İbn Cemaa'nın savaş hukukuyla ilgili görüşleri ve Tecnidü'l-Ecnad adlı eserinin tahkik ve tahlili
Ibn Jamāʿa's views on law of war and tahqīq and analysis of his work Tajnīd al-'Ajnād
- Tez No: 913478
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜNTEHA MAŞALI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 427
Özet
İbn Cemâa'nın Savaş Hukuku İle İlgili Görüşleri ve Tecnidü'l-Ecnâd Adlı Eserinin Tahkik ve Tahlili Tez konumuzu belirlerken dünyada meydana gelen nice savaşların belli bir hukuka ve nizama bağlı kalmaksızın gerçekleşmesi, bizi İslam'da uygulanması gereken savaş hukuk nizamının incelikleri ve güzel yönlerini araştırmaya sevk etti. Böylece bu durum genel olarak Müslümanın savaşırken dahi İslam hukukunda riayet etmesi gereken temel insan hakları ve ilkelerini belli bir prensip içinde incelememize neden olurken özelde ise döneminin gereği bu konunun önemli ismi Bedrüddin İbn Cemâa ve onun savaş hukuku ile ilgili görüşleri mevzuunu araştırmaya bizi sevk etti. Tez çalışmamız sırasında istifade ettiğimiz başlıca kaynaklar; Kur'ân-ı Kerim, hadisler, sahabe söz ve uygulamaları ile füru fıkıh kitaplarının“Kitâbu'l-Cihâd”ve“Kitâbu's-Siyer”bab başlıkları ve“ahkâmu's-sultâniyye”tarzında yazılmış fıkhî-siyasi içerikli temel eserler olmuştur. Çalışmamız giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Bedrüddin İbn Cemâa'nın hayatı, fıkhî eserleri ve literatür değerlendirmesi konularına yer verildi. Buna göre İbn Cemâa'nın hayatı başlığında onun ailesi, nesebi, çevresi, yaşadığı dönemde sosyal ve idari hayat, ilmi hayatı hakkında bilgi verildi. İbn Cemâa'nın fıkhî eserleri başlığında ise onun savaş hukukuna dair eserleri ve diğer fıkhî eserleri zikredildi. Literatür değerlendirmesi başlığında ise öncelikle genel olarak İslam'da savaş hukukunun gelişimini, bu çalışmanın hedefini, kaynaklarını ele aldık. Daha sonra çalışma konumuzun kaynaklarından olan ahkâmu's-sultâniyye tarzında yazılan eserlerin özellikleri ve konularından bahsettik. Ardından Bedrüddin İbn Cemâa'nın savaş hukuku alanında temayüz ettiği“Tecnîdü'l-Ecnâd”adlı eserinin özellikleri ve işlediği konular dile getirilerek bu eserin öznelliğine dikkat çekilmiştir. Ayrıca İbn Cemâa'nın bu alanda ilmi çalışmalara katkısını belirten Bshart Ali ve Hans Kofler'in makalelerine, onun hakkındaki görüş ve değerlendirmelerine yer verdik. Bu bağlamda İbn Cemâa'nın hayatı ve eserleriyle dönemindeki konumu ve sonraki dönemlere etkisi dile getirilmiştir. Çalışmamızın birinci bölümünde öncelikle İbn Cemâa'ya göre savaş hukuku başlığı altında savaş hazırlığı ve âdâbı ile ve orduyla ilgili görüşleri konuları ele alınmıştır. Savaş hazırlığı ve âdâbı başlığında; Resulullah'ın (s.a) savaş kuralları, savaşta İslâm'a davet yöntemleri, cihadın fazileti, savaşın hukuki sonuçları, casusların durumu, asilerle savaş durumu, savaş esirlerinin durumu, anlaşmalar, istihbarat faaliyetleri, elçi ve müstemen alt başlıklı konulara yer verdik. Orduyla ilgili görüşleri başlığında ise ordu komutanlığı, kumandanın özellikleri, kumandanın hakları ve görevleri alt başlıklı konuları ele alınmıştır. İkinci bölümde İbn Cemâa'ya göre savaş gelirleri ve giderleri başlığında ise öncelikle savaş gelirleri alt başlığında ganimet, fey gelirleri, harac ve ıkta arazi gelirleri, öşür ve cizye gelirleri konularına yer verdik. Daha sonra savaş giderleri başlığı altında ise devlet görevlilerinin maaşları, asker maaşları, tenfil, kadıların maaşları, devlet başkanın şahsî ve kamu malı konularını işledik. Üçüncü bölümde“İbn Cemâa'nın Tecnîdü'l-Ecnâd Adlı Eserinin Tahkiki ve Tahlili”başlığında onun,“Tecnîdü'l-Ecnâd ve Cihâtu Ehli'l-Cihâd”adlı eserinin tahkik ve tahlili