Reşat Nuri Güntekin'in romanlarında aydın profili
Intellectual profile in Reşat Nuri Güntekin's novels
- Tez No: 907454
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ÇAĞATAY OKUTAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Bu çalışmada Reşat Nuri Güntekin'in romanları siyasi açıdan incelenmiş ve romanlarda çizilen aydın profilinin ortaya konması amaçlanmıştır. Edebi eserler ve özellikle romanlar, siyaset bilimi açısından önemli birer kaynaktırlar, zira dönemin toplumsal gerçekliklerini yansıtmaktadırlar. Meşrutiyet ve Cumhuriyet gibi Türk siyasi tarihi açısından oldukça önem arz eden dönemlerini gözlemleyip, romanlarına aktaran ve Cumhuriyet'in önemli romancılarından biri olan Güntekin, bize bu dönemin aydın profilinin yanı sıra zihnindeki aydın profilini de romanın baş karakterleri aracılığıyla sunmaktadır. Bu profili ortaya çıkarmanın aynı zamanda aydın problemine günümüz açısından da ışık tutması amaçlanmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmanın Türk siyasetindeki aydın literatürüne katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışmada içerik analizi ve söylem çözümlemesi yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmanın nihayetinde, Güntekin'in aydın profilinin, Aydınlanma idealiyle İstanbul'dan Anadolu'ya gelen ve burada halkla iç içe olup, Radikal Aydınlanma'dan Ilımlı Aydınlanma'ya evrilen, sloganist ve şekilci aydına karşı çıkan, toplumu geride bırakan hurafelerle mücadele eden, gündelik politik çekişmelerden uzak kalan, fırkası bilim olan ve her türlü otoriteyi eleştirebilen, özellikle eğitim aracılığıyla topluma müspet ilimleri yaymaya çalışan, Aydınlanma değerlerini özünden anlayıp, Anadolu kültürüyle bütünleştirmeye çalışarak, Avrupa ile Anadolu arasında bir çeşit sentez yapmaya çalışan bir aydın profili olarak karşımıza çıktığı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study analyzes Reşat Nuri Güntekin's novels from a political perspective, aiming to reveal the portrayal of intellectuals depicted in his novels. Literary works and especially novels are significant sources for political science since they reflect the social realities of their time. Güntekin, one of the most prominent novelists of the Republic, observes the periods that play an important role for Turkish political history such as the Constitutional Monarchy and the Republic and transfers them to his novels, and presents us with the intellectual profile of this period as well as the intellectual profile in his mind through the main characters of the novel. It's aimed that uncovering this profile will shed light on the intellectual problem from today's point of view, as well. Therefore, this study will contribute to intellectual literature in Turkish political history. Content analysis and discourse analysis methods were used in the study. The findings indicate that Güntekin's portrayal of the intellectual is the one who, inspired by Enlightenment ideals, moves from Istanbul to Anatolia, engages with the local people, evolves from radical to moderate Enlightenment, opposes superficial and formalist intellectualism, combats superstitions that hinder societal progress, avoids involving in day-to-day political conflicts, values scientific reasoning, criticizes all forms of authority, promotes positive sciences—especially through education— understands the core values of Enlightenment, and tries to integrate them with Anatolian culture, and seeks to blend European and Anatolian cultures.
Benzer Tezler
- Reşat Nuri Güntekin'in Çalıkusu, acımak, yeşil gece, Kan davası romanlarında öğretmen tipleri ve toplumun öğretmen algılaması
Types of teacher and teacher image of the Society in the novels of the Reşat Nuri Guntekin Çalikusu, Acimak, Yesil gece, Kan davasi
YAHYA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LATİFE KIRBAŞOĞLU KILIÇ
- Cumhuriyet Dönemi'nde tesis edilmeye çalışılan aydın profilinin romanlar üzerinden eleştirisi
Criticism of aydın profile tried to be created in the Republican Period via novels
AYŞE ŞULE SÜZÜK
- Reşat Nuri Güntekin'in romanlarında halk-aydın çatışması
The conflict between the public and intellectual in Reşat Nuri Güntekin's novels
YASEMİN KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAYET ARSLAN
- Reşat Nuri Güntekin'in romanlarında din algısı
Religious perception of Reşat Nuri Güntekin
FERHAT AKBABA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinSakarya ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYDIN AKTAY
- Türk edebiyatında kutsalın dönüşümü: Öğretmenlik mesleğinin kutsallaştırılmasında Reşat Nuri Güntekin'in romanlarının yeri
The transformation of the sacred in turkish literature: The role of Reşat Nuri Güntekin's novels in the sacralization of teaching
ELİF OTLUOĞLU KISA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiYıldız Teknik Üniversitesiİnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEDRİ GENCER