Fâtımîler döneminde Ezher (361-567/972-1171)
Al-Azhar in the Fatimid period (361-567/972-1171)
- Tez No: 901585
- Danışmanlar: PROF. DR. NAHİDE BOZKURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Ezher, Fâtımîler, İsmâilîlik, Kahire, Eğitim-Öğretim, al-Azhar, Fatimids, Ismailism, Cairo, Education
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 319
Özet
Mağrib'de kurulan Fâtımî Devleti, Mısır'a hâkim olduğunda, yönetim yeri yeni kurulan Kahire olmuştur. Şehrin ilk yapılarından biri, saltanat camisi Ezher (Câmi'u'l-Kahira)'dir. İbadet yeri olmasının yanı sıra Ezher, kurulduğu ilk yıllardan itibaren ilmî, idarî, toplumsal faaliyetlerin yürütüldüğü, tören ve kutlamaların yapıldığı bir yer olarak öne çıkmıştır. Giriş ve dört bölümden oluşan bu çalışmada, Fâtımîler döneminde Ezher'in özellikleri, yapısı ve işlevi açıklanmıştır. Giriş bölümünde, uzun süren gizli davet döneminin ardından ortaya çıkan İsmâilîlerin, Fâtımî adı ile devletleşme sürecine yer verilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde Ezher'in kuruluşu ve yapısı açıklanmıştır. Fâtımîler döneminde Ezher'in diğer isimleri, mimari özellikleri, idarî yapısı, malî kaynakları birinci bölümde açıklanan konulardır. Çalışmanın ikinci bölümünde Ezher'de eğitim-öğretim faaliyetleri açıklanmıştır. Müslüman geleneği ve İsmâilîlik doğrultusunda Ezher'de düzenlenen faaliyetlerin arka planı araştırılmıştır. İsmâilî-Fâtımî iktidarının eğitim-öğretim faaliyetleri üzerindeki olası etkileri, Ezher'de ders halkaları, okutulan kitaplar, ders verenler hakkında bilginin yer aldığı ikinci bölüm, aynı zamanda Kahire'de Müslüman düşünce hayatına ilişkin bir görünüm sunmuştur. Çalışmanın üçüncü bölümünde, Fâtımî Devleti'nin din politikasının temelini oluşturan İsmâilîyye inancına göre, Ezher'de davet ve yargı faaliyetleri açıklanmıştır. Dinî ve toplumsal faaliyetler ise son olarak dördüncü bölümde açıklanmıştır. Buna göre Ezher'de yapılan geniş katılımlı ibadet uygulamaları, bayramlar, kutlama ve törenler, halka yönelik yürütülen devlet işleri, Fâtımîler dönemi toplum yaşantısının önemli bölümünü oluşturmuştur.
Özet (Çeviri)
When the Fatimid State, established in the Maghreb, gained control over Egypt, the administrative center shifted to the newly founded city of Cairo. One of the city's first buildings was the sultanate mosque, Al-Azhar (Jami'u'l-Kahira).Besides being a place of worship, al-Azhar emerged as a prominent location for scholarly, administrative, and societal activities from its early years, hosting ceremonies and celebrations. This study, comprising an introduction and four chapters, elucidates the characteristics, structure, and functions of al-Azhar during the Fatimid era. The introduction discusses the transition of the Ismailis, emerging after a prolonged period of clandestine propagation, into the formalized Fatimid state. The first chapter explains the establishment and structure of al-Azhar, covering its alternative names, architectural features, administrative structure, and financial resources during the Fatimid period. The second chapter describes the educational activities at al-Azhar. The background of activities organized at al-Azhar in accordance with Muslim tradition and Ismaili beliefs is explored. The second chapter, which also provides insights into the intellectual life in Cairo, includes information on the potential influence of Ismaili-Fatimid rule on educational activities, study circles at al-Azhar, prescribed texts, and educators. The third chapter explains missionary and judicial activities at al-Azhar according to the Ismailiyya faith, which formed the basis of the Fatimid state's religious policies. Finally, religious and societal activities are discussed in the fourth chapter. Accordingly, the extensive communal worship practices, festivals, celebrations, and governmental affairs conducted at al-Azhar constitute a significant portion of Fatimid-era social life.
Benzer Tezler
- Fâtımîlerden Memlüklere geçiş sürecinde Ezher Camii ve Medresesi
Al-Azhar Mosque and Madrasa in the transition period from the Fatimids to the Mamluks
HATİCE NUR ERTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiŞarkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN KARA
- Halife Mu'izz-Lidînillâh döneminde Fâtımî Devleti (341-365/953-975)
State of the Fatimid in the Caliph al-Mu'izz Li-dîn Allâh period (341-365 / 953-975)
FURKAN ERBAŞ
Doktora
Türkçe
2024
TarihSakarya Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAİM YILMAZ
- Gazzâlî düşüncesinde tevhid anlayışı
The approach of tonehid in Gazzali thought
FATİH ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HARUN IŞIK
- Fâtımîler döneminde Kâhire'de sosyo-kültürel ve dini hayat
Socio-cultural and religious life in Cairo in the period of the Fatimids
AHMET AÇIKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihŞırnak Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KASIM ERTAŞ
- Fâtımîler döneminde eğitim
Education during the Fatimids
MÜNİR ECER
Doktora
Türkçe
2021
DinAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EYUP ŞİMŞEK