çalışmamıza yer verdik. İbn Cemâa'nın söz konusu eserinin tahkiki ve tahlili başlığını, Tecnîdü'l-Ecnâd ve ilgili eserlerin kaynakları ve muhtevası ile Tecnîdü'l-Ecnâd adlı eser, muhtevası ve tahkikinde izlenen yöntem başlıkları altında inceledik. Tecnîdü'l-Ecnâd ve ilgili eserlerin kaynakları başlığı altnda İbn Cemâa'ya atıf yapılan kaynaklar, Tecnîdü'l-Ecnâd'da yer alan kaynaklar, Müstened Fi Fadli'l-Cihâd'da yer alan kaynaklar ve Tecnîdü'l-Ecnâd ve ilgili eserler başlıklarıyla konular işlenmiştir. Tecnîdü'l-Ecnâd adlı eser, muhtevası ve tahkikinde izlenen yöntem başlığı altında ise Tecnîdü'l-Ecnâd eserinin telifi, ismi, metodu, dili ve üslubu ile Tecnîdü'l-Ecnâd'ın muhtevası ve değerlendirilmesi başlıklarıyla konular işlenmiştir. Yukarıdaki birinci başlık altında eserin telifi ve ismi ile eserin metodu, dili ve üslubu konularına yer verilmiştir. Yukarıdaki ikinci başlık olan Tecnîdü'l-Ecnâd'ın muhtevası ve değerlendirilmesi başlığı altında ise Tecnîdü'l-Ecnâd'ın muhtevası, Tecnîdü'l-Ecnâd'daki konular ve değerlendirilmesi ve Tecnîdü'l-Ecnâd'ın tahkiki alt başlıklarıyla konular ele alınmıştır. Tezin son kısmında, Bedrüddin İbn Cemâa'ya ait söz konusu“Tecnîdü'l-Ecnâd ve Cihâtu Ehli'l-Cihâd”adlı eserin tahkikli Arapça metnine yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Ibn Jamāʿa's Views on Law of War and Tahqīq and Analysis of His Work Tajnīd al-'Ajnād While selecting a subject for my thesis, witnessing the ongoing wars in the world, which have not been subjected to any kind of law or order, has motivated me to research in my thesis specifics and positive sides of the law of war that must be applied in Islam. Consequently, within a certain principle, I have started investigating the basic human rights and principles in the Islamic law (sharīʿa) that Muslims must obey even when in war in general; this has particularly led me to study the views of Badr al-Dīn Ibn Jamāʿa who was a prominent name on this subject due to his period. During the course of this thesis, my primary resources are the Holy Qurʾān, ḥadīths, narrations and applications of the companions of the Prophet,“Kitāb al-Jihād”and“Kitāb as-Siyar”sections of the substantive fiqh books, and classic books in the genre of“aḥkām al-sulṭāniyya”which contain chapters about fiqh and politics. This thesis consists of an introductory chapter and three other chapters. In the introduction chapter, I have provided information about the life and works of Badr al-Dīn Ibn Jamāʿa and a literature review about him. The section about Ibn Jamāʿa's life contains information about his family, lineage, social circle, scholarly life, and social and administrative life in his period. Under the section, Ibn Jamāʿa's works on fiqh, his works about the law of war, and his other works on fiqh are mentioned. Under the section literature review, I have discussed the development of the law of war in Islam in general, the aim of this study, and its resources. Then, I have mentioned the characteristics and subjects of the works written in the genre of aḥkām al-sulṭāniyya, which are among the resources of the subject of study. Following this, the characteristics of Badr al-Dīn Ibn Jamāʿa's“Tajnīd al-'Ajnād”, in which he distinguished himself in the field of the law of war and the subjects he dealt with have been mentioned, and the subjectivity of this work is emphasized. In addition, I have included the articles of Bshart Ali and Hans Kofler on Ibn Jamāʿa's contribution to scholarly studies in this field, as well as their opinions and evaluations of him. In this context, Ibn Jamāʿa's position with his life and works in his period and his influence on the