Geri Dön

Öğretmenlerin yaşadığı stres faktörleri ve kişilik özellikleri ile stresle baş etme stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

The relationship between teachers' stress factors and personality traits and their coping strategies with stress

PDF İndir

  1. Tez No: 910536
  2. Yazar: NİHAL AKSOY
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ZÜMRÜT GEDİK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Stres, Stresle Baş etme, Kişilik, Öğretmen, Nörotisizm, Psikotizim, Dışadönüklülük, Stress, Coping with Stress, Personality, Teacher, Neuroticism, Psychoticism, Extraversion
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Genel Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 116

Özet

Bu çalışmanın amacı, içinde bulunduğumuz toplumu oluşturan bireyleri yetiştirerek topluma yön veren öğretmenlerin yaşadığı stres düzeylerini ve kaynaklarını belirlemek ve öğretmenlerin kişilik özelliklerinin stresle baş etme ile olan ilişkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda toplam 293 öğretmenden veri toplanmıştır. Çalışmada katılımcılara Demografik Bilgi Formu, Öğretmenlerin Stres Faktörleri Anketi, Stresle Başa Çıkma Ölçeği (SBÖ) ve Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu (EKA-GGK) uygulanmıştır. Elde edilen veriler IBM SPSS programında analiz edilmiştir. Gruplar arası karşılaştırmalarda normal dağılım gösteren veriler için parametrik testler (bağımsız gruplar için t-testi, tek yönlü varyans analizi, Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı), normal dağılmayan veriler için parametrik olmayan testler (Kruskall-Wallis-H testi, Mann Whitney U testi) kullanılmıştır. Öğretmenlerin nörotisizm puanları ile etkili başa çıkma puanları arasında negatif ve orta düzeyde bir ilişki bulunmaktadır. Yani, daha yüksek nörotisizm puanlarına sahip öğretmenler, etkili başa çıkma stratejilerini daha az kullanmaktadır. Dışa dönüklük puanları ile etkili başa çıkma arasında pozitif ve düşük düzeyde bir ilişki vardır, ancak bu ilişki diğer değişkenler kontrol edildiğinde daha da zayıflamaktadır. Psikotisizm ve yalan puanları ile etkili başa çıkma arasında düşük düzeyde pozitif ilişkiler bulunmaktadır. Çoklu regresyon analizine göre, nörotisizm ve yalan, etkili başa çıkma puanları üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu anlaşılmıştır. Yapılan analizler sonucunda öğretmenlerin kişilik özellikleri ve stresle başa çıkma stratejilerinin karşılaştırılmasında öğretmenlerin nörotisizm düzeyleri, etkisiz başa çıkma ve çaresiz kendini suçlayıcı yaklaşımla pozitif bir ilişkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Özellikle nörotisizm ve çaresiz kendini suçlayıcı yaklaşım arasında güçlü bir bağ bulunmuştur. Ayrıca nörotisizm, kendine güvenli, iyimser yaklaşımlar ve etkili başa çıkma ile negatif yönde ilişkilidir. Bu, yüksek nörotisizmin etkili başa çıkmayı azaltabileceğini göstermektedir. Dışa dönüklük, etkili başa çıkma ve kendine güvenli yaklaşımla pozitif ilişkilidir. Ayrıca, dışa dönüklük ile çaresiz kendini suçlayıcı ve boyun eğici yaklaşımlar arasında düşük seviyede negatif ilişki bulunmaktadır. Psikotisizm genel olarak diğer değişkenlerle anlamlı bir ilişki göstermemiştir, ancak yalan puanlarıyla negatif bir ilişki içindedir. Yalan puanları kendine güvenli ve iyimser yaklaşımlar ile pozitif, çaresiz kendini suçlayıcı ve boyun eğici yaklaşımlar ile negatif ilişkilidir. Bu, daha yüksek yalan puanlarının etkili başa çıkma stratejileriyle bağdaştığını göstermektedir. Kendine güvenli ve iyimser yaklaşımlar arasında güçlü bir pozitif ilişki bulunmaktadır. Her iki yaklaşım da etkili başa çıkmayla pozitif ilişkiliyken, etkisiz başa çıkma ile negatif ilişkilidir. Etkili ve etkisiz başa çıkma arasında negatif ve anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Etkili başa çıkma, sosyal destek arama ile pozitif, boyun eğici yaklaşımla ise negatif ilişki göstermektedir. Çalışmanın sonucunda elde edilen bulgular literatür çerçevesinde ele alınmıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to shed light on the stress levels experienced by teachers who direct the society and educate the individuals of the society and to examine the effect of personality structures on coping with stress. The aim of the study is to have information about the stress factors experienced by teachers and to examine the effects of different variables on each other. In line with this purpose, data were obtained from 302 participants, but the study was analyzed with 291 data that provided appropriate data for the study. In the study, Demographic Information Form, Teachers' Stress Factors Questionnaire, Stress Coping Scale (SCS) and Eysenck Personality Questionnaire-Revised Abbreviated Form (EKA-GGK) were applied to the participants. The data obtained were analyzed in IBM SPSS program. For comparisons between groups, parametric tests (t-test for independent groups, one-way analysis of variance, Pearson product-moment correlation coefficient) were used for normally distributed data, and nonparametric tests (Kruskall-Wallis-H test, Mann Whitney U test) were used for non-normally distributed data. There is a negative and moderate relationship between teachers' neuroticism scores and effective coping scores. That is, teachers with higher neuroticism scores use effective coping strategies less. There is a positive and low level relationship between extroversion scores and effective coping, but this relationship weakens when other variables are controlled. There are low level positive relationships between psychoticism and lying scores and effective coping. According to multiple regression analysis, neuroticism and lying have a significant effect on effective coping scores. As a result of the analysis, in the comparison of teachers' personality traits and coping strategies with stress, it was determined that teachers' neuroticism levels had a positive relationship with ineffective coping and helpless self-blaming approach. In particular, a strong link was found between neuroticism and helpless self-blaming approach. In addition, neuroticism is negatively related to self-confident, optimistic approaches and effective coping. This suggests that high neuroticism may reduce effective coping. Extraversion is positively related to effective coping and self-confident approach. Moreover, there is a low level negative relationship between extraversion and helpless self-blaming and submissive attitudes. Psychoticism did not show a significant relationship with other variables in general, but it was negatively correlated with lying scores. Lying scores were positively associated with self-confident and optimistic approaches and negatively associated with helpless self-blaming and submissive approaches. This suggests that higher lying scores are associated with effective coping strategies. There is a strong positive relationship between self-confident and optimistic approaches. Both approaches are positively related to effective coping and negatively related to ineffective coping. There is a negative and significant relationship between effective and ineffective coping. Effective coping is positively related to seeking social support and negatively related to submissive coping. The findings of the study are discussed within the framework of the literature.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    851418

