Psikiyatrik ilaç tedavisine uyum ölçeği geliştirme çalışması
Psychiatric medication adherence scale development study
- Tez No: 915726
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TÜLAY YILMAZ BİNGÖL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikiyatri Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu araştırma, psikiyatrik ilaç tedavisine uyumu ölçmeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmeyi amaçlamıştır. Araştırmanın örneklemini 20.03.2024- 20.09.2024 tarihleri arasında Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Hastanesi ile Tokat Dr. Cevdet Aykan Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi psikiyatri klinik ve polikliniklerinde tedavi gören 450 hasta oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu ve araştırmacı tarafından geliştirilen Psikiyatrik İlaç Tedavisine Uyum Ölçeği (PİTUÖ) kullanılmıştır. Kapsamlı literatür taraması sonucunda oluşturulan 46 maddelik havuz, uzman görüşleri doğrultusunda 90 maddeye çıkarılmıştır. 52 kişilik pilot uygulama sonrasında iki madde çıkarılarak 88 maddelik nihai form elde edilmiştir. Verilerin analizinde SPSS v27 ve AMOS v22 programları kullanılmıştır. Keşfedici faktör analizi sonucunda, toplam varyansın %65,642'sini açıklayan sekiz faktörlü bir yapı ortaya çıkmıştır. Bu faktörler; Biliş/Dikkat Sorunları, Yanlış İnanışlar, Uyku Sorunları, İçgörü, Hareket/Aktivite Sorunları, Cinsel Sorunlar, Yeme Sorunları ve Sosyal Destek Sorunları olarak isimlendirilmiştir. Psikiyatrik İlaç Tedavisine Uyum Ölçeğinin Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, sekiz faktörlü yapının veri ile uyumlu olduğunu göstermiştir. Ölçeğin Cronbach's Alpha katsayısı 0,981 olarak bulunmuştur. Alt boyutların Cronbach's Alpha katsayıları 0,796 ile 0,967 arasında değişmektedir. Demografik özelliklere yönelik analizlerde, bekar ve düzenli kontrole gitmeyen hastaların ilaç uyumsuzluklarının anlamlı olarak daha yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Diğer taraftan, ilaç uyumsuzluğunun cinsiyet, eğitim durumu, ekonomik durum, sosyal güvence, yaş, tanı süresi, hastaneye yatış sayısı ve kullanılan ilaç sayısı gibi değişkenlerle ilişkili olmadığı görülmüştür. Sonuç olarak, geliştirilen Psikiyatrik İlaç Tedavisine Uyum Ölçeği'nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu ortaya konmuştur. Son olarak tekrar test ile ölçeğin güvenilirliği tekrar test edilmiş, ölçekten herhangi bir soru çıkartılmamıştır.
Özet (Çeviri)
This research aimed to develop a valid and reliable measurement tool for assessing adherence to psychiatric medication treatment. The sample of the study was 20.03.2024- Between 20.09.2024, between Tokat Gaziosmanpaşa University Hospital and Tokat Dr. Cevdet Aykan Mental Health and Diseases Hospital psychiatry clinic and 450 patients treated in outpatient clinics.. Personal Information Form and the Psychiatric Medication Adherence Scale developed by the researcher were used as data collection tools. The initial item pool of 46 items, created through comprehensive literature review, was expanded to 90 items based on expert opinions. Following a pilot study with 52 participants, two items were removed, resulting in a final form of 88 items. SPSS v27 and AMOS v22 programs were used for data analysis. Exploratory factor analysis revealed an eight-factor structure explaining 65.642% of the total variance. These factors were named as: Cognition/Attention Problems, False Beliefs, Sleep Problems, Insight, Movement/Activity Problems, Sexual Problems, Eating Problems, and Social Support Problems. Confirmatory factor analysis results showed that the eight-factor structure was compatible with the data. The Cronbach's alpha coefficient of the scale was found to be 0.981. The Cronbach's alpha coefficients of the subscales ranged between 0.796 and 0.967. Analyses regarding demographic characteristics revealed that single patients and those who did not attend regular check-ups had significantly higher levels of medication non-adherence. On the other hand, medication non-adherence was found to be unrelated to variables such as gender, educational status, economic status, social security, age, duration of diagnosis, number of hospitalizations, and number of medications used. In conclusion, the developed Psychiatric Medication Adherence Scale was demonstrated to be a valid and reliable measurement tool. Finally, the reliability of the scale was tested again with a retest and no question was removed from the scale
Benzer Tezler
- Hipertansiyon hastalarının tedaviye uyumlarının hill-bone hipertansiyon tedavisine uyum ölçeği ile değerlendirilmesi
Evaluation of treatment adaptation of hypertension patients with hill-bone hypertension adjustment scale
UĞUR METE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN İSMAİL ARSLAN
- Epilepsi hastalarının tedaviye uyumları ve etkileyen faktörler
The treatment and the effectiveness factors of epilepsy patiens
SALİH AKOLUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HemşirelikGaziantep ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİMET OVAYOLU
- Bipolar bozukluğu olan hastalarda ilaç uyumu ve etkileyen bazı faktörlerin incelenmesi
Medication compliance in patients with bipolar disorder and investigation of some factors affecting
AYŞE AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
HemşirelikCumhuriyet ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL KELLECİ
- Hipertansiyon hastalarında e-sağlık okuryazarlığının tedavi uyumu ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between e-health literacy and treatment adherence in hypertension patients
ZEYNEP TORAMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN ATASOY
- Astım ve alerjik rinitli çocuklarda montelukastın psikiyatrik yan etkileri ve bu yan etkilerin yaşam kalitesine etkisi
Psychiatric adverse effects of montelukast in children with asthma and/or allerjic rhinitis and impacts of such adverse effects on life-quality
ÖZNUR YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İPEK TÜRKTAŞ