Habsburglar ve Luthercilik: Türk tehdidi çerçevesinde bir inceleme 1517-1532
Habsburgs and Lutheranism: A study in the context of the Turkish threat 1517-1532
- Tez No: 909629
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH GÜRCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Dünya tarihinin en önemli gelişmelerinden biri olan Protestanlık, 16. yüzyılın başlarında Alman topraklarında ortaya çıkmıştır. Martin Luther'in takipçileri olan ilk Protestan gruplar Lutherciler olarak anılmışlardır. Ortaya çıktıktan sonra Avrupa tarihinin sonraki gelişiminde önemli etkileri olan Luthercilik hareketinin hayatta kalmasında birçok faktör etkili olmuştur. Bu çalışmada bu föktörlerin neler olduğuna değinilecektir. Bu çalışmada öne sürülen tez bu föktörlerin en önemlilerinden birinin Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'ya yönelik tehdididi olduğudur. Araştırma kapsamında bu hareketin ilk ortaya çıktığı 1517 yılından Katolik otoritelerce ilk kez tanınmış olduğu 1532 yılına kadarki dönem incelenmiştir. Lutherciliğin ortaya çıktığı dönemde Orta Avrupa ve Akdeniz'e yönelik Osmanlı tehdidi, en büyük Katolik güç olan Habsburgları, bu hareketten uzak tutmuş ve Luthercilerle uzun süre anlaşmak zorunda bırakmıştır. Bu çalışmamızda, konu ile ilgili Türkçe ve İngilizce literatürden faydalanmanın yanı sıra dönemin ana aktörleri olan Şarlken ve Luther'in mektupları ve diğer birincil kaynaklardan da faydalanılmıştır. Bu veriler aracılığıyla söz konusu Osmanlı tehdidi ile Lutherciliğin hayatta kalması arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmıştr. Osmanlıların Mohaç Seferi ile birlikte Orta Avrupa siyasetine doğrudan dahil olmasından önce Lutherciler için Alman prenslerinin kendilerine sağladığı koruma, Katolikler arasındaki çekişmeler ve imparatorluk seçimleri gibi faktörler avantaj sağlamış olsa da özellikle Mohaç'tan sonra Osmanlıların etkisi daha bariz bir şekilde görülebilecektir. Özellikle 1526 yılındaki Mohaç Seferi'nin etkisiyle Lutherciliğe ilk tavizler verilmiş ve onların o döneme kadar elde etmiş oldukları kazanımlar geçici süreliğine de olsa tanınmıştır. 1532 yılındaki Alman Seferi sebebiyle de Osmanlılara karşı askeri güç toplamak isteyen Katolik otoriteler ve Lutherciler arasında Nürnberg Din Barışı yapılmıştır. Habsburglar başta olmak üzere Katolik otoritelerin Luthercilerin o dönemdeki mevcut konumlarını tanımak zorunda kaldıkları 1526 ve 1532 yıllarındaki bu anlaşmalarla 1555 yılındaki Augsburg Din Barışı'nın ilk adımları atılmıştır.
Özet (Çeviri)
Protestantism, one of the most important developments in world history, emerged in German lands in the early 16th century. The first Protestant groups that were followers of Martin Luther were called Lutherans. Many factors were effective in the survival of the Lutheran movement, which had a significant impact on the subsequent development of European history after its emergence. The thesis of this study is that one of the most important factors was the threat of the Ottoman Empire to Europe. Within the scope of the research, the period from 1517, when this movement first emerged, to 1532, when it was first recognized by the Catholic authorities, was examined. The Ottoman threat to Central Europe at the time of the emergence of Lutheranism kept the Habsburgs, the largest Catholic power, away from this movement and forced them to deal with the Lutherans for a long time. In this study, in addition to Turkish and English literature on the subject, the letters of Charles V and Luther, the main actors of the period, and other primary sources were also used. Through these data, the relationship between the Ottoman threat and the survival of Lutheranism has been tried to be revealed. Before the Ottomans' direct involvement in the policy of Central Europe with the Mohac Campaign, Lutherans had the advantage of the protection provided by German princes, conflicts between Catholics and imperial elections. But especially after Mohac, the influence of Ottomans became more evident. Especially with the effect of the Mohacs Campaign in 1526, the first concessions were made to Lutheranism and the gains they had achieved until that period were recognized, albeit temporarily. But In 1532, the Catholic authorities who wanted to gather military power against the Ottomans due to the German Campaign, signed the Religious Peace of Nuremberg with the Lutherans. With these agreements in 1526 and 1532, when the Catholic authorities, especially the Habsburgs, had to recognize the current position of the Lutherans at that time, the first steps of the Religious Peace of Augsburg in 1555 were taken.
Benzer Tezler
- Hungarian-Turkish relations: An approach in political history
Macar-Türk ilişkileri: Siyasal tarihe bir yaklaşım
ASYA ALTAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Uluslararası İlişkilerİstanbul Aydın ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATEŞ USLU
- II. Selim Döneminin Son Yıllarında Osmanlı Devleti ile Avrupa Devletleri Arasındaki İlişkiler (Mühimme Defterlerine Göre)
The Relations Between Ottoman Empire and European States During The Find Years of Selim II (According to Muhimme Register)
DİLEK DEMİRKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET GÜNEŞ
- Die sozialen, kulturellen, demographischen und wirtschaftlichen Auswirkungen der II. Türkenbelagerung (1683) in der Stadt Wien
II. Viyana Kuşatması'nın (1683) Viyana Şehri Üzerindeki Sosyal, Kültürel, Demografik ve Ekonomik Etkileri
TUĞBA İSMAİLOĞLU KACIR
- Akdeniz'de Osmanlılar ve Habsburglar 1550-1600: Siyaset-ticaret-ziyaret
Ottomans and Habsburgs in the Mediterranean 1550-1600: Politics, trade, visit
ERGÜN ÖZSOY
- XVII. yüzyılın ı̇lk yarısında Osmanlı-Habsburg diplomatik ı̇lişkileri ve Osmanlı diplomasisi
Ottoman-Habsburg diplomatic interactions and the Ottoman diplomacy during the first half of the seventeenth century
MAHMUT HALEF CEVRİOĞLU
