Geri Dön

Alkol kullanım bozukluğu olan hastalarda sahne kurgulama ve epizodik gelecek kurgulama becerisiyle tedavi motivasyonu arasındaki ilişkinin incelenmesi

Examination of the relationship between scene construction, episodic future thinking skills, and treatment motivation in patients with alcohol use disorder

  1. Tez No: 913936
  2. Yazar: SÜLEYMAN CANER DENİZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İNCİ İLHAN
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Alcohol use disorder, scene construction, episodic future thinking, treatment motivation
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 126

Özet

Amaç: Alkol kullanım bozukluğu (AKB), çoğu kişide hayat boyu devam eden, nüksler ve iyileşmelerle giden süreğen bir sağlık sorunudur. Tedavinin yanıtı ve sürdürülmesi değişkenlik gösterir ve pek çok etmenle ilişkilendirilmiştir. Tedavisinde farmakoterapi ve bilişsel-davranışsal yöntemler yer almaktadır. Tedaviye karar verilmesi ve sürdürülmesi sürecinde kişinin motivasyonu büyük bir önem teşkil etmektedir. Son yıllarda yapılan çalışmalarda sigara bağımlılığı, obezite gibi tedavi motivasyonunun önemli olduğu sağlık sorunları olan kişilerde epizodik gelecek düşüncesi ve sahne kurgulamalarıyla gecikme indirimi arasında ilişki gösterilmektedir. Motivasyonun tedavide etkili olduğu bilenen bir sağlık sorunu olan AKB'de motivasyon ile sahne kurgulama becerilerinin ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Bu tez çalışmasında AKB olgularında (i) tedavi motivasyonunun kişilerin sahne kurgulama becerisiyle ilişkilisinin incelenmesi ve (ii) zihinsel zaman yolculuğu gerektirmeyen sahne kurgulama becerisiyle epizodik gelecek düşüncesi becerilerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: AKB tanısı konan, ağır psikiyatrik bozukluğu olmayan, belirgin bilişsel bozukluğu olmayan, detoksifikasyon tedavisini tamamlamasının ardından en az üç gün geçmiş 18-65 yaş aralığında 61 olgu çalışmaya dahil edilmiştir. Katılımcılara Montrel Bilişsel Değerlendirme Ölçeği (MoCA), Alkol Bağımlılığı Şiddeti Ölçeği (ABŞÖ), Beck Depresyon Envanteri (BDE), Beck Anksiyete Ölçeği (BAE) uygulanmıştır. Sahne kurgulama ve epizodik gelecek düşüncesi becerileri Sahne Kurgulama Görevi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: ABŞÖ puanlarının yüksek olduğu kişilerde Yardım Arayışı (TMA) ve Farkına Varma (SOCRATES) puanlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. BDE puanlarının yüksekliğiyle İçsel Motivasyon (TMA), Yarım Arayışı (TMA) ve Farkına Varma (SOCRATES) puanları arasında pozitif ilişki bulunmuştur. BAE puanlarının yüksek olduğu kişilerde Yardım Arayışı (TMA), İkilem (SOCRATES), Farkına Varma (SOCRATES) ve SOCRATES Toplam Puanlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Sahne kurgulama becerisiyle ABŞÖ, BAE ve BDE arasında anlamlı bir ilişki saptanmamış olup Sahne Kurgulama Görevinin nihai puanı olan Deneyimsel İndeks ile BDE arasındaki korelasyonun anlamlılık sınırına yaklaştığı (p=0.065) görülmüştür. Kadınlarda Deneyimsel İndeks ve EFT Deneyimsel İndeks puanları ortalamalarının erkek cinsiyetten daha yüksek olduğu ortaya konmuştur. Atemporal Deneyimsel İndeks ortalamalarının ise cinsiyetler arasında anlamlı bir fark göstermediği anlaşılmıştır. Epizodik gelecek düşüncesi ve sahne kurgulama becerisi yüksek olan bireylerde TMA alt ölçeği olan Yardım Arayışı puanlarının anlamlı olarak daha yüksektir. Sahne kurgulama becerisinin Deneyimsel İndeks, Atemporal Deneyimsel İndeks ve EFT Deneyimsel İndeksi ile SOCRATES alt ölçekleriyle anlamlı değişim gösterilememiştir. Yardım Arayışı ile Deneyimsel İndeks, Atemporal Deneyimsel İndeks ve EFT Deneyimsel İndeksin ayrı ayrı bağımsız değişken olarak alındığı ve yaş, BDE ve ABŞÖ puanlarının etkisinin incelendiği çoklu lineer regresyon modellerinin anlamlı olduğu ve Yardım Arayışı alt ölçeğiyle olan ilişkinin istatistiksel anlamının yükseldiği gözlenmiştir. İçsel Motivasyon ile Deneyimsel İndeks, Atemporal Deneyimsel İndeks ve EFT Deneyimsel İndeksin ayrı ayrı bağımsız değişken olarak alındığı ve yaş, BDE ve ABŞÖ puanlarının etkisinin incelendiği çoklu lineer regresyon modellerinin anlamlı olduğu görülmektedir. İçsel Motivasyon ile sahne kurgulama becerisi arasındaki ilişkinin anlamlı olmadığı ancak anlamlılık sınırına yaklaştığı görülmüştür. Örneklemde Atemporal Deneyimsel İndekse ortalamalarıyla EFT Deneyimsel İndeks ortalamaları arasında anlamlı korelasyon (r= 0,68 p=