    Mesleki gelişim yöntemi olarak uygulanan mesleki öğrenme topluluklarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi

    Evaluating professional learning communities implemented as a method for professional development according to teachers' views

    GAMZE ÖZER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SABRİ ÇELİK

  2. Tez No

    812994

    Well-being, burnout, and teaching anxiety among EFL teachers

    İngilizce öğretmenlerinin iyilik hali, tükenmişlik duygusu ve öğretme kaygısının incelenmesi

    AYŞE MİNE ONAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELAMİ AYDIN

  3. Tez No

    894838

    Ortaokul öğretmenlerinin teknostres düzeylerini etkileyen faktörler ve bu faktörlerle baş etmede çözüm önerileri

    Ortaokul öğretmenlerinin teknostres düzeylerini etkileyen faktörler ve bu faktörlerle baş etmede çözüm önerileri

    İHSAN TAHİROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERKAN İZMİRLİ

  4. Tez No

    278754

    İlköğretim I. kademe öğretmenlerini etkileyen stres faktörleri ve başetme yöntemleri ?Yozgat ili Akdağmadeni ilçesi örneği?

    İlköğretim I. kademe öğretmenlerini etkileyen stres faktörleri ve başetme yöntemleri ?Yozgat ili Akdağmadeni ilçesi örneği?

    HÜSEYİN PİLATİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimMaltepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN

  5. Tez No

    426136

    Liselerde görev yapan kadın ve erkek öğretmenlerin stres düzeylerinin karşılaştırılması

    Compari̇ng the stress levels of female and male teachers working in high schools

    SEFA KARAKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GANİME AYDIN

Geri Dön