1844-1845 (h.1260-1261) temettüat defterlerine göre Adapazarı kazası merkez mahallelerinin (Dağcılar, Uzaklar, Burma, Kuyumcu, Yahyalar, Hocaoğlu, Yağcılar, Pabuççular, Mehmed Efendi) nüfus, iktisadi ve toplumsal durumları
1844-1845 (h.1260-1261) population, economic and social conditions of the central neighborhoods of Adapazarı district (Dağcılar, Uzaklar, Burma, Kuyumcu, Yahyalar, Hocaoğlu, Yağcılar, Pabuççular, Mehmet Efendi) according to the dividend books
- Tez No: 910885
- Danışmanlar: PROF. DR. UFUK GÜLSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
Adapazarı kazasının dokuz merkez mahallesini konu alan çalışmamız, bu mahallelere ait 1844 ve 1845 yıllarında kaydedilen Temettüat Defterlerinden istifade edilerek hazırlanmıştır. Çalışmamızda Dağcılar, Uzaklar, Burma, Kuyumcu, Yahyalar, Hocaoğlu, Pabuççular, Yağcılar ve Mehmed Efendi Mahalleleri'nde ikâmet eden toplam 332 hanenin emlâk, arazi, hayvancılık ve esnaflıktan kazandıkları ticari kazançlar incelenmiştir. Bu defterlerin yanı sıra 10 haneden oluşan Adapazarı'nda Mütemekkin Yabancı Tüccarlar Temettü Defteri'nden de istifade edilmiştir. Kazada Kuyumcu ve Burma Mahalleleri sâkinleri Ermenilerden oluşurken geriye kalan yedi mahalle ise Müslümanlar yaşamaktadır. Ermenilerin yaşadığı mahallelerde ticaret ve zanaatkârlık yaygınken Müslüman mahallelerinde tarım ve hayvancılık faaliyetleri ön plana çıkmaktadır. İncelediğimiz mahallerde tarımsal faaliyet olarak hınta (buğday), şair (arpa), mısır, kabluca, alef (yulaf), duhan (tütün), sarımsak, soğan, patlıcan, burçak, kettan ziraati yapımış, bostan (kavun, karpuz) ekilmiş ve çayır biçilmiştir. Bunların yanı sıra sebze ve meyve (dut, ceviz ve elma) yetiştiriciliği de yapılmaktadır. Kazada büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık yapılmıştır. Sayımı yapılan büyükbaş hayvanlar arasında; karasığır, karasığır danası, karasığır öküzü, karasığır tosunu, kısır inek, camuş, camuş öküzü, camuş tosunu, camuş düğesi, dombay öküzü, dombay ineği, bargir ve kısraklar ile küçükbaş hayvanlardan keçi ve koyunlar yer almaktadır. Kazada esnaf ve zanaatkârlık faaliyetleri yaygın olarak görülmektedir. Dokuma, dericilk, metal işletmeleri, yiyecek ve içecek, tütün, ziraatçilik ve hizmet sektöründe birçok sahsın ve işletmenin sayımları yapılmıştır. Kazadan tahsil edilen vergiler; vergi-i mahsûsa, kovan resmi, âşar, cizye ve ağnam şeklindedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This study, which covers nine central neighborhoods of Adapazarı district, was prepared by utilizing the dividend books of these neighborhoods recorded in 1844 and 1845. In our study, the commercial earnings of a total of 332 households residing in the Dağcılar, Uzaklar, Burma, Kuyumcu, Yahyalar, Hocaoğlu, Pabuççular, Yağcılar and Mehmed Efendi neighborhoods were examined. In addition to these notebooks, the Mütemekkin Foreign Merchants' Dividend Book of Adapazarı, consisting of 10 households, was also used. While the residents of Kuyumcu and Burma neighborhoods in the district are Armenians, the remaining seven neighborhoods are inhabited by Muslims. While trade and craftsmanship are common in the neighborhoods where Armenians live, agriculture and animal husbandry activities are prominent in the Muslim neighborhoods. In the neighborhoods we examined, as agricultural activities, the following were carried out: wheat, barley, corn, kabluca, alef, tobacco, garlic, onion, eggplant, vetch, kettan, vegetable garden and meadow. In addition to these, mulberry, walnut and apple orchards were planted and vegetable growing process was also carried out. Cattle and sheep farming were carried out in the district. Among the cattle counted; Karasığır, Karasığır calf, Karasığır ox, Karasığır bullock, Kısır cow, Camuş, Camuş ox, Camuş bullock, Camuş dugesi, Dombay ox, Dombay cow, Bargir and mares, and among the small cattle, goats and sheep were included. Tradesmen and craftsmen activities are common in the district. Counts of many individuals and businesses in the textile, leather, metal, food and beverage, tobacco, agriculture and service sectors were made. The taxes collected from the district are tax-i mahsûsa, hive tax, tithe, jizya and aghnam.
Benzer Tezler
- 1844-1845 temettuât defterlerine göre karapınar köylerinin sosyo-ekonomik yapısı
Socio economic structure of karapinar township villages accord'ing temettuat books(1844-1845)
SÜMEYYE KAPLAN
- 19. yüzyılın ortalarında çinenin sosyo-ekonomik yapısı (temettuat defterlerine göre)
Socio-economical building of çine in the 19th century middle (according to the temettuat defteri-tax recordings)
LÜTFİ BUDAK
- Temettüat Defterlerine göre Çorum Merkez kazasının sosyal ve iktisadi yapısı (1844-1845)
Socio-economic status of Çorum Central town according to Temettüat inventories dates back to 1844-1845
İLYAS AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonomiGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECATİ ÇAVDAR
- Temettuat Defterlerine göre Budaközü Kazası'nın sosyal ve ekonomik yapısı
The social and economical structure of the Budaközü Disrict according to the temettuat defters
DÖNÜŞ AYÇİÇEK
- 1844-1845 (h.1260-1261) tarihli temettuat defteri'ne göre Uluborlu Kazası'nın sosyal ve ekonomik yapısı
The social and economic structure of Uluborlu Town in accordance with temettuat defters dated 1844-1845 (h.1260-1261)
SAMİ SİNAV
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
TarihSüleyman Demirel ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. BEHSET KARACA