Drosera spp. ve Dionaea spp.'de organogenesis yöntemiyle mikroçoğaltımın araştırılması
Investigation of micropropagation by organogenesis technique in Drosera spp. and Dionaaea spp.
- Tez No: 914979
- Danışmanlar: PROF. DR. NESLİHAN YEŞİM YALÇIN MENDİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Böcekkapan, mikroçoğaltım, Drosera, Dionaea, in vitro, Carnivorous, micropropagation, Drosera, Dionaea, in vitro
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Böcekkapan bitkiler, saksılı süs bitkisi olarak kullanılabildiği gibi Plumbagin ve Ramentaseon maddelerini içermeleri nedeniyle öksürük, boğaz ağrısı ve astım gibi hastalıkların tedavisinde de kullanılmaktadırlar. Bu tez kapsamında; Dionaea muscipula, Drosera capensis, Drosera spatulata ve Drosera aliciae bitkilerinin in vitro koşullarda optimum mikroçoğaltım olanaklarının araştırılması hedeflenmiştir. Bu amaçla ilk olarak yaprak ve tohum eksplantlarına yüzey sterilizasyon denemesi yapılmıştır. Denemede, Dionaea muscipula ve Drosera türlerine uygulanan sterilizasyon işlemleri sonucunda, yaprak ekspantlarının kimyasallara karşı çok hassas olduğu saptanmıştır. Drosera türlerinin tohumlarında, %20 NaOCl kullanılarak yapılan işlem sonrası daha başarılı sonuçlar alınmıştır. Dionaea türünde en iyi sonuç, %70 ethanol ve %20 NaOCl kullanılarak giriş yapılan tohumlardan elde edilmiş, ancak eksplantların yetersiz sayıda olması nedeniyle sadece tohumdan çimlenen Drosera türleri ile mikroçoğaltım denemesi kurulmuştur. Denemede BA (0, 0.5, 1, 2 mg/L) ve NAA (0, 0.5 mg/L )'nın farklı kombinasyon ve konsantrasyonları kullanılmıştır. Deneme sonucunda bitki boyunda en iyi sonuç kontrol ortamında olurken, bitki sayısındaki en iyi sonuç türler arası değişkenlik göstermiştir. Mikroçoğaltım denemesi sonucunda bitki boyu ve bitki sayısında en iyi sonuç veren iki ortamdan alınan bitkiler, 0, 0.5, 1 ve 2 mg/L NAA içeren 1/2 MS besin ortamlarına aktarılarak köklendirme denemesi kurulmuştur. Deneme sonucunda en fazla kök sayısı, D.capensis türünde kontrolden kontrol ortamına aktarılan bitkilerde, D.spatulata türünde kontrolden 2 mg/L NAA ortamına aktarılan bitkilerde, D.aliciae türünde ise kontrolden 1 mg/L NAA ortamına aktarılan bitkilerde olduğu saptanmıştır. Çalışma sonucunda tüm bitkiler başarılı bir şekilde dış ortama aklimatize edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Carnivorous plants, can be used as potted ornamental plants and have medicinal properties due to the presence of Plumbagin and Ramentaceon. These compounds are used in the treatment of ailments such as cough, sore throat, and asthma. This thesis aims to investigate the optimal micropropagation conditions for Dionaea muscipula, Drosera capensis, Drosera spatulata, and Drosera aliciae under in vitro conditions. Initially, surface sterilization trials were conducted on leaf and seed explants. The sterilization procedures applied to Dionaea muscipula and Drosera species revealed that leaf explants are highly sensitive to chemicals. For Drosera species, better results were obtained after treatment with 20% NaOCl. In the case of Dionaea species, the best results were achieved with seeds treated with 70% ethanol and 20% NaOCl. However, due to the insufficient number of explants, micropropagation trials were only established with Drosera species germinated from seeds. Various combinations and concentrations of BA (0, 0.5, 1, 2 mg/L) and NAA (0, 0.5 mg/L) were used in the trials. The best results in terms of plant height were obtained in the control medium, while the best results in terms of plant number varied among species. Following the micropropagation trials, plants from the two media that yielded the best results in terms of plant height and number were transferred to 1/2 MS nutrient media containing 0, 0.5, 1, and 2 mg/L NAA for rooting trials. The highest number of roots was observed in D. capensis plants transferred from the control to the control medium, in D. spatulata plants transferred from the control to the 2 mg/L NAA medium, and in D. aliciae plants transferred from the control to the 1 mg/L NAA medium. All plants were successfully acclimatized to the external environment following the trials.