Kullanım değeri odaklı ekolojik kent planlaması
Use-value oriented ecological city planning
- Tez No: 911834
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP ŞİRİN ENLİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Dönüşüm ve Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Neoliberalizm, ekonomik büyümeyi ve sermaye birikimini merkeze alan bir yaklaşım olarak, toplumsal ve doğal süreçler üzerinde derin etkiler yaratmıştır. Özellikle 1980'lerden itibaren dünya genelinde yaygınlaşan neoliberal politikalar, doğayı ve kentsel alanları piyasa ekonomisinin birer parçası haline getirerek metalaştırmıştır. Bu süreçte, doğal kaynaklar ve kentsel alanlar, ekonomik büyüme ve kâr amacıyla yeniden düzenlenmiş; bu da doğanın ve kentlerin metalaşmasına yol açmıştır. Neoliberalizmin doğayı sermaye birikimi sürecine eklemleme çabası, ekolojik ve toplumsal krizlerin derinleşmesine neden olmuştur. Sermaye süreci, toplumsal yaşamın meta üretimi aracılığıyla yeniden üretimidir. Bu süreç sonucunda, insanın emek kapasitesi ve arzusu sömürülerek ve mekanları dönüştürülerek, aşırı birikim sorunları yaratılmaktadır. Kapitalizm,“değişim değerinin egemen olduğu”bir sistemdir ve kenti bir değişim değeri üretme alanı olarak görür. Çalışmanın ana problematiği, insanlara ve diğer canlılara ait“kullanım değeri”ni tanımlayan mekanların sermayedarlar için“değişim değeri”ne dönüştürülmesidir. Ekolojik planlama gibi birçok planlama teorisinin temelindeki kamu yararı, doğal, kültürel çevreyi koruma öncelikli anlayışın önüne geçen temel unsur da bu değer çelişkisi ve ekonomik parametrelerdir. Ancak gün geçtikçe artan ekolojik krizler, değişim değeri elde etme yoluyla gerçekleşen salt bir büyümenin gerçek anlamda toplumsal refahı arttırmadığını göstermiştir. Büyüme ekonomisine eleştiri olarak ortaya çıkan post-growth ve degrowth dönüşüm, mevcut büyüme odaklı planlama sistemlerini sorgulamayı ve dönüştürmeyi gerektirmektedir. Bu tez, kentsel planlamada kullanım değeri odaklı yaklaşımların ekolojik ve toplumsal sürdürülebilirliği nasıl artırabileceğini araştırmaktadır. Tezin amacı, kullanım değeri odaklı ekolojik planlama stratejilerinin kentsel alanlarda sosyal adaletin sağlanmasını ve çevresel korumayı ön planda tutarak sürdürülebilir kentleşme hedeflerine ulaşmada nasıl etkili olabileceğini göstermektir. Çalışma kapsamında geliştirilen Kullanım Değeri Odaklı Ekolojik Planlama Gösterge Seti, kentsel planlama süreçlerinde somut ve ölçülebilir kriterler sunarak bu politikaların uygulanabilirliğini artırmayı amaçlamaktadır. Gösterge seti, kentin mevcut ekolojik ve sosyal durumunu değerlendirerek sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmada yol gösterici bir araç olarak kullanılabilmeyi hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
Neoliberalism, as an approach centered on economic growth and capital accumulation, has had profound impacts on social and natural processes. Since the 1980s, neoliberal policies have spread globally, turning nature and urban spaces into components of the market economy, leading to their commodification. In this process, natural resources and urban areas have been reorganized with the aim of economic growth and profit, resulting in the commodification of nature and cities. Neoliberalism's efforts to integrate nature into the capital accumulation process have contributed to the deepening of ecological and social crises. The capital process is the reproduction of social life through the production of commodities. As a result of this process, excessive accumulation problems are created by exploiting human labor capacity and desire, and by transforming spaces. Capitalism is a system where“exchange value reigns supreme”and views the city as a space for producing exchange value. The main issue of this study is the transformation of spaces that define the“use value”for people and other living beings into“exchange value”for capitalists. The fundamental element that supersedes the public interest and the priority of preserving the natural and cultural environment, which are at the core of many planning theories such as ecological planning, is this value contradiction and economic parameters. However, the increasing ecological crises over time have shown that mere growth through obtaining exchange value does not genuinely enhance social welfare. The transformations emerging as critiques of the growth economy, such as post-growth and degrowth, necessitate questioning and transforming current growth-oriented planning systems. This thesis investigates how use-value-oriented approaches in urban planning can enhance ecological and social sustainability. The aim of the thesis is to demonstrate how use-value-oriented ecological planning strategies can be effective in achieving sustainable urbanization goals by prioritizing social justice and environmental protection in urban areas. The Use-Value Oriented Ecological Planning Indicator Set developed within the scope of the study aims to enhance the applicability of these policies by providing concrete and measurable criteria in urban planning processes. The indicator set aims to serve as a guiding tool in evaluating the current ecological and social conditions of the city and achieving sustainable development goals.
Benzer Tezler
- Live with nature to live in nature: A public participatory mapping of place values of Atatürk Urban Forest
Doğada yaşamak için doğa ile yaşa: Atatürk Kent Ormanı yer değerlerinin kamu katılımlı haritalanması
KOSAR AZARMIKHOSROSHAHI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF KISAR KORAMAZ
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Islah edilmiş maden alanlarında peyzaj tasarım yaklaşımlarının değerlendirilmesi (İstanbul Çiftalan-Kısırkaya yöresi maden alanı örneği)
Evaluation of landscape design approaches in post-mining improved landscape (Istanbul Çiftalan-Kisirkaya mine field example)
DEMET ÜLKÜ GÜLPINAR SEKBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Peyzaj MimarlığıKaradeniz Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ ACAR
- Urban acupuncture as a strategic method to improve cities in terms of blue-green infrastructure
Mavi-yeşil altyapı açısından şehirleri iyileştirmek için stratejik bir yöntem olarak kentsel akupunktur
RÜMEYSA KONUK AL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİH BOZKURT