Psikolojik beceri antrenmanlarının, futbol hakemlerinin zihinsel dayanıklılık ve karar verme becerilerine etkisi
The effects of psychological skills training on mental toughness and decision-making skills of football referees
- Tez No: 911492
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MELİH BALYAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Spor, Psychology, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sporda Psiko-Sosyal Alanlar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Bu çalışmanın amacı, psikolojik beceri antrenmanlarının, futbol hakemlerinin zihinsel dayanıklılık ve karar verme becerilerine etkisini incelemektir. Araştırmanın örneklemini, Aydın ilinde il hakemi olarak görev yapan 60 erkek futbol hakemi (30 deney, 30 kontrol) oluşturmaktadır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden,“ön test-son test eşleştirilmiş kontrol gruplu seçkisiz desen”kullanılmıştır. Hakemlere; Kişisel Bilgi Formu, Sporda Zihinsel Dayanıklılık Envanteri (SZDE) ve Melbourne Karar Verme Ölçeği (MKVÖ) (I-II) uygulanmıştır. Araştırmaya katılan futbol hakemleri, ilk olarak deney ve kontrol gruplarına ayrılmıştır. İki gruba da uygulanan ön testlerin ardından, deney grubundaki hakemlere 10 hafta süresince psikolojik beceri antrenmanları (PBA) uygulanmış, sonrasında tüm hakemlere son testler tekrar uygulanmıştır. Deney grubu hakemlerinin, PBA öncesi ve sonrasında, toplam 10 haftayı kapsayan gözlemci notları da değerlendirilmiştir. Tüm bulgular IBM SPSS Statistic 25 programı ile değerlendirilmiştir. Deney grubundaki hakemlerin ön test ve PBA sonrası son test sonuçları incelendiğinde; zihinsel dayanıklılıklarının güven, kontrol ve devamlılık alt boyutlarında anlamlı bir fark olduğu (p≤ 0.05); karar verme becerilerinde ise karar vermede öz saygı ve karar verme stillerinden dikkatli karar verme ve panik karar verme alt boyutlarında anlamlı bir fark varken (p≤ 0.05), kaçıngan karar verme ve erteleyici karar verme alt boyutlarında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur (p>0.05). Deney grubundaki hakemlerin; yaşları, hakemlik süreleri ve lisanslı futbol oynama geçmişleri dikkate alındığında; SZDE ön test sonuçlarına göre ölçeğin güven, kontrol ve devamlılık alt boyutlarında anlamlı fark olduğu (p≤0.05), PBA sonrası son test sonuçlarında ise ölçeğin tüm alt boyutlarında anlamlı farkın ortadan kalktığı, MKVÖ ön test sonuçlarında ise ölçeğin karar vermede öz saygı ve karar verme stillerinden dikkatli, kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme alt boyutlarında anlamlı fark olduğu (p≤0.05), PBA sonrası son test ölçümlerinde ölçeğin kaçıngan ve erteleyici karar verme alt boyutlarında anlamlı fark devam ederken, karar vermede öz saygı ile dikkatli ve panik karar verme alt boyutlarında anlamlı farkın ortadan kalktığı görülmüştür. Çalışmamızın sonucunda, PBA programlarının; hakemlerin zihinsel dayanıklılıklarını, karar vermede öz saygılarını ve dikkatli karar verme davranışlarını arttırırken, panik karar verme davranışlarını azalttığı görülmüştür. Deney grubu hakemlerinin yaşları, hakemlik süreleri ve lisanslı futbol oynama durumlarına göre ön test-son test sıra ortalama puanları incelendiğinde; PBA sonrasında; yaşı küçük, hakemlik süresi az ve lisanslı futbol oynama geçmişi olmayan hakemlerin zihinsel dayanıklılıklarının arttığı; karar vermede öz saygılarının ve dikkatli karar verme davranışlarının arttığı, panik karar verme davranışlarının ise azaldığı görülmüştür. Ayrıca hakemlere uygulanan PBA programının, hakemlerin gözlemci not ortalamalarını arttırdığı sonucuna da varılmıştır. Elde ettiğimiz sonuçlardan hareketle; futbol hakemlerinin zihinsel dayanıklılıklarını ve karar verme becerilerini arttırabilmek, performans gelişimlerine katkı sağlayabilmek için rutin antrenman ve eğitim programlarına, psikolojik beceri antrenmanlarının eklenmesinin faydalı olabileceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to examine the effects of psychological skills training on mental toughness and decision-making skills of football referees. The sample of the study consists of 60 male football referees (30 experimental, 30 control) who serve as provincial referees in Aydın. In the study, a quantitative research method,“pre-test-post-test matched control group random design”was used. Personal Information Form, Sports Mental Toughness Questionnaire (SMTQ) and Melbourne Decision-Making Scale (MDMS) (I-II) were applied to the referees. The football referees participating in the study were first divided into experimental and control groups, and after the pre-tests applied to both groups, psychological skills training (PST) was applied to the referees in the experimental group for 10 weeks, and then post-tests were applied to all referees. The observer