Kişilik özelliklerinin bilişsel esneklik ve mükemmelliyetçilik ile ilişkisinin incelenmesi
The relationship between personality traits and cognitive flexibility and perfectionism
- Tez No: 902960
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERİYA KÖKREK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uygulamalı Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Bu araştırmanın amacı, kişilik özelliklerinin, bilişsel esneklik ve mükemmeliyetçilik ile ilişkinin incelenmesidir. Araştıma, 18 yaş ve üstü bireylerden oluşan 189 erkek 235 kadın olmak üzere toplamda 424 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri,“Beş Faktörlü Kişilik Ölçeği”,“Bilişsel Esneklik Envanteri”,“Çok Boyutlu Mükemmelliyetçilik Ölçeği”ve“Kişisel Bilgi Formu”kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde, Bağımsız Örneklem t Testi, Tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Pearson Moment Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre bilişsel esnekliğin alternatifler ve kontrol boyutları ile kişilik özelliklerinden nörotiklik arasında negatif; dışa dönüklük, yumuşak başlılık ve özdenetimlilik arasında ise pozitif ve anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, kişilik özelliklerinden dışa dönüklük ile mükemmeliyetçilik alt boyutlarından düzen boyutu arasında negatif; hatalara aşırı ilgi, aile beklentileri, ailesel eleştiri ve kişisel Standartlar boyutları ile arasında pozitif ve anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Yumuşak başlılığın, hatalara aşırı ilgi, aile beklentileri, ailesel eleştiri alt boyutlarıyla negatif; düzen ve kişisel standartlar alt boyutlarıyla arasında pozitif ve anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Nörotiklik ile mükemmelliyetçilik alt boyutlarından düzen arasında negatif; hatalara aşırı ilgi, aile beklentileri, ailesel eleştiri, davranışlardan şüphe ve kişisel standartlar boyutları arasında ise pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Özdenetimlilik ile mükemmelliyetçiliğin tüm alt boyutları arasında pozitif anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırma kapsamında gerçekleştirilen fark analizleri sonucunda katılımcıların kişilik özelliklerinin; cinsiyet, yaş, eğitim durumu, kardeş sayısı, medeni durumlarına göre anlamlı farklılık gösterdikleri bulunmuştur. Bununla birlikte katılımcıların bilişsel esnekliklerinin; cinsiyet, yaş, eğitim durumu, medeni durumlarına göre anlamlı farklılık saptanmıştır. Son olarak katılımcıların mükemmeliyetçiliklerinin; cinsiyet, yaş, eğitim durumu, gelir durumu, kardeş sayısı ve medeni durumlarına göre anlamlı farklılık bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationship between personality traits, cognitive flexibility and perfectionism. The study was conducted with a total of 424 individuals, 189 males and 235 females, aged 18 years and over. The data were obtained by using the“Five-Factor Personality Scale”,“Cognitive Flexibility Inventory”,“Multidimensional Perfectionism Scale”and“Personal Information Form”. Independent Sample t Test, One-way Analysis of Variance (ANOVA) and Pearson Moment Correlation Coefficient were used to analyze the data. According to the findings obtained from the study, it was determined that there was a negative relationship between the alternatives and control dimensions of cognitive flexibility and neuroticism among personality traits, and a positive and significant relationship between extraversion, mildness and self-control. As a result of the research, it was determined that there was a negative and significant relationship between extraversion and order dimension of perfectionism sub-dimensions, and a positive and significant relationship between the dimensions of excessive attention to mistakes, family expectations, family criticism and personal standards. It was determined that there was a negative relationship between meekness and the sub-dimensions of excessive interest in mistakes, family expectations, familial criticism; and a positive and significant relationship between the sub-dimensions of order and personal standards. There was a negative relationship between neuroticism and perfectionism sub-dimensions of order, and a positive and significant relationship between neuroticism and excessive interest in mistakes, family expectations, family criticism, suspicion of behavior and personal standards. A positive and significant relationship was found between self-control and all sub-dimensions of perfectionism. As a result of the difference analyses conducted within the scope of the research, it was found that the personality traits of the participants showed significant differences according to gender, age, education level, number of siblings and marital status. In addition, cognitive flexibility of the participants showed a significant difference according to their gender, age, education level and marital status. Finally, a significant difference was found in participants' perfectionism according to their gender, age, education level, income level, number of siblings and marital status. Translated with DeepL.com (free version)
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik ve belirsizliğe tahammülsüzlük ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki
Relationship between cognitive flexibility and intolerance of uncertainty and personality traits university students
FATMA GÜVENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL HAMARTA
- Beş faktör kişilik özelliklerinin çalışanların bilişsel esneklik düzeyleri üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma
A study determining the effect of big five personality traits on employee's level of cognitive flexibility
FATİH KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeErciyes Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN HARMANCI
- Üniversite öğrencilerinde siyasal düşüncenin karmaşıklığının yordayıcıları olarak bilişsel esneklik, bilişsel kaçınma ve beş faktör kişilik özellikleri
Cognitive flexibility, cognitive avoidance and five-factor personality traits as predictors of the complexity of political thought in university students
MUSTAFA KANDIRMAZ
- Exploring the moderating roles of cognitive flexibility, gender, and Big Five personality dimensions on the relationship between prejudice and depression
Önyargı ve depresyon arasındaki ilişkide cinsiyetin, bilişsel esnekliğin ve Beş Faktörlü kişilik özelliklerinin aracı rolü
OZAN CEM ARSLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU KARAKULAK
- Muhasebe meslek mensuplarının davranışsal özelliklerinin iş performansları üzerine etkisi: TR90 Bölgesi örneği
The effect of behavioral characteristics of accounting professional members on work performance: Case of TR90 Region
SULTAN TİRYAKİ