Geri Dön

Vergileme ilkelerinin ortaya çıkışı ve insan hakları bağlamında mükellef hakları

The emergence of taxation principles and taxpayer rights in the context of human rights

  1. Tez No: 905530
  2. Yazar: BURHANETTİN ONUR KİREÇTEPE
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF YILMAZ FURTUNA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mali Hukuk Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 230

Özet

İnsan hakları, vergi hukuku ve mükellef hakları arasındaki ilişki 800 yıldan eskiye dayanan bir ilişkidir. Kamu hukukunun en eski dallarından olan vergi hukukunun, insan haklarını hem ortaya çıkarttığı hem de gelişmesinde oldukça etkili olduğu öne sürülebilir. Bu etki tek taraflı da olmamıştır üstelik. Vergi hukukunun, zaman ilerledikçe, devletlerin harcamalarını ne olursa olsun finanse etmelerini temin yöntemleri gibi algılaması ile birlikte bu kez insan hakları, mükellef hakları kavramıyla vergi hukukunun ilerlemesine ve gelişmesine ön ayak olur hale gelmiştir. Her ne kadar mükellef haklarının ortaya çıkma sebebi olarak“müşteri memnuniyeti”teorisi de öne sürülmüş olsa da bu görüşün hukuki bir altyapısının olmadığı ve dünya üzerindeki vergi idarelerinin belki de hepsinde ama az ama çok olan hazineci bir bakış açısının bu görüşün arka planı olduğunun tespiti gerekmektedir. Türkiye özelinde vergi idaresinin hazineci yaklaşımının mükellef hakları ihlallerine yol açtığını, vergi mahkemelerinde açılan iptal davalarının kabul oranında görmek mümkündür. Çalışmada yanıt aranacak esas husus; insan hakları ve vergi hukuku ilişkisinin nasıl doğduğudur. Bunun için tarihi insan hakları metinleri olarak adlandırılan metinler irdelenecek, onları meydana çıkartan tarihsel olaylarla birlikte analiz edilecektir. Bu soruya verilecek yanıt vergi hukuku ve mükellef hakkı taleplerinin insan haklarının ortaya çıkışındaki en temel unsur veya temel unsurlardan birisi olduğudur. Bu yanıt ise esasında tezde cevap aranacak ikinci sorunun ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Günümüzde insan hakları ile vergi hukuku ve mükellef hakları arasındaki ilişki ne şekilde sürmektedir? Her ne kadar vergilendirmede adaletin nasıl sağlanacağının sorgulanması mı bildirgelere neden oldu yoksa tam tersi mi doğru noktasında farklı görüşler ileri sürülebilecek olsa dahi, bu anayasal meşrutiyetin, vergilemeye ilişkin temel değerlerin mükellef haklarına dönüştüğü, vergi kanunlarının ve yasa koyucuların uyması gereken anayasal ilkeler haline geldiği hukuk yazınında sıklıkla itiraz edilmeyen bir görüştür. Tezde öne sürülecek olan temel hipotez; insan haklarının gelişiminin vergisel olaylara vergileme ilkelerine ve mükellef haklarına sıkı sıkıya bağlı olduğu ve bu alanlarda yaşanılan ilerlemenin birbirlerini sürekli etkilediği düşüncesidir.

Özet (Çeviri)

The relationship between human rights, tax law and taxpayer rights dates back more than 800 years. It can be argued that tax law, which is one of the oldest branches of public law, has been very influential in both the emergence and development of human rights. Moreover, this influence has not been unilateral. As time progressed, with the perception of tax law as a method of ensuring that states finance their expenditures regardless of their expenditures, this time human rights became a pioneer in the progress and development of tax law with the concept of taxpayer rights. Although the theory of“customer satisfaction”has been put forward as the reason for the emergence of taxpayer rights, it should be noted that this view does not have a legal infrastructure and that a treasury perspective, which is more or less present in all tax administrations in the world, is the background of this view. In Turkey, it is possible to see that the treasurist approach of the tax administration leads to violations of taxpayer rights in the acceptance rate of the cancellation cases filed before the tax courts. The main issue to be answered in this study is how the relationship between human rights and tax law emerged. For this purpose, the so-called historical human rights texts will be examined and analysed together with the historical events that brought them into being. The answer to this question is that tax law and taxpayer rights demands are the most fundamental element or one of the fundamental elements in the emergence of human rights. This answer, in fact, leads to the emergence of the second question to be answered in this thesis. What is the relationship between human rights, tax law and taxpayer rights today? Although different opinions can be put forward on whether the questioning of how to ensure justice in taxation led to the declarations or vice versa, it is an unchallenged view in the legal literature that this constitutional legitimacy, the basic values related to taxation have turned into taxpayer rights and have become constitutional principles that tax laws and legislators must comply with. The main hypothesis to be put forward in this thesis is that the development of human rights is closely linked to taxation principles and taxpayer rights and that the progress in these areas constantly affects each other.

Benzer Tezler

  1. Ceza muhakemesinde tutukluluğun denetimi

    Review of detention in criminal procedure

    CANSU TÜRKMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. PINAR MEMİŞ KARTAL

  2. Hukuk güvenliği bakımından mülkiyet hakkına vergisel müdahaleler: AİHM kararları ışığında bir inceleme

    Tax interventions on right to property in terms of legal security: An examination in the light of ECHR decisions

    AYŞE NUR YAYLA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BALCA ÇELENER

  3. The effect of visual narrative language of color codes in Youssef Chahine's cinema

    Youssef Chahine sinemasında renk kodlarının görsel anlatı diline etkisi

    MARİAM MAHROUS

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Radyo-TelevizyonEge Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALEV FATOŞ PARSA

    Assist. Prof. Dr. ELÇİN AS

  4. Kuantum mekaniği ilkelerinin felsefi içerimleri

    Philosophical implications of the principles of quantum mechanics

    ŞEVKİ IŞIKLI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Sistematik Felsefe ve Mantık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EYÜP ALİ KILIÇASLAN

  5. Yapı biyolojisi açısından kerpiç kullanımının etkileri

    Effects of the use of adobe in terms of building biology

    PENBEGÜL ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    MimarlıkHasan Kalyoncu Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE BİLGE IŞIK