Selçuklu ailesinin menşei ve erken dönem siyasî tarihleri (Dukak ile Selçuk Bey dönemi)
The origin of the Seljuk family and its early political histories (Dukak and Seljuk Beg period)
- Tez No: 908694
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUNUS EMRE TANSÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Hanedanlığın bilinen ilk üyesi olan Dukak'ın Oğuz Yabgusuna karşı gösterdiği mukavemetten sonra, bir devlet kurma hayali oluşan Selçuklu ailesinde ilk hareket oğlu Selçuk'un Cend'e göç etmesi ile başlamıştır. Ailenin ilk üyeleri konumunda olan bu iki ismin siyasî faaliyetleri devletin geleceğini doğrudan belirlemiştir. Ancak siyasî faaliyetlerini aydınlatacak farklı zamanlarda yazılmış kaynakların, birbirleri arasındaki tutarsızlıkları sebebiyle kendileri hakkında farklı rivayetler ortaya atılmış ve bir bilgi karmaşasını meydana getirmiştir. Birtakım müverrihlerde var olan bu boşluktan yararlanmak suretiyle kendilerince Selçuklu ailesinin menşeini, mensup oldukları dine ne zaman geçtiklerini ve Dukak ile oğlu Selçuk'un siyasî faaliyetlerini abartılı ve müphem olan ifadelerle aktarmaya çalışmışlardır. Bu hususta dikkatimizi çeken ilk konular, hanedanlığa adını vermiş olan Selçuk'un isim meselesi, Oğuznâme tabanlı eserlerin ailenin menşei hakkındaki rivayetleri, bir dönem içinde bulundukları Oğuz Yabgu Devleti ile ikili ilişkileri ve ailenin ilk dönemleri hakkında değerli bilgiler sunduğunu tahmin ettiğimiz Meliknâme adlı eserin Dukak ve oğlu Selçuk için sarf ettiği abartılı rivayetler olmuştur. Meliknâme ve Oğuznâme temelli eserler Selçuklu ailesinin faaliyetlerini anlamamız bakımından çok değerlidir. Fakat her iki eser de birbiriyle karşılaştırıldığı taktirde bir taraftan ailenin soyu yüceltilirken bir taraftan da sıradan kişiler olarak gösterilmeye çalışılmıştır. Bundan dolayı her iki eseri kaynak alarak eserlerini kaleme alan müelliflerin rivayetlerin birbirleriyle karşılaştırmak suretiyle incelenmesi elzemdir. Bu sayede Selçuklu ailesi için ortaya atılan rivayetlerin ne gibi amaçlar doğrultusunda ortaya atıldığı daha iyi anlaşılacaktır.
Özet (Çeviri)
After the resistance of Dukak, the first known member of the dynasty, against the Oghuz Yabgus, the first movement in the Seljuk family, which dreamed of establishing a state, started with the migration of his son Seljuk to Djand. The political activities of these two names, who are the first members of the family, directly determined the future of the state. However, due to the inconsistency between the sources written at different times that would shed light on their political activities, different rumors have been put forward about them and created a confusion of information. By taking advantage of this gap in some scholars, they tried to convey the origin of the Seljuk family, when they switched to the religion they belonged to, and the political activities of Dukak and his son Seljuk with exaggerated and ambiguous expressions. In this regard, the first issues that attracted our attention were the name issue of Seljuk, who gave his name to the dynasty, the rumors of the Oguz-nāmeh based works about the origin of the family, the bilateral relations with the Oguz Yabgu State, which they were in for a while, and the exaggerated rumors of the Malik-nāmeh, which we guess provides valuable information about the early periods of the family. Malik-nāmeh and Oguz-nāmeh based works are very valuable in terms of understanding the activities of the Seljuk family. However, if both works are compared with each other, on the one hand, the lineage of the family is glorified, on the other hand, it is tried to be shown as ordinary people. For this reason, it is essential to examine the narrations of the authors who wrote their works by taking both works as a source by comparing them with each other. In this way, it will be better understood for what purposes the rumors put forward for the Seljuk family were put forward.
Benzer Tezler
- Selçuklu çağında Trablusşam'da Ammâroğulları hâkimiyeti (462-502/1070-1109)
Banū ʻAmmār's rule in tripoli during the Seljuk era (462-502/1070-1109)
AHMED ALDAHROUJ
Doktora
Türkçe
2023
TarihKırıkkale ÜniversitesiFen Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM GÖKBÖRÜ
- Büyük Selçuklu Hanedan Üyesi Musa Yabgu, ailesi ve hâkimiyet bölgesi
Musa Yabgu, Member of Great Seljuk Dynasty, his family and his region of dominion
HARUN AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Tarihİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CİHAN PİYADEOĞLU
- Vezir Nîzâmülmülk'ün ailesinin Büyük Selçuklu Devleti'ndeki rolü
The role of the Vizier Nizam al-Mulk's family in the Great Seljuk Empire
TUĞBA TAŞKESEN
- I. Kılıç Arslan dönemi Türkiye Selçuklu devleti tarihi
History of the Turkey Seljuk state in the period of Kilidj Arslan I
BURAK NAZİF SARICI
- Selçuklu ibriklerinden yola çıkarak, çağdaş bir yorumla farklı tekniklerle tekstil yüzeyinin oluşturulması
The creation of textile surface using different techniques with a contemporary interpretation based on Seljuk ewers
KARIM JOUDI MATANAGH
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiBeykent ÜniversitesiTekstil Tasarım Ana Sanat Dalı
PROF. ESİN SARIOĞLU