Geri Dön

Bolkar Dağları'nda yaşayan Bolkar Engereği'nin, Montivipera bulgardaghica bulgardaghica (Nilson&Andren, 1985) habitat tercihi ve popülasyon dinamiklerinin araştırılması

Investigation of habitat preference and population dynamics of Bolkar Viper Montivipera bulgardaghica bulgardaghica (Nilson&Andren, 1985) in Bolkar Mountains

PDF İndir

  1. Tez No: 913439
  2. Yazar: BURAK AKDAĞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KERİM ÇİÇEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Biyoloji, Zooloji, Biology, Zoology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Zooloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 70

Özet

Bolkar engereği Montivipera bulgardaghica Türkiye ve Suriye'de, Suriye Kıyı Sıradağları, Toros Sıradağları'nın bir silsilesi olan Bolkar Dağı'nın doğusu (Ulukışla, Niğde), Kayseri, Kulmaç Dağları (Sivas/Malatya), Mersin, Adana, Hatay, Tunceli, Erzincan, Balık Dağı (Kahramanmaraş) ve Nemrut Dağı (Adıyaman) dağılış göstermektedir. Bu tez kapsamında nominat alttür olan M. b. bulgardaghica'nın yaşadığı bilinen iki farklı bölgedeki (Karboğazı/Mersin, Göller Yaylası/Adana) habitat tercihlerinin, bazı popülasyon parametrelerinin (morfolojisi, cinsiyet oranı, popülasyon yoğunluğu, üreme biyolojisi ve beslenmesi), besin tercihlerinin ve renk/desen varyasyonlarının araştırılması ve karşılaştırılması amaçlanmıştır. Tez çalışması boyunca 96 gün arazi çalışması yapılmış, 2 bölgede (Karboğazı ve Göller Yaylası) 4 farklı alan örneklenmiştir. Arazi çalışmalarında toplamda 106 engerek yakalanmış (58 Karboğazı, 48 Göller Yaylası), 66 engerek (40 Karboğazı, 26 Göller Yaylası) markalanmıştır. Markalanan engereklerin 40'ı erkek 26'sı dişidir. Ölçüm yapılan bireylerde ortalama burun ucu ve kloak arası mesafe dişilerde 454,93 mm (267,3-631,0) ve erkeklerde 501,25 mm (288,0-628,2) olarak ölçülmüştür. Ortalama kuyruk uzunluğu dişilerde 38,43 mm (18,7-55,0) erkeklerde 47,36 mm (26,2-63,0); ortalama kuyruk indeksi dişilerde 8,45 (7–9,89), erkeklerde 9,44 (8,69-10,74) olarak bulunmuştur. İki popülasyonun da desenlerinin ağırlıklı pigment indeksine göre benzediği görülmüştür. Karboğazı popülasyonunda hayatta kalma oranı 0,77; yakalanma olasılığı 0,23 ve popülasyon büyüklüğü 244 birey olarak hesaplanmıştır. Göller Yaylası popülasyonunda hayatta kalma oranı 0,89; yakalanma olasılığı 0,42 ve popülasyon büyüklüğü 75 birey olarak hesaplanmıştır. Popülasyon yoğunluğu Karboğazı'nda hektar başına yaklaşık 4 birey, Göller Yaylası popülasyonunda ise yaklaşık 1 birey olarak hesaplanmıştır. Bolkar engereğinin %45 oranında omurgasızlar (Orthoptera ve Chilopoda), %55 oranında ise kertenkeleler ile beslendiği görülmüştür. Cinsiyetler arası tam niş örtüşmesi tespit edilirken popülasyonlar arasında kısmı niş örtüşmesi görülmüştür (Oerkek vs. dişi = 0,991; Okarboğazı vs. göller= 0,699). İki popülasyonda da düşük niş genişliği ile özel av tercihi tespit edilmiştir (Bkarboğazı=0,068; BGöller= 0,04). Bolkar Engereğinin yaşadığı alanda kaya örtüsü, otsu bitki örtüsü, ağaç bitki örtüsü ve ölü kütük örtüsü varlığının istatistiki olarak anlamlı olduğu ve Bolkar Engereğinin bu mikrohabitat bileşenlerini anlamlı derecede kullandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