notes of the referees in the experimental group, covering a total of 10 weeks before and after the PST, were also evaluated. All findings were analyzed with the IBM SPSS Statistic 25 program. When the pre-test and post-PST results of the referees in the experimental group were examined; it was seen that there was a significant difference in the confidence, control and continuity sub-dimensions of mental toughness (p≤ 0.05), while there was a significant difference in the self-esteem in decision-making and the careful decision-making and panic decision-making sub-dimensions of decision-making styles (p≤ 0.05) in decision-making skills, there was no significant difference in the avoidant decision-making and procrastinating decision-making sub-dimensions (p>0.05). Considering the ages, refereeing periods and licensed football playing history of the referees in the experimental group; According to the SMTQ pre-test results, there was a significant difference in the trust, control and continuity sub-dimensions of the scale (p≤0.05), and in the post-test results after PST, there was no significant difference in all sub-dimensions of the scale, and in the MDMS pre-test results, there was a significant difference in the decision-making self-esteem and decision-making styles of the scale, careful, avoidant, procrastinating and panicking decision-making sub-dimensions (p≤0.05), and in the post-test measurements after PST, there was a significant difference in the avoidant and procrastinating decision-making sub-dimensions of the scale, while the significant difference in the decision-making self-esteem and careful and panicking decision-making sub-dimensions disappeared. As a result of our study, it was observed that PST programs increased the referees mental toughness, self-esteem in decision making and careful decision making behaviors, while decreasing their panic decision making behaviors. When the pre-test and post-test rank average scores of the experimental group referees were examined according to their ages, refereeing duration and licensed football playing status; it was observed that after PST, the mental toughness of the referees who were younger, had less refereeing duration and had no licensed football playing history increased; their self-esteem in decision making and careful decision making behaviors increased, while their panic decision making behaviors decreased. It was also concluded that the PST program applied to the referees increased the referees' observer grade point averages. Based on our results, it was concluded that adding psychological skills training to routine training and education programs could be beneficial in order to increase the mental endurance and decision-making skills of football referees and contribute to their performance development.
Benzer Tezler
- Futbol hakemlerine uygulanan empatik beceri eğitiminin hakemlerin müsabaka yönetimi üzerine etkisinin incelenmesi
The examination of emphatic skill training on game management in football referees
KENAN KOÇ
Doktora
Türkçe
2018
SporErciyes ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAHYA POLAT
- Genç futbolcularda non-dominant bacak antrenmanı öncesi uygulanan imgeleme çalışmasının bilateral transfer yoluyla bacak asimetrisi üzerine etkisinin incelenmesi
Examining the effect of imagery exercise applied before non-dominant leg training on leg asymmetry in young football players via bilateral transfer
FARUK UYAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporBursa Uludağ ÜniversitesiAntrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TONGUÇ VARDAR
- Life kinetik ve psikolojik beceri antrenmanlarının hokey beceri ve psikolojik değişkenler üzerine etkisinin incelenmesi
Examining effects of life kinetics and psychological skill trainings on hockey skill and psychological variables
ALİ YILDIRIM
Doktora
İngilizce
2021
SporÇukurova ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP FİLİZ DİNÇ
- Psikolojik beceri antrenmanının liseli sporcularda sportif sorunlarla başa çıkma becerileri ve performans stratejileri üzerine etkisinin incelenmesi
Analyzing effects of the psychological skill training on the performance strategies and coping skills with sportive problemsof high school athletes
ERSİN BALLIKAYA
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA SARAÇ
- 12 haftalık psikolojik beceri antrenman uygulamasının bireysel sporcularda kaygı, stresle baş etme, aşırı uyarılma becerileri üzerine etkisi
12 weekly psychological skills training in the implementation of the individual athlete anxiety, stress coping, excessive stimulation effect on skills
OĞUZHAN AYDİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiAntrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALUK SAÇAKLI