Sübkî'nin Tabakâtü'ş-Şâfiiyyeti'l-kübrâ adlı eserinde Zehebî'ye itirazları
al-Subkī's objections to al-Zahabī in his Work Tabakāt al-Shāfiiyya al-Qubrā
- Tez No: 906314
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEKERİYA GÜLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Zehebî'nin rahle-i tedrîsatından geçen isimlerden biri olan Tâcüddîn es-Sübkî'nin Şâfii tabakât yazıcılığının en hacimli eserlerinden birisi, Tabakâtü'ş-Şâfiiyeti'l-kübrâ isimli eseridir. Bu eserde hocası Zehebî'den pek çok nakilde bulunmakla birlikte ona itirazları da vardır. Bu itirazların; cerh-ta'dil, biyografiye dair bilgiler, kaynaklar, üslup, yöntem ve bunun gibi konularla ilgili olduğu görülmektedir. Söz konusu itirazların bir kısmı Sübkî'nin isabetli olduğunu gösterirken diğer bir kısmı da Zehebî'nin aktardığı bilgilerin sıhhatini yansıtmaktadır. Bunların yanı sıra mezhep hususunda da bazı itirazlar görülmektedir ki bunlar en ağır ifadeler içeren itirazlardır. Şâfii-Eş'arî olan Sübkî, Hanbelî görüşlerine şiddetli bir meyli olduğunu belirttiği hocası Zehebî'yi özellikle Eş'arî alimlerin biyografilerini doğru ve yeterli düzeyde aktarmamakla itham edip hocasını sert ifadelerle eleştirmektedir. Bu eleştiriler, diğer kaynaklar çerçevesinde değerlendirildiğinde ise diğer eleştirilerde olduğu gibi tamamı için bir tarafın görüşünün tercih edilemeyeceği görülmekte; iki alimin de kendi bakış açısına uygun değerlendirmeler yaptığı anlaşılmaktadır. Zehebî'nin mutlak anlamda Eş'arî ve Şâfiî alimlerin haklarını ihlal ettiğini ileri sürmenin mümkün olmadığı ancak bazı alimlerin biyografilerini gerekenden kısa verdiği ve her alimin görüşüne aynı şekilde müsamahalı yaklaşmadığı, Sübkî'nin ise hocasına yönelttiği bazı itirazlarda haklı iken genelleme yaparak tepkisel ve mübalağalı bir tavır içerisinde olduğu görülmektedir. Ayrıca Sübkî'nin bazı haklı itirazlarla birlikte edebî yönünün ve mezhebine bağlılığının etkisiyle hocasını ağır ifadelerle eleştirdiği; Zehebî'nin ise onun iddia ettiği düzeyde gayr-i âdil bir tutum sergilemediği anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
One of the most voluminous works in the Shāfi'ī stratigraphy of Ṭāj al-Dīn al-Subkī, who was one of the names who passed through al-Zaḥabī's education, is his Tabaqāt al-Shāfi'īt al-qubrā. In this work, he quotes his teacher al-Zahebī many times, but he also has objections to him. It is seen that these objections are related to issues such as cerh-ta'dil, biographical information, sources, style, method and so on. While some of these objections show that al-Subkī was accurate, others reflect the accuracy of the information that al-Zahebī quoted. In addition to these, there are also some sectarian objections, and these are the most severe ones. Al-Subkī, who is a Shafi'i Ash'arite, criticizes his teacher Zehebī, whom he states to have a strong inclination towards Hanbalite views, for not conveying the biographies of Ash'arite scholars accurately and adequately, and criticizes his teacher in harsh terms. When these criticisms are evaluated within the framework of other sources, it is seen that, as in other criticisms, the opinion of one side cannot be preferred for all of them; it is understood that both scholars make evaluations in accordance with their own point of view. Although it is not possible to say that al-Zahebī violated the rights of Ashʿarī and Shāfiʿī scholars in absolute terms, it is seen that he included the biographies of some scholars shorter than necessary and did not approach the views of every scholar with the same tolerance, while al-Subkī, although justified in some of his objections to his teacher, exhibited a reactionary and exaggerated attitude by generalizing. It is also understood that al-Subkī criticized his teacher with harsh expressions under the influence of his literary aspect and his loyalty to his sect along with some of his justified objections, while al- Zahabī did not display an unfair attitude as he claimed.
Benzer Tezler
- شرح كتاب قواعد العقائد للغزالي لمحمد أمين صدر الدين زاده الشرواني من علماء العهد العثماني دراسة وتحقيق Osmanlı alimlerinden Şirvânî, Sadreddinzâde Mehmed Emin'in Şerhu Kavâidi'l-Akâid li'l-Ğazzâlî adlı eserinin inceleme ve tahkiki (Edisyon kritik)
The critical edition and analysis of 'Sharhukavâidi'l-Akâidli'l-Gazzâlî' written by the ottoman scholars, Shirvani Sadreddinzâde Mehmed Emin
MOHAMED MASAOUD YAHYA KAHLA
Yüksek Lisans
Arapça
2017
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN TEVFİK MARULCU
- Ömer Nasuhi Bilmen'in büyük tefsir tarihi ve Tabakatü'l-Müfessirin adlı kitabı bağlamında tefsir usulcülüğü
Tafsir procedureism in the context of Ömer Nasuhi Bilmen's great history of tafsir and Tabakatü'l-Mufessirin
EMİNE ESRA AKALIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAkdeniz ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE TEBER
- Takıyyüddîn Sübkî'nin fetva metodu
Taqi al-Dīn Subkī's fatwa methodology
HACER TABURDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİbn Haldun ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL AYBAKAN
- اعتراضات الإمام أحمد الكوراني في كتابه (الدرر اللوامع) على مقدمة (جمع الجوامع) للإمام تاج الدين ابن السبكي دراسة أصولية تحليلية
İmam Ahmed el Kurani nin 'Eddureru Levamı' adlı kitabında İmam 'Tacuddin Subki' nin kitabı 'Cemul Cevamı' ın mukaddimesine yapmış olduğu itirazlar reddiyeler. Analitik usuli çalışma / Objections of Imam Ahmed al-Kūrānī in his book (al-Durar al-Lwāmi') on the introduction of (Jam' al-Jawāmi') by ImamTāj al-Dīn Ibn al-Subkī, an analytical uṣūlī study
FARHAD SALEH SOFI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KHALED DERSHWI
- أخطاء أصولية لابن السُبكي في كتابه جمع الجوامع عند الزَلمي (دراسة تحليلية مقارنة)
Ez-Zelmi'ye göre Subki'nin Cemu'l-Cevâmi' kitabındaki usul hataları (karşılaştırmalı inceleme araştırma)
SHAKIR ABDULHAFIDH ZAINAL ARIZY
Yüksek Lisans
Arapça
2017
DinDicle ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ORHAN CANPOLAT