Neonatal buzağı ishalleri üzerine etkili faktörlerin yaşam analizi ile belirlenmesi
Determination of effective factors on neonatal calf diarrhea by survival analysis
- Tez No: 908596
- Danışmanlar: PROF. DR. SAVAŞ SARIÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Veteriner Hekimliği, Veterinary Medicine
- Anahtar Kelimeler: Buzağı, cox regresyon, ishal, kaplan-meier, risk, Calf, cox regression, diarrhea, kaplan-meier, risk
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Veterinerlik Zootekni Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu tez çalışmasında, neonatal dönemde görülen buzağı ishallerinin çeşitli faktörlere göre dağılımları incelenerek buzağı yaşam süreleri (ishal görülme zamanı) ve yaşam olasılıklarının (ishal görülmeme olasılığı) tahmin edilmesi, hastalık üzerinde etkili risk faktörlerinin belirlenerek risk oranlarını açıklayan çok değişkenli bir model kurulması amaçlanmıştır. Çalışma gerecini, Kayseri ilinde faaliyet gösteren özel bir süt sığırcılığı işletmesinde Haziran 2022-Haziran 2023 yılları arasında doğan 689 baş buzağıya ait neonatal dönem (1-28 gün) verileri oluşturmuştur. Çalışmada muhtemel risk faktörleri buzağılarda; doğum mevsimi, cinsiyet, ırk, kolostrumla beslenme şekli, kolostrumla beslenme düzeyi ve ikizlik durumu bilgileri olarak, buzağıların annelerinde; kuru dönem süresi, gebelik süresi, güç doğum, damızlıkta kullanılma yaşı ve mevcut gebelik için uygulanan suni tohumlama sayısı bilgileri ile ishallerden teşhis edilen etkenler olarak belirlenmiştir. Buzağı yaşam olasılıkları ve yaşam süreleri tahmini Kaplan-Meier yöntemiyle hesaplanarak neonatal buzağı ishalleri üzerine etkili risk faktörlerini içeren istatistiksel model Cox regresyon analiziyle oluşturulmuştur. Çalışma bulgularına göre, mevcut işletmede neonatal dönemde %54.74 oranında buzağı ishali görülmüştür. Buzağıların ishal yönünden genel yaşam süresi ortalama 17.90 (%95 GA 17.19-18.61) ve ortanca 14.00 (%95 GA 11.62-16.38) gün olarak hesaplanmıştır. Mevcut hastalık için risk faktörlerini içeren model; kolostrum kalitesi değişkeni, doğum ağırlığı x güç doğum ve doğum ağırlığı x zaman etkileşimi ile oluşturularak risk oranları sırasıyla; 0.848, 0.991 ve 0.997 olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, çalışmada belirlenen risk faktörleri ve hesaplanan risk oranları hastalığın görülme zamanı üzerine bir risk modeli oluşturarak yetiştiricilere karar desteği sağlamıştır. Ayrıca, süt sığırcılığında özellikle kolostrum kalitesini artırmaya, optimum düzeyde doğum ağırlığına sahip yavrular elde etmeye ve güç doğum görülme oranlarını azaltmaya yönelik plan ve stratejilerin buzağı sağlığı üzerinde gerçekleştireceği pozitif etkilerin düzeyleri ortaya koyulmuştur.
Özet (Çeviri)
In this thesis, it was aimed to estimate calf survival times (diagnosed time of diarrhea) and survival rates (probability of not having diarrhea) by examining the distribution of calf diarrhea observed in the neonatal period according to various factors, and to establish a multivariate model explaining the risk ratios by determining the risk factors affecting the disease. The study material consisted of neonatal period (1-28 days) data of 689 calves born between June 2022 and June 2023 in a private dairy farm operating in Kayseri province. In the study, possible risk factors were determined as the birth season, sex, breed, colostrum feeding method, colostrum feeding level and twinning status in calves; the dry period, gestation duration, dystocia, age at first breeding and number of artificial inseminations applied for the current pregnancy in mothers of calves and factors diagnosed from diarrhea. Calf survival rates and survival time estimates were calculated using the Kaplan-Meier method, and a statistical model including risk factors affecting neonatal calf diarrhea was created using Cox regression analysis. As a result of the study, 54.7% of calf diarrhea was observed in the neonatal period in the current farm. The overall survival time of calves in terms of diarrhea was calculated as mean 17.90 (95% CI 17.19-18.61) and median 14.00 (95% CI 11.62-16.38) days. The model including risk factors for the current disease was created with the variables of colostrum quality, birth weight x dystocia and birth weight x time and the risk ratios were determined as 0.848, 0.991 and 0.997, respectively. The risk factors and calculated risk ratios determined in the study constitute a risk model on the time of diagnosis of the disease and serve as a recommendation to breeders. The current result has revealed the levels of positive effects that plans and strategies aimed at improving colostrum quality, obtaining calves with optimum birth weight and reducing dystocia rates in dairy farming will have on calf health.
Benzer Tezler
- Yenidoğan buzağılarda ishalin kortizol salınımı üzerine etkisi ve klinik önemi
The effect and clinical importance of diarrhea to cortisol secretion in neonatal calves
METİN KORAY ALPAY
Doktora
Türkçe
2003
Veteriner HekimliğiAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ŞAHAL
- Neonatal buzağılarda iki farklı immunomodülatörün buzağı ishalleri üzerine etkileri
The effects of two different immunomodulators on the calf diarries in neonatal calves
GÖKHAN SAYBER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Veteriner HekimliğiAfyon Kocatepe Üniversitesiİç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KABU
- Yeni doğan buzağılara verilen Diakur® plus'ın ishal vakaları ve bazı kan parametrelerine etkisi
The effect of Diakur® Plus given to neonatal calves on incidence of diarrhea and some blood parameters
SAMET KÖSE
Doktora
Türkçe
2021
Veteriner HekimliğiAnkara ÜniversitesiHayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN ŞEHU
- Akut ishalli buzağılarda prokalsitonin düzeylerinin belirlenmesi
Determination of procalcitonin levels in calves with acute diarrhea
OĞUZHAN ASLANDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Veteriner HekimliğiErciyes Üniversitesiİç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEHBİ GÜNEŞ
- Neonatal ishalli buzağılarda lactoferrinin koruyucu ve terapotik etkisinin araştırılması
Investigation of the protective and therapeutic effect of lactoferrin in calves with neonatal diarrhea
NURETTİN IŞIK
Doktora
Türkçe
2022
Veteriner HekimliğiVan Yüzüncü Yıl Üniversitesiİç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH KAYA
PROF. DR. HASAN İÇEN