çeviri)
OBJECTIVE: Cancer is known to be a systemic disease caused by the effect of many different factors and negatively affects people's lives and may substantially reduce the quality of life. Psychosocial support is significant for patients receiving cancer treatment to benefit from health services and to reduce the physical, emotional and economic difficulties they face during the treatment process. Although there are various self-report scales, there are not enough tools to assess psychosocial and physical conditions together.“The Basic Documentation For Psycho-Oncology(PO-Bado)”is an expert rating scale developed for the comprehensive assessment of psychosocial and physical distress of cancer patients. (PO-Bado) is developed for the mental health and psychotherapeutic support of patients with oncological illness and aims to meet the needs in this field in Turkey and to provide a reliable tool that can be used in future studies. The main aim of this study is to evaluate the validity and reliability of this scale in Turkish. METHODS: Between March and December 2023, 151 patients with an oncologic diagnosis who were admitted to the outpatient clinics at Istanbul University Faculty of Medicine, Department of Psychiatry and Istanbul University Oncology Institute or who were receiving inpatient treatment were included in the study. Patients were randomly selected among the individuals who were between 18-65 years old age, who did not have intelectual disability or active psychotic disorder, who were at least literate, whose general medical condition was suitable for continuing the interview. During the interviews with 75 patients, a second practitioner was present and scored as an observer without interfering with the procedure. The interviewer and the observer independently recorded their responses on two different forms.“Sociodemographic Data Form”,“The Basic Documentation For Psycho- Oncology (PO-Bado)”,“Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS)”,“Perceived Stress Scale (PSS)”,“Karnofsky Performance Scale”and“Cancer Coping Questionnaire (CCQ)”were conducted. RESULTS: With this reliability study, using the correlation analysis we have demonstrated that“PO-Bado”scale had a strong level of internal consistency. Cronbach's alpha 4 values were 0.826 for the scale, 0.792 for the physical symptom subscale and 0.749 for the mental symptom subscale. The correlation levels between PO-BADO total and subscale scores and HADS, PSS, Karnofsky and CCQ scores were evaluated. A statistically significant positive correlation (p
Benzer Tezler
- Living with breast cancer: Policy practices and recommendations
Meme kanseriyle yaşamak: Politika pratikleri ve önerileri
HAZAL ERÇİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Sosyal HizmetlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA UMUT BEŞPINAR AKGÜNER
- Kemik iliği nakli olan malign hastalıklı ergenlerin psikolojik değerlendirmesi
Psychological evaluation of adolescents with bone marrow transplantation for malignances diseases
GÜLCAN PEYKERLİ
Doktora
Türkçe
2003
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TEVFİKA TUNABOYLU İKİZ
- Kanser hastalarında anksiyete, depresyon, uyum güçlüğü prevalansı ve bunların psiko-sosyal durumla ilişkisinin incelenmesi
The Prevalance of anxiety, depression and adjustment disorders in cancer and the association with the psycho-social status
ABDULVAHAP HIDIR TURAN
- Çağdaş soyut sanatta ontolojik temeller
Ontological foundations of contemporary abstract art
SÜLEYMAN ÖZDERİN
- Palyatif dönem onkoloji hastalarının kötü haberle ilgili algıları, beklentileri ve ölüme ilişkin tutumları
The perceptions and expectations of pallative period oncology patients about bad news and their attitudes to death
EZGİ TANIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPreventif Onkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLER BAHADIR