Organomineral ve kimyasal gübre uygulamalarının buğday bitkisinin verim ve kalite özellikleri ile toprakların azot formlarına etkisinin belirlenmesi
Determination of the effects of organomineral and chemical fertilizer applications on the yield and quality characteristics of wheat plant and the nitrogen forms of soils
- Tez No: 904915
- Danışmanlar: PROF. DR. AYFER ALKAN TORUN, PROF. DR. KADİR SALTALI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Organomineral gübre, azot, buğday, verim, kalite, Organomineral fertilizer, nitrogen, wheat, yield, quality
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Sürdürülebilir tarımsal üretim için toprak kaynaklarının muhafaza edilmesi ve geliştirilmesi gerekir. Tarımsal üretimde sürekli kimyasal gübrelerin kullanılması çevresel açıdan sorunlar yaratmaktadır. Bu nedenle organik ve kimyasal gübrelerin birlikte kullanımı yeni alternatifler olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışmanın amacı; yarı kurak bir bölge olan Güneydoğu Anadolu bölgesinde kompost ve leonardit kaynaklı organomineral gübreler ile kimyasal gübre uygulamalarının ekmeklik buğday Ceyhan-99 çeşidinin kritik büyüme dönemlerinde bitkinin azot içerikleri, verim ve bazı kalite parametreleri üzerine etkilerini incelemektir. Denemeler, 2019-2020 ve 2020-2021 üretim sezonunda, Şırnak ili İdil İlçesinde çiftçi koşullarında tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Denemede 2 kimyasal gübre, kompost esaslı organomineral gübre (OMGK) leonardit esasalı organomineral gübre (OMGL) ve kimyasal gübreler (DAP ve Üre)'in dört farklı N dozu (0, 8,16 ve 24 kg da-1) kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, ortalama en yüksek verim ilk yıl kimyasal gübre uygulamalarında, II. yıl ise OMGK uygulamalarında elde edilmiştir. Kritik büyüme dönemlerinde alınan bitki örnekleri N konsantrasyonları en yüksek değerden en düşük değere göre (I.yıl ve II.yıl ) kardeşlenme dönemi >hasat tane> sapa kalkma> süt olum başak > süt olum yeşil aksam >hasat sap kuru madde şeklinde sıralanmıştır. Bu çalışmada, tüm uygulamalarda toprakların NO3- ve NH4+ konsantrasyonu I. yıla göre II. yıl daha fazla bulunmuştur. Hasat sonrası toprakların mineral N (NO3- ve NH4+) içerikleri OMGK uygulamasında daha fazla bulunmuştur. Daha sonra ekimi yapılacak bitkiler için topraklarda bulunan NO3- ve NH4+ miktarlarının N'lu gübreleme programlarında dikkate alınması önerilir. Bu çalışma sonuçlarına göre, bölgede sürdürülebilir N yönetimi ve buğday üretimi açısından N16 dozu yeterlidir. Tüm uygulamalar içerisinde II. yıl verim ve mineral N açısından OMGK N16 uygulamasının daha etkili olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
For sustainable agricultural production, soil resources must be preserved and developed. The continuous use of chemical fertilizers in agricultural production creates environmental problems. For this reason, the combined use of organic and chemical fertilizers is evaluated as new alternatives. The aim of this study is to investigate the effects of compost and leonardite-based organomineral fertilizers and chemical fertilizer applications on the macro and micronutrient content, yield and some quality parameters of bread wheat variety (Ceyhan-99) during critical growth periods in the semiarid Southeastern Anatolia region. The experiments were carried out in the 2019-2020 and 2020-2021 production seasons in İdil District of Şırnak Province, according to the randomized block design with 4 replications under farmer conditions. Two chemical fertilizers, compost-containing organomineral fertilizer (OMGK), leonardite-containing organomineral fertilizer (OMGL) and chemical fertilizers (DAP and Urea) were used in the trial with four different N doses (0, 8, 16 and 24 kg da-1). The experiments were carried out under natural rainfall conditions. According to the results obtained, the highest average yield was obtained in the first year in chemical fertilizer applications and in the second year in OMGK applications. Plant samples taken in critical growth periods were sorted according to the highest to lowest N concentrations (I. and II. year) as tillering period > harvest grain > stemming > milk maturity spike > milk maturity green parts > harvest stem dry matter. In this study, in all applications, the NO3- and NH4+ concentrations of the soils were found to be higher in the 2nd year compared to the 1st year. The mineral N (NO3- and NH4+) contents of the soils after harvest were found to be higher in the OMGK application. It is recommended that the NO3- and NH4+ amounts in the soils for the plants to be planted later should be taken into account in N fertilization programs. According to the results of this study, the N16 dose is sufficient for sustainable N management and wheat production in the region. It can be said that the OMGK N16 application is more effective in the 2nd year yield and mineral N among all applications.
Benzer Tezler
- Kimyasal ve organomineral gübre uygulamasının buğday bitkisinin verim ve bazı kalite özellikleri üzerine etkisi
Effect of chemical and organomineral fertilizer application on yield and some quality properties of wheat plant
CİHAD TUĞRUL ATICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR SALTALI
- Carbon footprint and ecological evaluations in different crop plants of fertilizer applications
Gübre uygulamalarının farklı kültür bitkilerindeki karbon ayak izi ve ekolojik değerlendirmeler
HAZAL ELİTAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
BiyoteknolojiYeditepe ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN TURAN
- Mısırdan sonra ekilen bazı ekmeklik buğday çeşitlerine uygulanan organik ve organomineral gübrenin verim ve bazı kalite özelliklerine etkisi
The effect of organic and organomineral fertilizer applied to some bride wheat varieties cultivated after corn on yield and some quality characteristics
RAZİYE YELİZ SÜZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKİYE BUDAK BAŞÇİFTÇİ
- Van ekolojik koşullarında farklı gübre uygulamalarının taze fasulye tohum verim ve kalitesi üzerine etkileri
Effects of different fertilizer applications on fresh bean seed yield and quality in van ecological conditions
YEKBUN ALP
Doktora
Türkçe
2021
ZiraatVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUAT ŞENSOY
- Farklı organik ve konvansiyonel gübre uygulamalarının domates (Solanum lycopersicum L.) yetiştiriciliğinde verim ve kalite üzerine etkisi
Effects of different organic and conventional fertilizer applications on yield and quality in tomato (Solanum lycopersicum L.) production
SELMA KIPÇAK
Doktora
Türkçe
2021
ZiraatVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUAT ŞENSOY