Türkiye'de mesleki homogami ve eğitim homogamisi: 2002 ve 2021 yılları karşılaştırması
Occupational and educational homogamy in Türkiye: Comparison between 2002 and 2021
- Tez No: 906763
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CANER ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Bu çalışmanın amacı Türkiye'de meslek ve eğitim homogamisinin düzeyini tespit etmek, yıllar içerisindeki değişimini görmek ve bunların toplumsal tabakalaşma üzerindeki etkilerini tartışmaktır. Homogami basitçe sosyal, ekonomik ve/veya biyolojik olarak benzer özelliklere sahip bireylerin evlilik/partnerlik/arkadaşlık yoluyla bir araya gelmesidir. Her sosyal sınıf kendine ait ayrıştırıcı zevklere ve yaşam biçimine sahiptir. Dolayısıyla benzer zevklere sahip insanların birbirlerinden hoşlanması ve yakınlık duyması çok olasıdır. Evli çiftler, eğitim, ırk, din, meslek ve ailelerinin sosyo-ekonomik statüsü gibi birçok sosyal ve demografik özellik açıdan benzerdir. Ülkemizde bu konuda yapılan araştırmalara bakıldığında homogaminin cinsiyet eşitsizliklerine etkisi veya eğitim homogamisinin gelir eşitsizliği üzerindeki etkisi gibi konuların araştırıldığı görülse de homogaminin toplumsal tabakalaşma ile ilgisi üzerinde durulmamıştır. Bu çalışma bireylerin partner seçimlerinin toplumsal tabakalaşma üzerindeki etkisine odaklanırken, partnerlerin homogamik ilişkiler içerisinde olmalarının toplumdaki sosyal ve ekonomik eşitsizliklerinin yeniden üretilmesi üzerindeki rolü incelenmektedir. Bu amaçla, TÜİK tarafından hazırlanmış Hanehalkı İşgücü Anketlerinin 2002 ve 2021 verileri kullanılarak Türkiye'deki evli çiftler arasındaki mesleki ve eğitim homogamisi oranı hesaplanmıştır. Ayrıca, mesleki homogami ve eğitim homogamisi üzerinde etkili olan değişkenler lojistik regresyon analizi ile incelenmiştir. Yapılan analizler literatürle benzer olarak Türkiye'de de mesleki ve eğitim homogamisinde yıllar içerisinde küçük de olsa bir artışı göstermektedir. Homogami türleri kendi içerisinde karşılaştırıldığında eğitim homogamisinin mesleki homogamiden daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu durum cinsiyetler arasındaki farklılaşmalardan kaynaklanıyor olabilir. Eğitim homogamisi ilkokul mezunu ve ilkokul mezunu olmayan eğitim seviyelerinde olan çiftlerde daha çok görülmektedir. Mesleki homogami en çok profesyonel meslek gruplarında ve tarım işçileri arasında görülmüştür. Herhangi bir cinsiyetle özdeşleşmemiş olan mesleklerde mesleki homogami görülme ihtimali daha fazladır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the level of occupational and educational homogamy in Türkiye, observe its change over the years, and discuss its effects on social stratification. Homogamy refers to the phenomenon where individuals with similar social, economic, and/or biological characteristics come together through marriage, partnership, or friendship. Each social class has distinctive tastes and lifestyles, making it likely that individuals with similar tastes are attracted to one another. Married couples often share similarities in education, race, religion, occupation, and family socio-economic status. While previous research in Türkiye has explored the effects of homogamy on gender and income inequality, the relationship between homogamy and social stratification has not been thoroughly examined. This study focuses on individuals' partner choices in social stratification and investigates the role of homogamous relationships in the reproduction of social and economic inequalities. Using data from the 2002 and 2021 Household Labor Force Surveys prepared by TÜİK, the rates of occupational and educational homogamy among married couples in Türkiye were calculated. Logistic regression analysis was used to examine the variables influencing occupational and educational homogamy. The analyses indicate a slight increase in both occupational and educational homogamy over the years. When comparing different types of homogamy, educational homogamy found to be higher than occupational homogamy, possibly due to gender differences. Educational homogamy is more common among couples with lower primary education levels. Occupational homogamy is most frequently observed among professional groups and agricultural workers and is more likely to occur in gender-neutral occupations.
Benzer Tezler
- Türkiye'de mesleki - teknik eğitimin mevcut durumu ve farklı ülkelerle karşılaştırılması
Current state of vocational - technical education in Turkey and comparison with other countries
YAVUZ BOLAT
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKER AKKUTAY
- Türkiye'de mesleki yeterlilik ve belgelendirme sistemine ilişkin nitel bir araştırma: Mevcut durum, sorunlar ve çözüm önerileri
A qualitative research on professional qualifications and certification system in Turkey: Current situation, problems and solutions
ALEV ÇİNAR GÜREŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimBartın ÜniversitesiYaşam Boyu Öğrenme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KAYGIN
- Türkiye'de mesleki turizm eğitimi ve zorunlu staj: Turizm meslek lisesi örneği
Vocational tourism education and compulsory internship in Turkey: A case of vocational school
ÖYKÜM PAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve Öğretimİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZAFER ÖTER
- Bir meslek yüksekokulu programının değerlendirilmesinde çoklu bakış açıları
Multiple views on the evaluation of a vocational school program
FEYZİ KAYSİ
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYSUN GÜROL