The Bolkar viper (Montivipera bulgardaghica) is distributed in Türkiye and Syria, specifically within the Syrian Coastal Mountain Ranges, as well as in several regions of Türkiye, including the eastern Bolkar Mountain (Ulukışla, Niğde), Kayseri, the Kulmaç Mountains (Sivas/Malatya), Mersin, Adana, Hatay, Tunceli, Erzincan, Balık Mountain (Kahramanmaraş), and Nemrut Mountain (Adıyaman). This thesis aims to investigate and compare habitat preferences, population parameters (including morphology, sex ratio, population density, reproductive biology, and diet), food preferences, and color/pattern variations of the nominate subspecies M. b. bulgardaghica in two different regions: Karboğazı/Mersin and the Göller Yaylası/Adana. During the course of this thesis study, 96 days of fieldwork were conducted, with sampling carried out in four different areas across two regions (Karboğazı and Göller Yaylası). A total of 106 vipers were captured—58 in Karboğazı and 48 in Göller Yaylası—and 66 vipers were marked (40 in Karboğazı and 26 in Göller Yaylası). Of the tagged vipers, 40 were male and 26 were female. The mean distance from the snout to the cloaca was 454.93 mm (ranging from 267.3 to 631.0 mm) for females and 501.25 mm (ranging from 288.0 to 628.2 mm) for males. Mean tail length was 38.43 mm (ranging from 18.7 to 55.0 mm) in females and 47.36 mm (ranging from 26.2 to 63.0 mm) in males. The mean tail index was 8.45 (ranging from 7 to 9.89) in females and 9.44 (ranging from 8.69 to 10.74) in males. The patterns of both populations were similar according to the weighted pigment index. In the Karboğazı population, the survival rate was 0.77, the capture probability was 0.23, and the estimated population size was 244 individuals. In the Göller Yaylası population, the survival rate was 0.89, the capture probability was 0.42, and the estimated population size was 75 individuals. The population density was calculated to be approximately 4 individuals per hectare in Karboğazı and approximately 1 individual per hectare in Göller Yaylası. The Bolkar Viper was found to feed on invertebrates (45%), specifically Orthoptera and Chilopoda, and on lizards (55%). There was full niche overlap between sexes (Omale vs female = 0.991) but only partial niche overlap between populations (OKarboğazı ve Göller = 0.699). Both populations exhibited a special prey preference with low niche width (BKarboğazı= 0.068; BGöller = 0.04). It was concluded that the presence of rock cover, herbaceous vegetation, tree vegetation, and dead log cover in the areas where the Bolkar Viper lives is statistically significant, indicating that the species utilizes these microhabitat components extensively.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    828110

    PAH tanı oranları uygulaması ile Bolkar dağları Alpin gölleri'nde antropojenik etkilerin belirlenmesi

    Determination of anthropogenic effects in Alpine lakes of Bolkar mountains by application of PAH diagnostic ratios

    İMRAN EREN ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Deniz Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Gemi ve Deniz Teknoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİL DENİZ YAKAN DÜNDAR

  2. Tez No

    872006

    Paleoclimatology and glacial geochronology of the Western Taurus (Sw Türkiye) using comparative, relative and numerical methods

    Karşılaştırmalı, göreceli ve sayısal yöntemler ışığında Batı Toroslar'ın (Güneybatı Türkiye) paleoklimatolojisi ve buzul jeokronolojisi

    ONUR ALTINAY

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Coğrafyaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Katı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET AKİF SARIKAYA

  3. Tez No

    276073

    Bolkar dağlarında (Niğde-Ulukışla) yaşayan Rana holtzi Werner, 1898 (Anura:Ranidae)'in populasyon dinamiği

    Population dynamics of Rana holtzi Werner, 1898 (Anura:Ranidae) living in Bolkar mountains (Ulikişla-Niğde)

    MEHMET ZÜLFÜ YILDIZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    BiyolojiEge Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAYRAM GÖÇMEN

  4. Tez No

    141021

    Taşkale çevresinin (Karaman doğusu/Orta Toros) jeomorfolojisi

    Geomorphology of the Taşkale surrounding

    DURMUŞ DOĞU ATEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    CoğrafyaAnkara Üniversitesi

    Fiziki Coğrafya Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İHSAN ÇİÇEK

  5. Tez No

    685547

    Bolkar Dağları bazı yüksek irtifa göllerinin sucul bentik makroomurgasız faunası

    Benthic macroinvertebrates of some high altitude lakes on Bolkar Mountains

    SELVİ İLHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    BiyolojiNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEVİL SUNGUR

Geri Dön