Geri Dön

Kültür varlıklarının restorasyon uygulamalarının değerlendirilmelerine dair bir yöntem önerisi

A method proposal for the evaluation of restoration applications of cultural heritage

  1. Tez No: 904501
  2. Yazar: FATMA NUR BACAK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAŞİM KARPUZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: KTO Karatay Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 300

Özet

Toplumların belleğini oluşturan tarihi yapılar günümüze ışık tutan kültürel miraslardır. Geçmiş bir zaman diliminde var olan, işlevine uygun olarak kullanılan ve belli bir döneme hizmet eden bu kültürel mirasların bazıları özgünlüğünü korumuş bir biçimde günümüze ulaşsa da bazı eserler yok olmuşlardır. Geçmişe dair bilgi sahibi olmamızı sağlayan bu eserlerin varlığını sürdürememe sebepleri arasında yapıların korunamaması, terk edilmesi, amaçları dışında kullanılması, doğal afetler gibi etkenler bulunmaktadır. Halen mevcudiyetini devam ettiren yapıların bir kısmı ise orijinalliğini yitirmiş ve birçok değişikliğe uğramıştır. Zaman içerisinde çeşitli aşamalardan geçen bu eserlerin dönemine uygun olarak onarılması sağlanmış ancak bazı durumlarda yapılan onarımlar ve restorasyon çalışmaları yapıya dair sorunları çözememiştir. Bu durumun çözümlenmesine ve restore edilen yapıların restorasyon niteliklerinin değerlendirilmelerine dair ülkemizde bir kılavuz veya standardın bulunmadığı tespit edilmiştir. Bu gereklilikler göz önünde bulundurulduğunda, çalışmada, ideal restorasyon uygulamalarının niteliğinin belirlenebilmesi adına tarihi yapılar üzerinde değerlendirme yapılarak puanlama sistematiğine dayanan bir model önerisi geliştirilmiştir. Bahse konu model oluşturulurken tarihi yapı envanter kriterlerine dair literatürden faydalanılmış, arşiv taraması ve arazi çalışması yapılmış, koruma ve restorasyon alanında ulusal/uluslararası mevzuat ve standartlar incelenmiştir. Tüm değerlendirmeler ışığında bir kriter tablosu hazırlanarak bu kriterler uzmanlar tarafından değerlendirilmiştir. Çalışmada İGÖ (İçerik Geçerliliği Oranı) ve AHP (Analitik Hiyerarşi Prosesi) yöntemlerinden faydalanılarak modelin ana kurgusu oluşturulmuş, daha sonra örnek yapılar üzerinde test edilmiştir. Araştırma kapsamında Anadolu Selçuklu döneminde inşa edilen ve restorasyonu tamamlanmış olan üç kervansaray yapısı ele alınmış ve bu yapılarda uygulanan restorasyonların değerlendirmeleri yapılmış, oluşturulan model kervansaray yapıları üzerinde test edilmiştir. Bir ön değerlendirme taslağı olarak nitelendirilen bu model önerisi tüm taşınmaz kültür varlıklarının değerlendirilmesi için genel özellikler de barındırmaktadır. Örneklem yapılar özelinde yapılan bu değerlendirmenin tüm tarihi yapılara uyarlanabilecek esneklikte olması yönünden yeni yapılacak çalışmalara yol gösterici olacağı düşünülmektedir

Özet (Çeviri)

Historical buildings that form the memory of societies are cultural heritages that shed light on the present. Some of these cultural heritages, which existed in the past, were used in accordance with their function and served a certain period, have not survived to the present day in a way that has preserved their originality. Among the reasons why these works, which provide us with information about the past, cannot continue to exist, there are factors such as failure to preserve the structures, abandonment, use for purposes other than their intended purpose, and natural disasters. Some of the buildings that still exist have lost their originality and have undergone many changes. These works, which went through various stages over time, were repaired in accordance with their period, but in some cases, the repairs and restoration works could not solve the problems. It has been determined that there is no guide or standard in our country regarding the resolution of this situation and the evaluation of restored buildings. Considering these requirements, a model proposal based on a scoring systematic was developed by evaluating historical buildings in order to determine the quality of ideal restoration applications. While creating the model, literature was used, archive scanning and field work was carried out, and national/international legislation and standards in terms of conservation and restoration were examined. As a result of all evaluations, a criteria table was prepared. These criteria were evaluated by experts. In the study, the main structure of the model was created by using the CVR (Content Validity Ratio) and AHP (Analytical Hierarchy Process) methods, and then tested on sample structures. Within the scope of the limitation of the research, three caravanserais built during the Anatolian Seljuk period and whose restoration was completed were discussed, the restorations applied in these buildings were evaluated, and the model created was tested on the caravanserai structures. This model proposal, described as a preliminary evaluation draft, has general features for the evaluation of all immovable cultural assets. It is thought that it is important that this evaluation, which is made specifically for the sample buildings, can be adapted to all historical buildings as well, in terms of guiding the study in new applications.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    824880

    Koruma ve restorasyon uygulamalarına 'Verimlilik' bağlamında bir yaklaşım

    Conservation and restoration methodsan approach to 'Efficiency'

    SEMİH ŞENER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MimarlıkİSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİ

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GAMZE KAYMAK HEİNZ

  2. Tez No

    605219

    Şehzade Mehmet Camii'ndeki onarımlar ve son dönem (1986-1999) restorasyon uygulamalarının performans değerlendirmesi

    Performance assessment of restoration applications and renovations in Prince Mehmet Mosque (1986-1999)

    YUSUF ŞEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUPHİ SAATÇİ

  3. Tez No

    162648

    Arkeolojik seramik buluntularda restorasyon ve konservasyon

    Restoration and conservation of archeological ceramic foundlings

    EKİN AKALIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Güzel SanatlarDokuz Eylül Üniversitesi

    Seramik Ana Sanat Dalı

    DOÇ. HALİL YOLERİ

  4. Tez No

    496328

    Erenköy'deki kentsel doku değişimi ve kültür varlığı konut yapılarının koruma durumları

    Urban pattern changes and conservation conditions of residential cultural property in Erenkoy

    BURAK ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GÜLSÜM TANYELİ

  5. Tez No

    539959

    Evaluation of current conservation activities in Kuşadasi urban site

    Kuşadası kentsel sitindeki güncel koruma faaliyetlerinin değerlendirilmesi

    ELİF ECE YÖNETKEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Mimari Restorasyon Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MİNE TURAN

Geri Dön