İstanbul konut mimarisinde Antik Çağ'dan itibaren kötülüklerden korunmak için uygulanan ritüeller, kullanılan semboller: 20 yy. Suriçi örneği, yazılı Kütahya çinileri
Architectural rituals performed to protect İstanbul houses against evil since ancient times. An example from the 20th century – inscribed Kutahya tiles
- Tez No: 903697
- Danışmanlar: PROF. DR. NAMIK SİNAN TURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Sanat Tarihi, Tarih, Architecture, Art History, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstanbul Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 332
Özet
İstanbul halkının erken çağlardan itibaren evlerini kötülüklerden korumak için mimaride uyguladığı ritüeller ve kullandıkları semboller, binlerce yıllık bir zaman diliminde Antik Çağ'ın pagan geleneklerinden apotropaik nesnelerine, günlük hayatları doğaüstü hadiselerle mücadele ile geçen Bizanslıların sığındıkları haç ve aziz suretlerinden, Osmanlı evlerinin saçak altına asılan“Yâ Hâfız”ve“Maşallah”yazılı levhalara uzanır. Bu tezde, şehirde tarih boyunca yaşayan farklı halkların, çeşitli ritüellerini bir paydada buluşturan nazar inancı ile mücadelelerinin mimarideki yansımaları kültürlerarası bir yaklaşımla incelenmiştir. Tezin odağında bu mistik mücadelenin kentteki son halkası olan, 20. yüzyılın başından itibaren Suriçi'nde kullanılan yazılı Kütahya çinileri yer almaktadır. Tez çalışması kapsamında Suriçi sakinlerinin, özellikle Cumhuriyet'in ilk 50 yılında binalarına astıkları yazılı Kütahya çinilerinin Suriçi'ni kapsayan bir envanteri oluşturulmuş, üzerinde çini olan her bina kayıt altına alınmıştır. Kentsel dönüşümün hızlandığı İstanbul'da, bir dönem kültürünü belgeleme amacı taşıyan envanter detaylı bir şekilde haritalandırılmıştır. Bu araştırma, İstanbul'un kapsamlı kültürel envanterine ve İstanbul çalışmalarına katkı sağlamayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
Within a broad time frame and emphasizing the struggles and various rituals of the ordinary people from the different ages of the city in their mystic war against evil, this thesis aims to make clear how Evil Eye is a shared and a transcultural threat for the people of Istanbul and their households throughout history. This approach addresses Classical, Hellenistic, Roman, Byzantine, Ottoman and early Republican periods of Istanbul. The main focus of the thesis is on the inscribed Kütahya tiles which were hung on the facades of the houses to protect against“evil”, starting at the beginning of the 20th century in old Istanbul. The aim of the thesis is to investigate the emergence of this specific tile type which was used frequently in the urban architecture in the first 50 years of the Republican Period and to examine them historically and in their cultural, social, political and urban transformation aspects. An inventory of the inscribed Kütahya tiles has been created for the central town of Istanbul which is designated as“Suriçi”within the scope of the thesis work. The inventory provides detailed information on each tile found in the city and aims to contribute to the preservation efforts by documenting a cultural period of Istanbul where the urban transformation is accelerating and creating dramatic changes in the city's physical structure. The inventory of the tiles has also been mapped. In conjunction with the inventory and map, this thesis aims to make a contribution to the overall cultural inventory of Istanbul and its studies.
Benzer Tezler
- Kısıtlılık kavramı üzerinden mimarlığa bakış: Bodrum Yarımadası konut mimarisinde kısıtlı farklılaşma
A critical review of architecture on the concept of constraints: Constrained differentiation of residential architecture in Bodrum Peninsula
ERENUS ATİLLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZİLET YURDANUR DÜLGEROĞLU
- 11.-14. yy. kı̇lı̇kya savunma yapılarının koruma sorunları
Conservation problems regardingthe 11th-14th century cilicia defense structures
DERYA SÖKMEN KÖK
Doktora
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR
- Kadıköy Moda semtinin tarihi ve kentsel sit olarak tanımlanması ve korunması için öneriler
Identification of Moda district as historic and urban heritage site and conservation proposals
TANLA ATUN ATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP ERES ÖZDOĞAN
- Osmanlı arşiv belgelerinde Teşvikiye Camii
Teşvikiye Mosque in Ottoman archival documents
GİZEM EZGİ ESEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sanat TarihiMarmara ÜniversitesiTürk Sanatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELMAN CAN
- Reducing in-vehicle communication overload and enhancing efficiency in autonomous and electrical vehicles
Otonom ve elektrikli araçlarda araç içi iletişim yükünü azaltma ve etkinliğini artırma
YUNUS KAĞAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CANSIZ