following periods have been mentioned. In the first chapter of this thesis, under the section on the law of war according to Ibn Jamāʿa, his views on war preparation, etiquette of war, and army are discussed. Under the section war preparation and etiquette of war, the rules of war of the Messenger of Allah (pbuh), the methods of dawah in war, the merits of jihād, the legal consequences of war, the status of spies, the situation of war with rebels, the status of prisoners of war, treaties, intelligence activities, envoys, musta'man subsections are covered. Under the section about his views on the army, there are subsections on army command, the characteristics of the commander, and the rights and duties of the commander. In the second chapter, under the section on revenues and expenses of war according to Ibn Jamāʿa, firstly war, booty, fai, kharāj and iqṭāʿ, ushr and jizya subjects are discussed. Then, under the section on expenses of war, I have covered the salaries of state officials, soldiers and qāḍīs, tanfil, and the personal and public properties of the head of state. In the third chapter, under the section“Ibn Jamāʿa's Views on Law of War and Tahqīq and Analysis of His Work Tajnīd al-'Ajnād”, tahqīq and analysis of his work“Tajnīd al-'Ajnād and Jihād al-Ahl al-Jihād”is provided. This section in question is divided into two subsections, namely, the sources and the content of Tajnīd al-'Ajnād and relevant works and Tajnīd al-'Ajnād, its content and the method followed in its tahqīq. In the first subsection, the sources and the content of Tajnīd al-'Ajnād and relevant works, the topics are covered under the titles of sources referring to Ibn Jamāʿa, sources in Tajnīd al-'Ajnād, sources in Mustanad fī Faḍl al- Jihād and Tajnīd al-'Ajnād and related works. Under the second subsection, Tajnīd al-'Ajnād, its content, and the method followed in its tahqīq, the writing process of Tajnīd al-'Ajnād, its name, method, language, and style of the work, its content and analysis are covered. Under the first section above, the writing process of the work, its name, method, language, and style are included. Under the second section above, the content and analysis of Tajnīd al-'Ajnād, its content, subsections named the content of Tajnīd al-'Ajnād, the topics of Tajnīd al-'Ajnād and their analysis, and tahqīq of Tajnīd al-'Ajnād are provided. In the last chapter of the thesis, the text of Badr al-Dīn Ibn Jamāʿa's Tajnīd al-'Ajnād with its tahqīq in Arabic is added.
Benzer Tezler
- İslâm hukukunda cihad literatürü ve Bedreddin İbn Cemâa'nın cihadla ilgili eserlerinin değerlendirilmesi
Jihad literature in Islamic Law and the analizing of Bedreddin Ibn Jemâ'a's works on jihad
MEHMET ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAİL OKUYUCU
- Muhammed B. Nasr el-Mervezî'nin hadisçiliği ve es-Sünne adlı eserindeki metodu
Muhammad İbn Nasr al-Marwazī as a Muhaddith and his method in his book named al-Sunnah
ÖMER FARUK ÖZBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMAL AĞIRMAN
- Ammâr b. Yâsir'in azgın bir topluluk tarafından öldürüleceğine dair rivayetin hadis tekniği açısından tahlili
The transmission's being analyzed in view of the hadith technic that Ammar b. Yasir would be killed by a rebellious community
CEMAL URAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinFırat ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EKREM YÜCEL
- Kelam ilmi açısından modern selefîlik
Modern salafism in terms of kalam
ELANUR DURDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA BOZKURT
- İbn Cemaa'nın hayatı, eserleri ve hukuki görüşleri
Ibn Cemaa's life, works and legal opinions
MUHAMMET SAĞLIK