Topkapı Sarayı ve Victoria&Albert Müzesindeki parşömenlerde bulunan Ma'kıli yazıların tasarım yönünden analizleri
Design analysis of Ma'kili writings found on the parchments located in Topkapi Palace and Victoria & Albert Museum
- Tez No: 909897
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ RIZA ÖZCAN
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Hat Sanatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 477
Özet
Topkapı Sarayı ve İngiltere'deki Victoria & Albert Müzesi, İslam sanatının nadide eserlerini barındıran önemli kültürel merkezlerdir. Bu çalışma, her iki müzede korunan parşömenlerde yer alan Ma'kıli yazılarını estetik ve tasarım açısından incelemektedir. Ma'kıli yazı, İslam sanatında soyutlama, simetri ve geometrik düzen anlayışıyla özgün bir yere sahiptir. Simetrik dizilimi ve keskin geometrik formları, bu yazının karakteristik özelliklerini oluşturur. Farklı dönemlerde ve coğrafyalarda kazandığı sanatsal dokunuşlar, Ma'kıli yazının zengin ve çeşitlenmiş bir dil geliştirmesine olanak sağlamıştır. Çalışmada, Topkapı Sarayı'ndaki Osmanlı dönemine ait Ma'kıli yazıları ile Victoria & Albert Müzesi'ndeki İslam sanatına ait örnekler karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Yazıların kompozisyon elemanları, biçimsel detayları, renk tercihleri ve geometrik düzenlemeleri yazının estetik değerine ve anlam dünyasına olan katkıları açısından detaylı şekilde incelenmiştir. Ayrıca, bu eserlerin orijinal yapılarının korunarak dönemin estetik anlayışı doğrultusunda nasıl yorumlandığı da değerlendirilmiştir. Ma'kıli yazı, sadece sanatsal bir öğe değil, aynı zamanda kültürel ve manevi bir ifade aracı olarak İslam sanatında önemli bir yer tutmaktadır. Bu yazı stili, hattatlara soyut ve geometrik formlar aracılığıyla yaratıcı ifade alanları sunmuş, İslam sanatının estetik çeşitliliğini artırmıştır. Aynı zamanda, Ma'kıli yazının mimari süslemelerden el yazmalarına kadar geniş bir kullanım alanına sahip olduğu görülmektedir. Bu çalışma, yazının sanatsal ve kültürel bağlamda taşıdığı anlamı ortaya koyarken, Topkapı Sarayı ve Victoria & Albert Müzesi'ndeki eserler arasındaki estetik ve tasarımsal benzerlikleri ve farklılıkları belirlemeyi amaçlamaktadır. Böylece Ma'kıli yazının İslam sanatındaki yeri ve gelişimi daha kapsamlı bir şekilde değerlendirilmektedir. Bu analiz, İslam sanatının evrensel estetik anlayışa katkısını ve kültürel mirasın korunmasının önemini vurgulamaktadır. ANAHTAR KELİMELER: Topkapı Sarayı Müzesi, Victoria & Albert Müzesi, Mirza Ekber, Ma'kıli yazı, Kûfî yazı
Özet (Çeviri)
The Topkapı Palace and the Victoria & Albert Museum in England are significant cultural centers that house rare and valuable works of Islamic art. This study examines the Ma'kili scripts preserved on parchment in both museums from an aesthetic and design perspective. Ma'kili script holds a unique place in Islamic art with its emphasis on abstraction, symmetry, and geometric order. Its symmetrical arrangement and sharp geometric forms are defining characteristics. The artistic touches added to Ma'kili script across different periods and geographies have enabled the development of a rich and diverse visual language. In this study, Ma'kili scripts from the Ottoman period in the Topkapı Palace are comparatively analyzed alongside Islamic art examples in the Victoria & Albert Museum. The compositional elements, formal details, color preferences, and geometric arrangements of the scripts are thoroughly examined in terms of their contributions to the aesthetic value and semantic depth of the works. Additionally, how these pieces have been interpreted within the aesthetic understanding of their respective periods while preserving their original structures is evaluated. Ma'kili script is not only an artistic element but also serves as a cultural and spiritual medium, holding a significant place in Islamic art. This style of script has provided calligraphers with creative spaces for expression through abstract and geometric forms, enriching the aesthetic diversity of Islamic art. Moreover, Ma'kili script is observed to have a broad application, ranging from architectural decorations to manuscripts. This study aims to reveal the artistic and cultural meanings conveyed by the script while identifying the aesthetic and design similarities and differences between the works in the Topkapı Palace and the Victoria & Albert Museum. Thus, the position and development of Ma'kili script within Islamic art are evaluated more comprehensively. This analysis emphasizes the contribution of Islamic art to universal aesthetic understanding and highlights the importance of preserving cultural heritage. KEYWORDS: Topkapı Palace Museum, Victoria & Albert Museum, Mirza Akbar, Ma'kili Script, Kufic Script
Benzer Tezler
- Sultan III. Ahmed'in bazı eserlerinin hat sanatı bakımından tahlili
Sultan III. understanding of the works of Ahmed from the calligraphy maintenance
SÜMEYRA ERDEM
Doktora
Türkçe
2019
El SanatlarıGazi ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. AYSEN SOYSALDI
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN ÖKSÜZ
- 19. yüzyıl İstanbul mimarisinde endüstriyel camın kullanımı
The use of industrial glass in 19th century architecture of Istanbul
İPEK KOSOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP KUBAN
- Topkapı Sarayı ve Sadberk Hanım Müzesi koleksiyonlarındaki cep saatlerini süsleyen resimlere bir bakış
A look at the pictures on the pocket watches in the collections of Topkapı Palace Museum and Sadberk Hanım Museum
SERPİL ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sanat TarihiBursa Uludağ ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELVAN TOPALLI
- Topkapı Sarayı koğuş yapıları
Topkapı Palace ward buildings
BATUHAN BURAK BEŞİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUR URFALIOĞLU
- Topkapı Sarayı koruma yönetim planı önerisi
Proposal for conservation management plan for Topkapı Palace
MERVE KOCAGÖZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER DABANLI