Osmanlı'da hac organizasyonu (XVII-XVIII. yüzyıllar)
Ottoman hajj organization (XVII-XVIII. centuries)
- Tez No: 912549
- Danışmanlar: PROF. DR. ERHAN AFYONCU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 495
Özet
Hac ibadeti, büyük insan topluluklarının seyahat etmesi ve belirli bir mekânda bir araya gelmesi nedeniyle, devletlerin bir organizasyon düzenlemesini zorunlu kılmıştır. Osmanlı Devleti, Haremeyn üzerinde hâkimiyet kurduktan sonra bu organizasyonu sağlamak amacıyla her yıl büyük bir çaba göstermiş, insanî ve malî kaynaklarını seferber etmiştir. Bu süreçte, çok sayıda kişiyi görevlendirdiği gibi merkez ve taşra bürokrasisindeki çeşitli kademeleri de devreye sokmuştur. Bu çalışmada, Osmanlı Devleti'nin bu organizasyonu nasıl yürüttüğü üç bölümde ele alınmıştır. Birinci bölümde, hacca giden kişilerin kimlikleri, memleketleri ve sosyal statülerine göre taşıdıkları özellikler, izledikleri güzergâhlar, yolculuk süreçleri ve haccın nasıl eda edildiği incelenmiştir. İkinci bölümde, organizasyonda görev alan kişiler; bu kişilerin kimler olduğu, tayin ve azil süreçleri, gelirleri ve görevleri ele alınmış, ayrıca organizasyon kapsamında düzenlenen merasimlere değinilmiştir. Üçüncü bölümde ise organizasyonun malî boyutu; kaynakları, uygulamaları ve haccın devlete maliyeti detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Çalışmanın temel kaynaklarını, Osmanlı Arşivi'nde bulunan belge ve defterler ile çeşitli kütüphanelerdeki yazma eserler oluşturmuştur.
Özet (Çeviri)
The Hajj pilgrimage, which involves large groups of people traveling and gathering in specific locations, required states to establish well-organized systems. Following its control over the Holy Cities (Haramayn), the Ottoman Empire undertook significant efforts each year to manage this organization, mobilizing both human and financial resources. In this process, the empire not only assigned numerous individuals to specific roles but also activated various levels of central and provincial bureaucracies. This study examines how the Ottoman Empire managed this organizational effort in three sections. The first section focuses on the pilgrims, addressing who they were, the characteristics they exhibited based on their regions and social statuses, the routes they followed, their travel methods, and how they performed the pilgrimage. The second section discusses the officials involved in the organization, including their appointments, dismissals, incomes, and responsibilities, as well as the ceremonies conducted as part of the organizational framework. The third section delves into the financial dimensions, examining the sources of funding, the practices implemented, and the overall cost of the Hajj to the state. The study's primary sources include documents and registers from the Ottoman Archives, as well as manuscripts housed in various libraries.
Benzer Tezler
- XVII. yüzyılda yazılan Osmanlı hac seyahatnâmelerinin tarih yazımı açısından değerlendirilmesi
XVII. century writing of Ottoman pilgrimage travel books which are evaluated in terms of historiography
AMİNE ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihHacettepe ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA HULUSİ LEKESİZ
- XVII. yüzyıl ikinci yarısında etkin bir Bani ailesi: Köprülüler
An efficient family of patronage in the second half of 17th century: Köprülüler
SULTAN MURAT TOPÇU
Doktora
Türkçe
2010
Sanat TarihiErciyes Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIRAY ÖZBEK
- Sultan II. Mahmut Dönemi'nden Sultan Vahdettin Dönemi'ne kadar Osmanlı'da hac organizasyonu (1808-1918)
Hac organization in the Ottoman from Sultan the II. Mahmut period to the Sultan Vahdettin period (1808-1918)
AYSEL ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2021
DinErciyes Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEBAHATTİN SAMUR
- XVIII. yüzyıl Osmanlı Şam valilerinin Emirü'l-Hacc olarak hizmetleri
The services of XVIIIth century Ottoman proconsuls as the Hajj Emirate
ADİL ERKEN
- Mehmet Emin el Mekki'nin Hulefa-yı İzam-ı Osmaniyye Hazeratının Haremeyn-i Şerifeyn'deki Asarr-ı Mebrure ve Meşkure-i Hümayunları adlı eserinin transkripsiyonu ve tahkiki
Hulefa-yı İzam-ı Osmaniyye Hazeratının Haremeyn-i Şerifeyn'deki Asarr-ı Mebrure ve Meşkure-i hümayunları
MEHMET AYVA