Hicri altıncı asra kadar Hanefi mezhebi doktrininde Karz akdi(Roma Hukukuyla mukayeseli)
The Qard contract in the doctrine of the Hanafi school until the sixth century after hijrah (In comparison with Roman Law)
- Tez No: 908904
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN HACAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
Bu çalışma, Roma hukukundaki“mutuum”terimiyle karşılaştırmalı olarak, hicrî altıncı asra kadar Hanefî mezhebi kaynakları üzerinden karz akdinin teorik çerçevesini ele almayı amaçlamaktadır. Tezde, Hanefî fakihlerinin karz akdiyle ilgili temel unsurları, şartları ve akde bağlı yükümlülükleri nasıl şekillendirdiği, fıkhî kaynaklar temelinde analiz edilmiştir. Mukayese unsuru olarak Roma hukukundaki“mutuum”teriminin tanımı, temel unsurları ve amacı ele alınmış; ayrıca usul hukuku açısından himaye yollarına değinilmiş ve ahlâkî boyutu vurgulanmıştır. Araştırmada, her iki hukuk sisteminde“karz”ve“mutuum”terimlerinin, hukuki normların ötesinde toplumsal yardımlaşmanın inşasındaki işlevselliğinin altı çizilmiştir. Tez, karşılaştırmalı metodolojiyle İslam ve Roma hukuk sistemlerinin borç sözleşmelerine dair yaklaşımlarını açıklığa kavuşturmayı hedeflerken Hanefî mezhebi doktrininin gelişimine ve içtihatlarının teorik çerçevesine de ışık tutmaktadır. Bu bağlamda çalışma, İslam hukukunun borç ilişkilerine dair klasik dönem yaklaşımlarını, modern hukuk sistemleri ve tarihsel bağlamda yeniden değerlendirmek isteyen araştırmacılar için bir referans niteliğindedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the theoretical framework of the“qard”contract based on Hanafi school sources up to the sixth century AH, in comparison with the concept of“mutuum”in Roman law. The thesis analyzes, through fundamental jurisprudential sources, how Hanafi jurists formulated the essential elements, conditions, and obligations associated with the qard contract. As a point of comparison, the definition, fundamental elements, and purpose of the term“mutuum”in Roman law are addressed. Additionally, protective mechanisms from the perspective of procedural law and its moral dimension are highlighted. The research underscores the functional role of the terms“qard”and“mutuum”in fostering social solidarity beyond their legal norms in both legal systems. Employing a comparative methodology, the thesis seeks to clarify the approaches of Islamic and Roman legal systems to loan contracts while shedding light on the development of Hanafi doctrinal thought and the theoretical framework of its jurisprudence. In this context, the study serves as a significant reference for researchers aiming to reevaluate classical Islamic legal approaches to debt relations within the frameworks of modern legal systems and historical context.
Benzer Tezler
- Târîhu Dımaşk özelinde hicrî üçüncü asra ait hadis kaynakları
Hadith sources of the third century hijri special of historic Dimaşk
ZHANUZAK TURAN UULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERHAT GÖKÇE
- İbrahim b. Abdillah b. İbrahim ve Risâle fî İ'câz'il-Kur'ân adlı eseri (Transkripsiyon ve değerlendirme)
İbrahim b. Abdillah b. İbrahim and his work named Risale fi İcazil Kuran (Transcription and evaluation)
ŞERİFE FEYZA DÜNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinEge ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEYFULLAH EFE
- Nâsihuddîn Ebû Bekir Ahmed b. Muhammed el-Errecânî'nin hayatı ve divanının incelenmesi belâgat ve metinlerarasılık bağlamında bir inceleme
Arrajānī's life and divan analysis; A study in the framework of relation and intertextuality (An analysis within the framework of rhetoric and intertextuality)
MÜFİDE AĞIRKAN
Doktora
Türkçe
2023
Doğu Dilleri ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİM ÖZNURHAN
- Bahâüddin el-Kazvînî'nin Sirâcü'l-ʻUkûl isimli eseri ve kelâmî görüşleri
Bahāuddīn al-Qazwīnī's work entitled Sirāj al-Uqūl and his theological views
FATİH MEHMET SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinPamukkale ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH İBİŞ
- Fahreddîn er-Râzî'nin kıyas anlayışında münâsebe kavramı
The concept of relation in Fakhr al-Dīn al-Rāzī's understanding of comparison
MUHAMMED EMİN GÜLAÇTI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA HARUN KIYLIK