Özet (Çeviri)

Objective: Alcohol use disorder (AUD) is a chronic health condition characterized by a lifelong course of relapses and remissions. Treatment response and maintenance vary among individuals and are influenced by multiple factors. Treatment approaches include pharmacotherapy and cognitive-behavioral methods. Motivation plays a crucial role in initiating and maintaining treatment. Recent studies have demonstrated that episodic future thinking and scene construction are associated with delay discounting in individuals with health issues such as smoking addiction and obesity, where treatment motivation is crucial. It is hypothesized that scene construction skills may also be associated with motivation in AUD, a condition where motivation is known to be a critical factor in treatment outcomes. This thesis aims to (i) examine the relationship between treatment motivation and scene construction skills in AUD patients and (ii) compare scene construction skills that do not require mental time travel with episodic future thinking skills. Materials and Methods: The study included 61 individuals aged 18–65 who were diagnosed with AUD, had no severe psychiatric disorders or significant cognitive impairments, and had completed detoxification treatment at least three days prior. The participants were assessed using the Montreal Cognitive Assessment (MoCA), Severity of Alcohol Dependence Questionnaire (SADQ), Beck Depression Inventory (BDI), and Beck Anxiety Inventory (BAI). Scene construction and episodic future thinking skills were evaluated through the Scene Construction Task. Results: Higher SADQ scores were associated with higher Seeking Help (TMA) and Recognition (SOCRATES) scores. Higher BDI scores were positively correlated with Internal Motivation (TMA), Seeking Help (TMA), and Recognition (SOCRATES). Participants with higher BAI scores had higher Seeking Help (TMA), Ambivalence (SOCRATES), Recognition (SOCRATES), and total SOCRATES scores. No significant relationship was found between scene construction skills and SADQ, BAI, or BDI scores, although the correlation between the Experiential Index from the Scene Construction Task and BDI approached significance (p = 0.065). Female participants had higher mean scores for the Experiential Index and EFT Experiential Index compared to males, while no significant gender differences were observed for the Atemporal Experiential Index. Participants with higher episodic future thinking and scene construction skills had significantly higher Seeking Help scores, a subscale of TMA. However, no significant associations were found between the Experiential Index, Atemporal Experiential Index, or EFT Experiential Index and SOCRATES subscales. Multiple linear regression models that included the Experiential Index, Atemporal Experiential Index, and EFT Experiential Index as independent variables, while controlling for age, BDI, and ADSS, revealed significant relationships with Seeking Help and an increase in the statistical significance of these relationships. Similar models for Internal Motivation showed that while the relationship with scene construction skills was not statistically significant, but it approached significance. A significant correlation was observed between the mean scores of the Atemporal Experiential Index and the EFT Experiential Index (r = 0,68, p < 0,001). However, the Atemporal Experiential Index scores were higher than the EFT Experiential Index scores. Conclusion: Scene construction and episodic future thinking skills are particularly associated with Seeking Help in individuals with AUD. Further investigation is warranted in AUD, where treatment motivation is a critical factor. The finding that episodic future thinking skills are lower than non-temporal scene construction skills in individuals with AUD suggests difficulties in future planning within this group. Scene construction skills, along with BDI, ADSS, and age, are linked to Internal Motivation and Seeking Help, emphasizing their potential importance in treatment motivation models.

Benzer Tezler

  1. Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış

    The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective

    ABDOLGADER MOHAMED ALİ

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2014

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN

  2. Alkol kullanım bozukluğu olan hastalarda çocukluk çağı travmaları ve duygu düzenleme güçlüğünün araştırılması: Kesitsel kontrollü çalışma

    Research on the childhood traumas and emotional regulation difficulties of patients having alcohol use disorder: Cross-sectional controlled study

    ATİLA GÜRGEN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikiyatriÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DEMET GÜLEÇ ÖYEKÇİN

  3. Alkol kullanım bozukluğu olan hastalarda sürekli öfke ve öfke ifade tarzları ile aleksitimi arasındaki ilişki

    The examination of the relationship between persistent anger and anger expression styles and alexitymia in patients with alcohol use disorder

    NIGAR EYVAZOVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. IŞIL GÖĞCEGÖZ

  4. Alkol kullanım bozukluğu olan hastalarda ghrelin hormon düzeyi, aşerme ve dürtüsellik ilişkileri

    Relationships between ghrelin hormone level, craving and impulsivity in patients with alcohol use disorder

    ECE AĞTAŞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikiyatriAnkara Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İNCİ İLHAN

  5. Alkol kullanım bozukluğu olan hastalarda ödül ve ceza mekanizmasının karar verme üzerine etkisi

    The effect of reward and punishment mechanism on decision-making in patients with alcohol use disorder

    MEHMET CAN SOYLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Psikiyatriİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NABİ ZORLU