Kabul ve kararlık terapisi'nin sosyal kaygı bozukluğu yaşayan yetişkinlerdeki etkilerinin araştırılması: Tek denekli deneysel çalışma
Investigation of the effects in acceptance and commitment therapy on adults with social anxiety disorder : A Single case experimental study
- Tez No: 902414
- Danışmanlar: PROF. DR. KAASIM FATİH YAVUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Sosyal kaygı bozukluğu, kabul ve kararlılık terapisi, tek denekli deneysel çalışma, Social anxiety disorder, acceptance and commitment therapy, single case experimental design
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Bu araştırmanın amacı, Kabul ve Kararlılık Terapisi'nin sosyal kaygı bozukluğu yaşayan kişilerin sosyal işlevsellik ve psikolojik esneklik seviyelerine etkilerini tek denekli deneysel desen çerçevesinde değerlendirmektir. Bu kapsamda, çalışmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan beş yetişkin bireye on seanslık bireysel Kabul ve Kararlık Terapisi uygulanmıştır. Katılımcılara terapi süresince her gün çevrimiçi platformlar üzerinden araştırmacı tarafından kişilerin zorlandıkları meseleye yönelik hazırlanan sorular gönderilmiş ve araştırmanın başında, ortasında ve sonunda, Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri (ÇBPEE), Liebowitz Sosyal Fobi Belirtileri Ölçeği (LSFBÖ), Sosyal İşlevsellik Ölçeği (SİÖ) ve terapi seanslarını değerlendirmeye yönelik Danışan Memnuniyeti Ölçeği-8 (DMÖ-8) uygulanmıştır. Süpervizörler tarafından seansları değerlendirmek üzere Seans Değerlendirme Formu ve ACT'e Sadakat Ölçeği (ACT-SÖ) kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, tüm katılımcıların LSFBÖ sosyal kaygı ve kaçınma puanları son ölçümlerinde güvenilir şekilde azalma göstermiştir. Psikolojik esneklik ve katılık sonuçları incelendiğinde, tüm katılımcıların ÇBPEE'ye göre psikolojik katılık düzeyleri son ölçümlerde güvenilir şekilde azalma göstermiştir. Psikolojik esneklik puanları ise bir katılımcı hariç hepsinde güvenilir şekilde artış göstermiştir. Katılımcıların SİÖ'nün kişilerarası ilişkiler alt boyutundaki değişimlerini değerlendirmeyi amaçlayan analizin sonuçlarına göre, katılımcıların kişiler arası işlevsellik puanlarında güvenilir bir değişiklik gözlenmemiştir. Seansların sonlanmasının ardından katılımcılara uygulanan DMÖ-8 puanları incelendiğinde, ölçeğe verilen yanıtların ortalaması 30.75 olarak hesaplanmıştır. Katılımcıların günlük ölçümlere verdikleri yanıtlara göre, kaygı seviyesi ve kaçınma düzeylerindeki değişimler anlamlı bulunmamıştır. Birinci katılımcının an'la temas ve değer odaklı davranış puanlarında anlamlı şekilde azalma, üçüncü katılımcının ise an ile temas düzeylerinde anlamlı bir azalma meydana gelmiştir. Diğer katılımcıların an ile temas ve değer odaklı davranış puanlarında anlamlı bir değişiklik gözlenmemiştir. Araştırmanın bulguları güncel literatür çerçevesinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aims to investigate the effects of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) on the levels of social functioning and psychological flexibility in individuals with social anxiety disorder within a single-subject experimental design. In this context, ten sessions of individual ACT were provided to five adult individuals who met the inclusion criteria. During the therapy, participants received questions prepared by the researcher regarding their challenging issues via online platforms every day. At the beginning, middle, and end of the study, the participants completed the Multidimensional Psychological Flexibility Inventory (MPFI), the Liebowitz Social Anxiety Scale (LSAS), the Social Functioning Scale (SFS), and the Client Satisfaction Questionnaire-8 (CSQ-8) to evaluate the therapy sessions. Supervisors used the Session Rating Scale and the ACT Fidelity Scale to assess the sessions. According to the result of the study, all participants showed a reliable decrease in their LSAS social anxiety and avoidance scores in the final measurements. While examining psychological flexibility and rigidity results, all participants demonstrated a reliable reduction in psychological rigidity levels according to the MPFI in the final measurements. Psychological flexibility scores showed a reliable increase in all but one participant. The results of the analysis evaluating changes in the interpersonal relationships subscale of the SFS indicated that there was no reliable change in participants' interpersonal functioning scores. The CSQ-8 scores obtained after the completion of the sessions revealed an average response score of 30.75. According to participants' daily responses, changes in anxiety levels and avoidance were not found to be significant. The first participant showed a statistically significant decrease in vii present-moment awareness and value-driven behavior scores, while the third participant exhibited a statistically significant decrease in present-moment awareness levels. No significant changes were observed in present-moment awareness and value- driven behavior scores for the other participants. The findings of the study were discussed in the context of the current literature.
Benzer Tezler
- Nanoparticle mediated diagnosis and combination therapy of bacterial infections
Başlık çevirisi yok
İREM KOÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
BiyoteknolojiKoç ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAVVA YAĞCI ACAR
- Preparation of multilayer capsules containing dodecahydro-closo-dodecaborate loaded polymer micelles
Dodekahidro-kloso-dodekaborat yüklü polimer miseller içeren çok katmanlı kapsüllerin hazırlanması
UMUT AYDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
BiyokimyaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyokimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İREM EREL GÖKTEPE
PROF. DR. AKIN AKDAĞ
- Özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlere uygulanan kabul ve kararlılık terapisi temelli girişimlerin psikolojik sağlamlık depresyon anksiyete stres düzeylerine ve bakım yüküne etkisi
The effect of acceptance and commitment therapy-based interventions applied to parents with special needs children on psychological resilience depression anxiety stress levels and care burden
ECEM ÇİÇEK GÜMÜŞ
- Üniversite öğrencilerinde kabul ve kararlılık terapisine dayalı psikoeğitim programının yaşamın anlamı düzeyine etkisi
The effect of acceptance and commitment therapy based psychoeducation program to university students' meaning levels of life
ÖZGÜR DEMİRCİ SEYREK
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KURTMAN ERSANLI
- Minnettarlığın dikkat yanlılığındaki rolü ve kabul ve kararlılık modeli ile incelenmesi
Examining the role of gratitude in attentional bias and acceptance and commitment therapy model
NUR EFŞAN AKINCI