İslâm hukukunda zaruretin miktarı
The quantity of necessity in Islamic law
- Tez No: 903215
- Danışmanlar: PROF. DR. FERHAT KOCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
İslâm dini evrensel yapısı itibariyle kolaylıkla yaşanılabilir bir özelliğe sahiptir. Bu sebeple de İslam dini hükümlerinde kolaylık ilkesini her zaman göz önünde bulundurmuştur. Müslümanlar İslâm'ı yaşarken coğrafi, ekonomik, kültürel vb. farklı sebeplerle çeşitli zorluklarla karşılaşmışlardır. Bu zorlukları ise İslam'ın temel ilkeleri doğrultusunda aşmaya çalışmışlar ve İslam'ın kolaylık ilkesinden faydalanma yollarını aramışlardır. Tüm insanlar için geçerli olan bu zorluklardan biri de zaruret hâlidir. İslam dini zaruret hâlinde müntesiplerinin nasıl hareket edeceğini belirleyen bazı temel ölçütler koymuştur. İslam hukukçuları bu temel ölçütler ve sınırlandırmalarla ilgili çeşitli açıklamalarda bulunmuşlardır. Fakat insanların farklı şartlara sahip olmaları zaruretin miktar ve sınırlarını belirleme gibi konularda çeşitli farklılıklara sebep olmuştur. İnsanların istek ve ihtiyaçlarının son derece değişip çeşitlendiği günümüzde ise bu farklılaşma daha çok hissedilmektedir. İşbu çalışmayı hazırlamaktaki amacımız zaruret hâlinde kalan bir kimseye tanınan kolaylığın miktarı, sınırı ve belirleyici otoritenin kimliğinin ortaya konulmasıdır. Çalışmamızın birinci bölümünde zaruretin tanımını, şartlarını, çeşitlerini, hükmünü ve konuyla yakın ilgisi olan ruhsat, ikrah, meşru müdafaa, umumu'l-belva, ihtiyaç, kolaylık ilkesi, meşakkat, küllî kaideler ve maslahat kavramlarıyla bu kavramların zaruretle olan ilişkilerini inceledik. İkinci bölümde tezin ana konusu olan“zaruretin miktarını ve sınırlarını”ayet, hadis ve İslâm hukukçuların tespit edebildiğimiz görüşleri çerçevesinde inceleyip bir sonuca ulaşmaya çalıştık. Üçüncü bölümde ise ibadetler, helal ve haramlar; aile, borçlar ve ceza hukuku alanlarında zarurete dayalı verilen bazı hükümleri inceledik. Sonuç olarak zaruret hâlinin gerçekleşebilmesi için bazı şartların bulunması ve zaruret miktarıyla sınırlı kalması gerekir. Ancak her ne kadar zaruret hâli için bazı şartlar belirlense de bu şartların derecesi ve kişiyi zaruretten kurtaracak miktar için en belirleyici etken zaruret hâline düşen kişinin kendisidir. Kişinin bizzat kendisinin vicdani bir muhasebe yapıp kendisini zaruretten kurtaracak miktarı tespit etmesi gerekir.
Özet (Çeviri)
The religion of Islam has a feature that can be easily lived due to its universal structure. For this reason, it has always taken the principle of ease into consideration in its provisions. While practicing Islam, Muslims encounter various difficulties due to different reasons such as geographical, economic, cultural, etc. They have tried to overcome these difficulties in line with the basic principles of Islam and have sought ways to benefit from the principle of ease in Islam. One of these difficulties that is valid for all people is the state of necessity. The religion of Islam has set some basic criteria that determine how its followers will act in cases of necessity. Islamic jurists have made various explanations regarding these basic criteria and limitations. However, the fact that people have different conditions has caused various differences in issues such as determining the amount and limits of necessity. However, this differentiation is felt more today, when people's desires and needs have changed and diversified to an extreme extent. Our aim in preparing this study is to reveal the amount of convenience granted to a person in a state of necessity, its limit and the identity of the determining authority. In the first part of our study, we examined the definition, conditions, types, ruling of necessity and the concepts of permission, ikrah, legitimate defense, umumu'l-belva, need, principle of convenience, hardship, general rules and maslahat, which are closely related to the subject, and the relations of these concepts with necessity. In the second part, we tried to reach a conclusion by examining the main subject of the thesis,“the amount and limits of necessity”, which we could determine within the framework of verses, hadiths and the views of Islamic jurists. In the third part, we examined some provisions based on necessity in the fields of worship, halal and haram; family, debts and criminal law. As a result, in order for the state of necessity to occur, certain conditions must be present and limited to the amount of necessity. However, although some conditions are determined for the state of necessity, the most determining factor for the degree of these conditions and the amount that will save the person from necessity is the person himself who falls into the state of necessity. The person himself must make a conscientious accounting and determine the amount that will save him from necessity.
Benzer Tezler
- Osmanlı vakıf hukukunda mukâtaa
Mukâtaa in Ottoman waqf law
MUHAMMED EMİN DURMUŞ
Doktora
Türkçe
2020
EkonomiSakarya Üniversitesiİslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN KAYA
- Tıbbi olaylar ve bunların Kavâid-i Fıkhiyye ve Makâsıdü'ş-Şeria ile ilişkisi
النوازل الطبية وصلتها بالقواعد الفقهية ومقاصد الشريعة
ABDULLAH ELYUSUF
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ATA DENİZ
- İslâm Hukuk biliminin teşekkül döneminde istihsân delili
Istihsan evidence in the institution of Islam Juridical science
YILDIRAY SİPAHİ
Doktora
Türkçe
2017
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN KOŞUM
- El-İhtiyar ve el-Bahrü'r-râ'ik adlı eserler çerçevesinde örfe dayalı meseleler
The issues based on customs within the framework of al-ihtiyar and al-Bahru'r-ra'ik
ABDÜLKADİR ŞANALMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN GÜMAN
- İslam hukukuna göre zaruret halinin mali işlemlere etkisi
The effect of necessity on financial transactions in Islamic law
ABDULRAHMAN ALASCHARY