İşarî tefsirlerde kıssalar bağlamında Hz. Meryem kıssası
The parable of Maryan in the context of parables in al-Ishārī interpretations
- Tez No: 906789
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MAŞALLAH TURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mardin Artuklu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Hz. Meryem kıssası, mutasavvıf müfessirlerin dikkatini çekmiş ve söz konusu kıssa işârî yorumlarla açıklanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda kıssanın, Mushaf'taki tertibe riayet edilerek ve zâhîrî mâna dikkate alınarak işârî yönden incelenmesi, alana önemli bir katkı sunacaktır. Kıssaların tarihteki varlıklarını kabul edip aktaran sûfî müfessirler, âyetlere mistik mânalar vererek sembolik anlamlar yüklemişler, geçmiş toplumların yaşadıklarını birer ibret vesikası olarak değerlendirmişlerdir. Genel manada işârî tefsirlerde, müfessirlerin Hz. Meryem kıssasını keşf ve ilhama dayanarak yorumladıklarını ve ortak bir düşüncede birleştiklerini söylemek mümkündür. Hz. Meryem kıssasının içerdiği olağanüstü haller, ârifler için örnek ve insan-ı kâmil olma serüveninde yol işareti mesabesinde görülmüştür. İşârî tefsirlerde Hz. Meryem, Nefs-i Zekiyye/arınmış nefsi sembolize eder. Sûfî ârifler nefsini arındıran insanın, Nefs-i Zekiyye/Hz. Meryem gibi hak ve hakikatin sözcüsü olan kâmil rûhu doğurabileceği yorumunu yapmaktadır. İşârî tefsirleri incelerken sûfîlerin âfakî ve enfüsî âyetleri çift boyutlu incelediklerini ve insanın dışında cereyan eden olaylarla iç âleminde olan hadiseleri mezcetmiş olduklarını tespit ettik. Bu da insanın iç âleminde olanları mikrokozmik bir dramatizasyonla yorumlarken kıssalardan istifade edilebileceğini göstermektedir. Sûfî müfessirler kıssalara masal değil misal olarak baktıklarından, Hz. Meryem kıssasından alınan mesajlarla âriflerin seyr-i sülûk'ta takip edecekleri birtakım prensiplere ulaştıklarını söylemek mümkündür.
Özet (Çeviri)
The parable of Maryam attracted the attention of Sufi commentators and the parable in question was tried to be explained with al-sharia interpretations. In this context, analysing the parable from the al-shārī perspective by observing the order in the Mushaf and considering the literal meaning will make a significant contribution to the field. Sufi exegetes, who accepted and transmitted the existence of parables in history, attributed symbolic meanings to the verses by giving them mystical meanings, and considered the experiences of former societies as a lesson. In general, it is possible to say that the commentators interpreted the parable of Maryam on the basis of discovery and inspiration and united in a common idea. The extraordinary states contained in the parable of Maryam are seen as an example for the saints and a road sign in the adventure of becoming a perfect human being. In al-Ishārī exegesis, Maryam symbolises the Nafs al-Zaqiyya/purified soul. Sufi scholars interpret that a person who purifies his/her soul can give birth to a perfect soul which is the spokesperson of truth and reality like Nafs al-Zakiyya/ Maryam. While examining the al-Ishārī exegesis, we found that Sufis examined the verses in a double dimension and combined the events taking place outside the human being with the events taking place in the inner world. This shows that parables can be used while interpreting what happens in the inner world of the human being with a microcosmic dramatisation. Since Sufi exegetes see parables not as tales but as examples, it is possible to say that with the messages taken from the parable of the Maryam, they have reached some principles that the ascetics will follow in their journey of ascension.
Benzer Tezler
- İşari tefsir bağlamında Hz. Musa ve Salih Kul kıssasının tefsir ve tevili
The interpretation and gloss of the prophet moses and al-khidr parable within the scope of connotative interpretation
ENES RENÇBER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH TİYEK
- Tasavvuf kültüründe Hz. Süleyman
Prophet Solomon in sufi culture
SEYBETULLAH YÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEYSEL AKKAYA
- Tasavvufî tefsirlerde ülü'l-azm peygamberler
Major prophets in sufi exegesis
SELİM ÇAKIROĞLU
Doktora
Türkçe
2021
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN DERİN
- Es-Sa'lebî'nin el-Keşf ve'l-Beyân'ında işârî tefsir
Tafseer al-İshari in al-Tha'labi's al-Kash wa al-Bayan
ABDUKUDDUS AVAZBEK UULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT KAYA
- Sûfîlerin gözünde Ashâb-ı Kehf
Ashâbi Kehf in the eyes of the sûfis
HALİL VIRIT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN GÖKBULUT